Młodopolskie wywoływanie duchów w XXI wieku

Pole DC	Wartość	Język
dc.contributor.author	Pekaniec, Anna	-
dc.contributor.author	Skucha, Mateusz	-
dc.date.accessioned	2024-10-28T11:58:39Z	-
dc.date.available	2024-10-28T11:58:39Z	-
dc.date.issued	2023	-
dc.identifier.citation	Młoda Polska ezoteryczna. Studia, redakcja tomu: Marcin Bajko, Jarosław Ławski, Urszula M. Pilch, Białystok 2023, s. 421-445	pl
dc.identifier.isbn	978-83-7657-498-1	-
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11320/17429	-
dc.description.abstract	The text compares the motif of séance appearing in novels written after 1989, referring in their plot to the turn of the 19th and 20th centuries, with séances constituting a more or less distinct component of Young Poland novels, written between 1890 and 1918. A comparison of E. E. by Olga Tokarczuk, Seans w Dom Egipskim by Maryla Szymiczkowa, and Demonomachia by Marek Krajewski (belonging to different genre registers) with Emancypantki by Bolesław Prus, Fin-de-siècle’istka by Gabriela Zapolska, and Wężami i różami by Zofia Nałkowska, shows the functionality of the motif, at the same time bringing out (if it exists) its identity-forming character. Invoking ghosts is also referred to as the interest in spiritism, so popular at the turn of the 19th and 20th centuries, and to the contemporary interest in the 19th century understood as a specific retelling formula.	pl
dc.language.iso	pl	pl
dc.publisher	Wydawnictwo Prymat	pl
dc.relation.ispartofseries	Przełomy, Pogranicza;52	-
dc.subject	spiritism	pl
dc.subject	invoking ghosts	pl
dc.subject	novel	pl
dc.subject	Young Poland	pl
dc.subject	contemporary literature	pl
dc.title	Młodopolskie wywoływanie duchów w XXI wieku	pl
dc.title.alternative	Young Poland’s invocation of spirits in the 21st century	pl
dc.type	Book chapter	pl
dc.rights.holder	©Copyright by: Uniwersytet w Białymstoku, Białystok 2023	pl
dc.description.Biographicalnote	ANNA PEKANIEC – historyczka literatury, adiunktka z habilitacją w Katedrze Krytyki Współczesnej na Wydziale Polonistyki UJ, kierowniczka Pracowni Badań Biografii i Autobiografii, członkini Ośrodka Badań Literatury Dziecięcej i Młodzieżowej, członkini Krakowskiego Komitetu Okręgowego Olimpiady Literatury i Języka Polskiego. Wydała dwie monografie autorskie: Czy w tej autobiografii jest kobieta? Kobieca literatura dokumentu osobistego od początku XIX wieku do wybuchu II wojny światowej (Księgarnia Akademicka, Kraków 2013), Autobiografki. Szkice o literaturze dokumentu osobistego kobiet (Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2020). Opublikowała wiele artykułów w punktowanych czasopismach naukowych np. „Pamiętniku Literackim”, „Wielogłosie”, „Ruchu Literackim”, „Zagadnieniach Rodzajów Literackich” i liczne rozprawy w monografiach zbiorowych. Naukowo interesuje się teorią autobiografii i epistolografii, literaturą dokumentu osobistego kobiet, historią literatury kobiet do XIX wieku do współczesności, feministyczną krytyką literacką.	pl
dc.description.Biographicalnote	MATEUSZ SKUCHA – dr hab., prof. w Katedrze Teorii Literatury na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ukończył filologię polską oraz Gender Studies na UJ, tam również uzyskał stopień doktora (2011) oraz habilitację (2018). Jego zainteresowania badawcze obejmują literaturę XIX wieku oraz krytykę feministyczną, teorię gender i queer, Masculinities Studies, a także kulturę chińską. Jest autorem książek Ładni chłopcy i szalone. Męskość i kobiecość w późnym pisarstwie Józefa Ignacego Kraszewskiego (2014) oraz Niesytość pragnienia. W kręgu młodopolskiej poezji kobiet (2016). Publikował m.in. w „Pamiętniku Literackim”, „Tekstach Drugich”, „Ruchu Literackim”, „Wielogłosie”, „Wieku XIX” oraz tomach zbiorowych.	pl
dc.description.Affiliation	Anna Pekaniec - Uniwersytet Jagielloński w Krakowie	pl
dc.description.Affiliation	Mateusz Skucha - Uniwersytet Jagielloński w Krakowie	pl
dc.description.references	Barthes R., Muzyka, głos, język, tłum. K. Kłosiński, „Pamiętnik Literacki” 1999, z. 2.	pl
dc.description.references	Brylla W., Polski kryminał retro. Między innowacją, naśladownictwem a literackim kiczem, „Zeszyty Naukowe” Uniwersytet Zielonogórski, Seria: Scripta Humana, 2016, t. 5.	pl
dc.description.references	Büthner-Zawadzka M., Warszawa w oczach pisarek. Obraz i doświadczenie miasta w polskiej prozie kobiecej 1864–1939, Warszawa 2014.	pl
dc.description.references	Chałupnik A., Sztandar ze spódnicy. Zapolska i Nałkowska: o kobiecym doświadczeniu ciała, Warszawa 2004.	pl
dc.description.references	Czachorowska M., Guzek M., Kuglarstwo, szarlataneria czy doświadczenie świata nadprzyrodzonego: słownictwo spirytystyczne w „Emancypantkach” Bolesława Prusa, „Studia Językoznawcze” 2015, nr 14.	pl
dc.description.references	Czapliński P., Wrażliwa heretyczka. Recenzja dorobku Olgi Tokarczuk w związku z Uchwałą Senatu Uniwersytetu Jagiellońskiego w sprawie nadania Pisarce tytułu doktora honoris causa, w: Olga Tokarczuk. Doktor honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2021.	pl
dc.description.references	Czy dybuki istnieją? Stefan Zborski prowadzi śledztwo w demonicznej sprawie, https://www.newsweek.pl/kultura/demonomachia-nowa-ksiazka-marka-krajewskiego-to-powiesc-grozy-ktorej-akcja-toczy-sie/q0d0kh5 [dostęp: 27.06.22].	pl
dc.description.references	Eco U., Superman w literaturze masowej. Powieść popularna: między retoryką a ideologią, przeł. J. Ugniewska, Warszawa 1996.	pl
dc.description.references	Eksperyment, rozmowa z Jackiem Dehnelem i Piotrem Tarczyńskim, przeprowadzona przez Agnieszkę Sowińską, link do tekstu: https://www.dwutygodnik.com/artykul/6039-eksperyment.html [dostęp: 6.05. 22].	pl
dc.description.references	Głowiński M., Anioł wśród fałszywych języków. (O „Emancypantkach” Prusa), w: tegoż, Gry powieściowe. Szkice z teorii i historii forma narracyjnych, Warszawa 1973.	pl
dc.description.references	Gubernat I., Przedsionek piekła. O powieściopisarstwie Gabrieli Zapolskiej, Słupsk 1999.	pl
dc.description.references	Helbig-Mischewski B., Histeria historii i historia histerii. Jeszcze raz o „Absolutnej amnezji” Izabeli Filipiak i „E.E.” Olgi Tokarczuk, „Dykcja” 1998, nr 9/10.	pl
dc.description.references	Janicka A., Sprawa Zapolskiej. Skandale i polemiki, Białystok 2013.	pl
dc.description.references	Janion M., Kobiety i duch inności, Warszawa 1996.	pl
dc.description.references	Jarosz-Mackiewicz E., Praktyki mediumiczne i magnetyczne w Warszawie za życia Bolesława Prusa, w: Bolesław Prus. Artysta. Myśliciel. Świadek epoki, pod red. J. Snopka, Warszawa 2015.	pl
dc.description.references	Jarzyńska K., Wywoływanie duszy. Olgi Tokarczuk gra na wielu religiach, „Ruch Literacki” 2020, z. 5.	pl
dc.description.references	Jodełka T., Bolesław Prus w sieci spirytyzmu, „Twórczość” 1962, nr 9.	pl
dc.description.references	Kantner K., Jak działać za pomocą słów? Proza Olgi Tokarczuk jako dyskurs krytyczny, Kraków 2019.	pl
dc.description.references	Kirchner H., Nałkowska, albo życie pisane, Warszawa 2011.	pl
dc.description.references	Kłosińska K., Ciało, pożądanie, ubranie. O wczesnych powieściach Gabrieli Zapolskiej, Kraków 1999.	pl
dc.description.references	Kłosińska K., Fantazmaty. Grabiński – Prus – Zapolska, Katowice 2004.	pl
dc.description.references	Kosmala M., Kryminalne retroświaty, w: Przerabianie XIX wieku. Studia, pod red. E. Paczoskiej i B. Szleszyńskiego, Warszawa 2011.	pl
dc.description.references	Kozak Ł., Upiór. Historia naturalna, obrazy A. Waliszewska, Warszawa 2021.	pl
dc.description.references	Krajewski M., Demonomachia, czyli walka przeciwko demonom…, Kraków 2022.	pl
dc.description.references	Kraskowska E., Zofia Nałkowska, Poznań 1999.	pl
dc.description.references	Lul M., Zmory „teraźniejszego wieku” na seansie spirytystycznym. Wokół „Trapezologionu” Józefa Ignacego Kraszewskiego, „Wiek XIX” 2012, nr 5.	pl
dc.description.references	Majewska J., Czwarty wymiar realności. Grabiński i Prus w głuchej przestrzeni, w: Realiści, realizm, realność. W stulecie śmierci Bolesława Prusa, red. nauk. E. Paczoska, B. Szleszyński, D. M. Osiński, Warszawa 2013.	pl
dc.description.references	Majewska J., „Euphorpbia... Eukaliptus… Eusapia…”, czyli Prusa rozmowy z duchami w: Bolesław Prus. Artysta. Myśliciel. Świadek epoki, pod red. J. Snopka, Warszawa 2015.	pl
dc.description.references	Mazurkiewicz A., (Pop)kulturowe trwanie wieku XIX. Casus: literatura kryminalna, „Acta Universitatis Lodziensis”, Folia Literaria Polonica, 2018, nr 4.	pl
dc.description.references	Mikołejko A., Spirytyzm czy mediumizm? O polskich zmaganiach ze zjawiskami przeczącymi nauce, w: Polskie tradycje ezoteryczne 1890–1918. Formacje, idee, ludzie, t. II, Gdańsk 2019.	pl
dc.description.references	Murzyn-Kupisz M., Dziedzictwo kulturowe Krakowa i jego dzielnic we współczesnej prozie kryminalnej, w: Kraków – metropolia, t. 3: Dziedzictwo, red. J. Purchla, Kraków 2018.	pl
dc.description.references	Nałkowska Z., Węże i róże, Warszawa 1977.	pl
dc.description.references	Pocałuń-Dydycz M., Dojrzewanie Erny i dziecięca pierwotność, czyli dwa obrazy kobiecości w E. E., w: Światy Olgi Tokarczuk. Studia i szkice, pod red. M. Rabizo-Birek, M. Pocałuń-Dydycz, A. Bieniasa, Rzeszów 2013.	pl
dc.description.references	Podstawka A., Młodopolskie kryminały z Galicją w tle, czyli Maryli Szymiczkowej sposób na kryminał retro, „TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych” 2020, nr 6.	pl
dc.description.references	Poniatowska I., Retelling. Kilka uwag w kontekście „opowiadania na nowo” literackiego dziedzictwa dziewiętnastego wieku, w: Reaktywacje dziewiętnastowieczności, red. naukowa A. Dunin-Dudkowska, D. Piechota, A. Trześniewska-Nowak, Lublin 2021.	pl
dc.description.references	Prus B., Emancypantki, t. 2, Warszawa 1978.	pl
dc.description.references	Przedwojenny spirytyzm: dreszczyk seansu i duch Piłsudskiego, rozmowa z Pauliną Sołowianiuk, link do tekstu: https://histmag.org/Przedwojenny-spirytyzm-dreszczyk-seansu-i-duch-Pilsudskiego-10825 [dostęp: 15.05.22].	pl
dc.description.references	Przerabianie XIX wieku. Studia, pod red. E. Paczoskiej i B. Szleszyńskiego, Warszawa 2011.	pl
dc.description.references	Reaktywacje dziewiętnastowieczności, red. naukowa A. Dunin-Dudkowska, D. Piechota, A. Trześniewska-Nowak, Lublin 2021.	pl
dc.description.references	Sołowianiuk P., Jasnowidz w salonie, czyli spirytyzm i paranormalność w Polsce międzywojennej, Warszawa 2014.	pl
dc.description.references	Szymiczkowa M., Seans w Domu Egipskim, Kraków 2018.	pl
dc.description.references	Świerkosz M., W przestrzeniach tradycji. Proza Izabeli Filipiak i Olgi Tokarczuk w sporach o literaturę, kanon i feminizm, Warszawa 2021.	pl
dc.description.references	Tokarczuk O., E. E., Kraków 2005.	pl
dc.description.references	Trzcińska I., Rzeczycka M., Oblicza polskiego ezoteryzmu 1890–1918, w: Polskie tradycje ezoteryczne 1890–1918. Formacje, idee, ludzie, t. II, Gdańsk 2019.	pl
dc.description.references	Wajda K., Śladem retrozbrodni, „Dwutygodnik” 2012, nr 8, link do tekstu: https://www.dwutygodnik.com/artykul/3820-sladem-retrozbrodni.html?print=1 [dostęp: 7.05.22].	pl
dc.description.references	Wasylewski S., Pod urokiem zaświatów, Kraków 1958.	pl
dc.description.references	Wójcik K., Zofia Nałkowska, Warszawa 1973.	pl
dc.description.references	Zapolska G., Fin-de-siècle’istka, Kraków 1958.	pl
dc.description.firstpage	421	pl
dc.description.lastpage	445	pl
dc.identifier.citation2	Młoda Polska ezoteryczna. Studia, redakcja tomu: Marcin Bajko, Jarosław Ławski, Urszula M. Pilch	pl
dc.conference	Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Młoda Polska ezoteryczna. Metamorfozy poetyki – idee – osobowości”, Białystok 17 maja 2022	pl
dc.identifier.orcid	0000-0001-7516-1413	-
dc.identifier.orcid	0000-0002-7733-0302	-
Występuje w kolekcji(ach):	Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Młoda Polska ezoteryczna. Metamorfozy poetyki – idee – osobowości”, 17 maja 2022

Pliki w tej pozycji:

Plik	Opis	Rozmiar	Format
A_Pekaniec_M_Skucha_Mlodopolskie_wywolywanie_duchow.pdf		197,4 kB	Adobe PDF	Otwórz

Pokaż uproszczony widok rekordu Zobacz statystyki