Invented spelling jako obiekt badań

Abstract

Artykuł stanowi przegląd badań nad przyswajaniem umiejętności pisania w różnych systemach językowych przez dzieci w wieku przedszkolnym, który w Polsce określany jest również jako „przedpiśmienny”. Invented spelling to pismo małych dzieci (w wieku 3–7 lat), niepoddanych jeszcze zinstytucjonalizowanej nauce czytania i pisania lub znajdujących się na jej początku, których pisanie jest bardziej spontaniczne niż wyuczone. W artykule omówiono prace poświęcone rozwojowi wczesnych umiejętności pisania oraz czynnikom, które mają na niego wpływ, takim jak wczesna świadomość morfologiczna, grafotaktyczna czy metody nauczania. Zapiski małych dzieci pozwalają wnioskować na temat dziecięcych konceptualizacji dotyczących języka pisanego, obrazują proces narastania świadomości językowej i ortograficznej. Invented spelling jest uznawane, obok m.in. zdolności fonologicznych czy wiedzy o literach, za istotny czynnik prognozujący późniejsze umiejętności czytania i pisania.