REPOZYTORIUM UNIWERSYTETU
W BIAŁYMSTOKU
UwB

Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji: http://hdl.handle.net/11320/17212
Pełny rekord metadanych
Pole DCWartośćJęzyk
dc.contributor.authorSuplicka, Agnieszka-
dc.date.accessioned2024-09-06T11:33:16Z-
dc.date.available2024-09-06T11:33:16Z-
dc.date.issued2024-
dc.identifier.citationCzasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych, nr 1(16), 2024, s. 61-84pl
dc.identifier.issn2451-3539-
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11320/17212-
dc.description.abstractCelem artykułu jest ukazanie działalności społeczno-oświatowej Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet realizowanej na rzecz dzieci w Polsce między wojnami na terenie województwa białostockiego. W artykule omówiono egzemplifikacje prac podejmowanych przez ZPOK w ramach powoływanych przedszkoli jako instytucjonalnych form opieki i wychowania. Zaprezentowane placówki, które były odpowiedzią na trudną sytuację nowo odrodzonego państwa i jego olbrzymich potrzeb, odegrały ważną rolę w niesieniu mu pomocy i wzmocnieniu stanu oświaty. W głównej mierze zwrócono uwagę na ich organizację i kwestie związane z warunkami, w jakich zakładano przedszkola, a także zaprezentowano charakterystykę ich funkcjonowania na podstawie wcześniej niepublikowanych źródeł archiwalnych oraz drukowanych, opracowań i artykułów z okresu międzywojennego, jak też publikacji współczesnych. Przytoczone w artykule przykłady nie wyczerpują omawianego zagadnienia, mają jedynie charakter przyczynkarski.pl
dc.description.abstractThe article attempts to look at the activity of women associated in the Women’s Civic Work Union, one of the largest women’s organizations in interwar Poland, which was involved in a number of initiatives, strongly emphasizing the need to renew the Polish nation and social work for its youngest members. The aim of the article is to show the socio-educational activities of the Women’s Civic Work Union carried out for children in Poland between the wars in the Bialystok voivodeship. The article discusses exemplifications of works undertaken by ZPOK within established kindergartens as institutional forms of care and education. The presented institutions, which were a response to the difficult situation of the newly reborn state and its enormous needs, played an important role in helping it and strengthening the state of education. Main attention was paid to the issues related to the conditions in which kindergartens were established, their organization and the characteristics of their functioning were presented based on previously unpublished archival and printed sources, studies and articles from the interwar period, as well as contemporary publications. The examples cited in the article do not exhaust the discussed issue, they are only of a contributing nature.pl
dc.description.sponsorshipPublikacja przygotowana/dofinansowana ze środków budżetu państwa w ramach programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Edukacji i Nauki. Jest wynikiem udziału w projekcie „Ośrodek Badań Historii Kobiet – kontynuacja II”.pl
dc.language.isoplpl
dc.publisherWydawnictwo HUMANICA Instytut Studiów Kobiecychpl
dc.rightsUznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska-
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/-
dc.subjectZwiązek Pracy Obywatelskiej Kobietpl
dc.subjectDruga Rzeczypospolitapl
dc.subjectwychowanie przedszkolnepl
dc.subjecthistoria wychowaniapl
dc.subjectprzedszkolepl
dc.subjectwojewództwo białostockiepl
dc.subjectWomen’s Civic Work Unionpl
dc.subjectSecond Republic of Polandpl
dc.subjectpre-school educationpl
dc.subjecthistory of upbringingpl
dc.subjectkindergartenpl
dc.subjectBialystok Voivodeshippl
dc.titleAktywność społeczno-oświatowa Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet na rzecz dzieci w wieku przedszkolnym na przykładzie międzywojennego województwa białostockiegopl
dc.title.alternativeSocial and Educational activity of the Women’s Civic Work Union for Preschool Children on the Example of the Interwar Bialystok Voivodeshippl
dc.typeArticlepl
dc.rights.holderUznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polskapl
dc.identifier.doi10.15290/cnisk.2024.01.16.03-
dc.description.Emaila.suplicka@uwb.edu.plpl
dc.description.BiographicalnoteAgnieszka Suplicka – doktor nauk społecznych w dyscyplinie pedagogika, adiunkt w Katedrze Historii i Teorii Wychowania Wydziału Nauk o Edukacji Uniwersytetu w Białymstoku. Zainteresowania naukowo-badawcze koncentruje w obszarze historii wychowania ze szczególnym uwzględnieniem genezy i rozwoju instytucji edukacyjnych i dziedzictwa oświatowego Białostocczyzny. Dużo uwagi poświęca działalności organizacji społecznych w kontekście sytuacji oświatowej XX w., szkolnictwu mniejszości narodowych oraz kwestiom kształcenia nauczycieli. Szczególne miejsce zajmują badania dotyczące problematyki towarzystw i związków w okresie międzywojennym. W dorobku naukowym prócz ponad sześćdziesięciu artykułów opublikowanych w czasopismach i pracach zbiorowych znajdują się monografie książkowe: Prywatne szkoły średnie ogólnokształcące i zawodowe w województwie białostockim w II Rzeczypospolitej ( 2015), Uczenie się przez praktykę – nowe rozwiązania w kształceniu nauczycieli (współautorka, 2015), Dzieje oświaty w regionie – województwo białostockie 1919–1939 (współautorka, 2018), Oświata w województwie białostockim – w 100. rocznicę utworzenia Kuratorium Okręgu Szkolnego Białostockiego (1922–2022) (redaktorka, 2022). Członkini komitetu redakcyjnego i współredaktorka serii wydawniczej „Dziecko w Historii”.pl
dc.description.AffiliationUniwersytet w Białymstokupl
dc.description.AffiliationUniversity of Bialystokpl
dc.description.referencesPaństwowe Archiwum Obwodu Brzeskiego, f. 59, op. 2, dz. 791; f. 59, op. 2, dz. 824; f. 59, op. 2, dz. 825.pl
dc.description.referencesAkcja kolonijna Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet, część I. Kolonia wypoczynkowa, (Warszawa: b.n.w., 1937).pl
dc.description.referencesAkcja kolonijna Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet, część II. Kolonia lecznicza, półkolonia, dzieciniec wiejski letni, (Warszawa, b.n.w., 1938).pl
dc.description.referencesAlmanach Kalendarz Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet. Rok 1932, (Warszawa: Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet, 1932), 51.pl
dc.description.referencesBogdanowiczowa, Zofia. Czerwińska. Jaroszewiczowa Halina, Skwarczyńska Anna, Żukiewiczowa, Zofia. (kom. red.). Instrukcja w sprawie zakładania przedszkoli, (Warszawa: Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet, 1930).pl
dc.description.referencesCeysingerówna, Helena. Kuźmińska, Marja. Rychterówna, Marja (red.). Almanach spraw kobiecych. Informacje, postulaty, zagadnienia, (Warszawa: Wydział Prasowy Z.P.O.K, 1933).pl
dc.description.referencesGarlicka, Zofia (red.). Instrukcje w sprawie zakładania żłobków dziennych, (Warszawa: Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet, 1933).pl
dc.description.referencesInstrukcja dla wiejskich dziecińców sezonowych Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet, (Warszawa: b.n.w., 1937).pl
dc.description.referencesMały rocznik statystyczny 1939, (Warszawa: GUS, 1939).pl
dc.description.referencesPraca świetlicowa. Instrukcja dla świetlic ZPOK, (Warszawa: Wydawnictwo Wydziału Prasowego, 1934).pl
dc.description.referencesStatut Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet, (Warszawa: Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet, 1928).pl
dc.description.referencesStatystyka szkolnictwa 1933/34, (Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1935).pl
dc.description.references„Przedszkole w Łomży”, Wspólna Praca, nr 17–18, 1931, 3.pl
dc.description.references„Z Kolna. Ze Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet”, Przegląd Łomżyński, nr 15, 1933, 7–8.pl
dc.description.references„Z życia i działalności ZPOK w Łomży”, Przegląd Łomżyński, nr 8, 1936, 4.pl
dc.description.references„Z życia Oddziału ZPOK w Kolnie”, Przegląd Łomżyński, nr 5, 1936, 5.pl
dc.description.references„Ze Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet w Zambrowie”, Przegląd Łomżyński, nr 49, 1933, 9.pl
dc.description.references„Ze Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet w Zambrowie”, Przegląd Łomżyński, nr 50, 1933, 4.pl
dc.description.references„Ze Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet”, Przegląd Łomżyński 1933, nr 26, 3.pl
dc.description.referencesGromski, M. „Alkohol a dziecko”, Pediatria Polska, nr 1–2, 1922, 21–32.pl
dc.description.referencesGryn, A. „Bezrobocie a psychika dziecka”, Przyjaciel Szkoły, nr 8, 1939, 358.pl
dc.description.referencesJaroszewska, J. „Żłobki dzienne”, w: Helena Ceysingerówna, Marja Kuźmińska, Marja Rychterówna (red.), Almanach spraw kobiecych. Informacje, postulaty, zagadnienia, (Warszawa: Wydział Prasowy Z.P.O.K, 1933), 66–67.pl
dc.description.referencesLewińska, I. „Dom matki i dziecka”, w: Helena Ceysingerówna, Marja Kuźmińska, Marja Rychterówna (red.), Almanach spraw kobiecych. Informacje, postulaty, zagadnienia, (Warszawa: Wydział Prasowy Z.P.O.K, 1933), 71.pl
dc.description.referencesMajewska-Borowska, K. „Stacja opieki nad matką i dzieckiem”, w: Helena Ceysingerówna, Marja Kuźmińska, Marja Rychterówna (red.), Almanach spraw kobiecych. Informacje, postulaty, zagadnienia, (Warszawa: Wydział Prasowy Z.P.O.K, 1933), 69.pl
dc.description.referencesSzmurło, Jan. „O używaniu napojów wyskokowych przez dziatwę szkół powszechnych w Warszawie”, Opieka nad Dzieckiem, nr 5, 1924, 206–213.pl
dc.description.referencesZwiązek Pracy Obywatelskiej Kobiet Oddział w Łomży, Żeńska Szkoła Zawodowa Zw. Pracy Obywat. Kobiet w Łomży, 2.pl
dc.description.referencesBalcerek, Marian. Rozwój opieki nad dzieckiem w Polsce i w latach 1918–1939, (Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1978).pl
dc.description.referencesBobrowska-Nowak, Wanda. Zarys dziejów wychowania przedszkolnego, (Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1978).pl
dc.description.referencesChojnowski, Andrzej. „Moralność i polityka. Kobiece lobby w Bezpartyjnym Bloku Współpracy z Rządem”, w: Anna Żarnowska, Andrzej Szwarc (red.), Kobieta i świat polityki w niepodległej Polsce 1918–1939. Zbiór studiów, t. 3, cz. 2, (Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1996), 161–176.pl
dc.description.referencesCzałczyńska-Podolska, Magdalena. „Ogrody jordanowskie na tle współczesnych ogrodów dziecięcych”, Przestrzeń Urbanistyka Architektura, nr 2, 2016, 111–125.pl
dc.description.referencesDadej, Iwona. Abryszeński, Piotr. Drogi Polek do niepodległości, (Sulejówek: Muzeum Józefa Piłsudskiego, 2019).pl
dc.description.referencesDufrat, Joanna. „Obóz rządzący w Polsce w latach 1926–1939 a aktywizacja kobiet”, w: Janusz Żarnowski (red.), Metamorfozy społeczne. Państwo i społeczeństwo Drugiej Rzeczpospolitej, (Warszawa: Instytut Historii PAN, 2014), 291–309.pl
dc.description.referencesDufrat, Joanna. „Polityka na łamach «Pracy Obywatelskiej» (1928–1939), organu prasowego sanacyjnego Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet”, w: Małgorzata Dajnowicz, Adam Miodowski (red.), Polityka i politycy w prasie XX i XXI wieku: polityka w prasie kobiecej, (Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2019), 117–129.pl
dc.description.referencesDufrat, Joanna. „Stanowisko Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet wobec «wyborów brzeskich» w 1930 roku. Przyczynek do dziejów kobiecego stowarzyszenia”, w: Teresa Kulak (red.), Studia z dziejów XIX i XX wieku, (Wrocław: Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego, 2005), 198–212.pl
dc.description.referencesDufrat, Joanna. W służbie obozu marszałka Józefa Piłsudskiego. Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet (1928–1939), (Kraków-Wrocław: Wydawnictwo Avalon, 2013).pl
dc.description.referencesFelchner, Andrzej. „Rodzina w II Rzeczpospolitej – jej główne zagrożenia ze strony chorób”, Medycyna Nowożytna, t. 25, z. 1, 2019, 99–124.pl
dc.description.referencesJakowicka, Mariola. „Formy dokształcania nauczycieli organizowane przez ZNP w okresie międzywojennym”, Przegląd Historyczno-Oświatowy, nr 1–2, 2005, 69–80.pl
dc.description.referencesJakubiak, Krzysztof. „Początki polskiej pedagogiki przedszkolnej”, Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, nr 4(38), 2015, 109–118.pl
dc.description.referencesKabzińska, Łucja. Kabziński, Krzysztof. „Wybrane aspekty zagrożonego dzieciństwa w dwudziestoleciu międzywojennym”, Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy. Nauki Społeczne, nr 4(4), 2012, 11–43.pl
dc.description.referencesKałwa, Dobrochna. „Model kobiety aktywnej na tle sporów światopoglądowych. Ruch feministyczny w dwudziestoleciu międzywojennym”, w: Anna Żarnowska, Andrzej Szwarc (red.), Równe prawa i nierówne szanse: kobiety w Polsce międzywojennej, (Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2000), 135–154.pl
dc.description.referencesKrajewska, Joanna. „Publicystyka kobieca”, w: Ewa Kraskowska, Bogumiła Kaniewska (red.), Polskie pisarstwo kobiet w wieku XX: procesy i gatunki, sytuacje i tematy, (Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2015), 179–248.pl
dc.description.referencesKrasuski, Józef. Historia wychowania, (Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1989).pl
dc.description.referencesLeżańska, Wiesława. Kształcenie nauczycieli wychowania przedszkolnego w Polsce, (Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 1998).pl
dc.description.referencesLeżańska, Wiesława. „Wychowanie przedszkolne w reformach Drugiej Rzeczypospolitej”, w: Iwonna Michalska, Grzegorz Michalski (red.), Reformy edukacyjne w Polsce. Tradycje i współczesność, (Skierniewice: Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Humanistyczna, 2001), 84–85.pl
dc.description.referencesLusek, Joanna. „Rozwój opieki przedszkolnej w Katowicach w okresie 20-lecia międzywojennego”, Cieszyński Almanach Pedagogiczny, nr 1, 2012, 79–97.pl
dc.description.referencesMajewska, Ludwika. „Działalność Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet w Piotrkowie Trybunalskim w latach 1930–1939”, Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne, nr 15, 2019, 30–54.pl
dc.description.referencesMalinowski, Ludwik. „Geneza opieki specjalnej w Drugiej Rzeczypospolitej”, w: Ludwik Malinowski, Małgorzata Orłowska (red.), Praca socjalna służbą człowiekowi: materiały z konferencji naukowej 7 listopada 1997, (Warszawa: Żak, 1998), 11–25.pl
dc.description.referencesMiąso, Józef (red.). Historia wychowania, wiek XX, t. 1, (Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1980).pl
dc.description.referencesOlstowski, Przemysław. „Przedszkola i ochronki w międzywojennym Toruniu”, Rocznik Toruński, nr 31, 2004, 215–226.pl
dc.description.referencesPaciorek, Magdalena. „Problematyka alkoholizmu wśród dzieci szkół powszechnych w polskim czasopiśmiennictwie medycznym w latach 1923–1938”, Medycyna Nowożytna, t. 10, z. 1–2, 2003, 197–210.pl
dc.description.referencesPiotrowska-Marchewa, Monika. Nauczycielki polskich szkół powszechnych i średnich w życiu politycznym II Rzeczypospolitej, w: Teresa Kulak, Małgorzata Dajnowicz (red.), Drogi kobiet do polityki (na przestrzeni XVII–XXI wieku), (Wrocław: Chromcon, 2016), 313–343.pl
dc.description.referencesPiwowarczyk, Mirosław. „Działania Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet na rzecz pomocy rodzinie”, Wychowanie w Rodzinie, nr 1(7), 2013, 259–291.pl
dc.description.referencesPiwowarczyk, Mirosław. „Instytucjonalne formy opieki na dziećmi i młodzieżą w Wielkopolsce w II Rzeczpospolitej”, w: Stefania Walasek (red.), Opieka na dziećmi i młodzieżą. Studia z dziejów oświaty XX wieku, (Kraków: Impuls, 2008), 125–143.pl
dc.description.referencesSamsel, Agata. „Kierunki i formy pomocy dziecku w II Rzeczypospolitej”, w: Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska (red.), Dziecko w historii – w kręgu kultury chrześcijańskiej, (Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2017), 411–432.pl
dc.description.referencesSamsel, Agata. „Rodziny potrzebujące wsparcia w Drugiej Rzeczypospolitej – jakość życia, realizacja podstawowych funkcji, opieka społeczna”, Wychowanie w Rodzinie, t. 7 (1), 2013, 235–258.pl
dc.description.referencesSamsel, Agata. „Wychowanie przedszkolne w latach 1918–1938 (cz. I)”, Wychowanie w Przedszkolu, nr 8, 2003, 463–466.pl
dc.description.referencesSamsel, Agata. „Wychowanie przedszkolne w latach 1918–1938 (cz. II)”, Wychowanie w Przedszkolu, nr 9, 2003, 518–522.pl
dc.description.referencesSosnowska, Joanna. Opieka nad dzieckiem w Polsce międzywojennej. Robotnicze Towarzystwo Przyjaciół Dzieci – Oddział Łódzki (1923–1939), (Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2020).pl
dc.description.referencesSosnowska, Joanna. „Wydawcy polskich czasopism pedagogicznych adresowanych do wychowawczyń przedszkoli i ich rola w popularyzowaniu idei wychowania przedszkolnego w II Rzeczypospolitej”, w: Iwonna Michalska, Grzegorz Michalski (red.), Oświatowe i edukacyjne aspekty działalności wydawniczej w XX i pierwszych latach XXI wieku, (Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2016), 31–55.pl
dc.description.referencesSuplicka, Agnieszka. „Inicjatywy Rodziny Kolejowej w zakresie opieki nad dziećmi w wieku przedszkolnym w II Rzeczypospolitej”, Przegląd Pedagogiczny, nr 1, 2021, 179–192.pl
dc.description.referencesSuplicka, Agnieszka. Prywatne szkoły średnie ogólnokształcące i zawodowe w województwie białostockim, (Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2015).pl
dc.description.referencesSzymczyk, Katarzyna. „Jakość życia dzieci w rodzinach robotniczych w Polsce okresu międzywojnia. Wybrane aspekty”, w: Andrzej Ładyżyński, Maja Piotrowska, Magdalena Kasprzak (red.), Dom rodzinny w doświadczeniu (auto)biograficznym, (Wrocław: Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, 2017), 182–200.pl
dc.description.referencesŚliwiński, Ferdynand. Organizacja szkolnictwa w Polsce współczesnej. Podręcznik dla kandydatów do zawodu nauczycielskiego, (Lwów-Warszawa: Książnica-Atlas, 1932).pl
dc.description.referencesWróbel, Maria. Wychowanie przedszkolne w Polsce w latach 1918–1939, (Wrocław–Warszawa–Kraków: PAN, 1967).pl
dc.description.referencesWróblewska, Urszula. „Stacje Opieki nad Matką i Dzieckiem jako jedna z form działalności Polskiego Komitetu Opieki nad Dzieckiem w II Rzeczypospolitej”, w: Elwira Jolanta Kryńska, Agnieszka Suplicka, Urszula Wróblewska (red.), Dziecko w historii – w kręgu kultury chrześcijańskiej, (Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2017), 433–443.pl
dc.description.referencesUstawa o prywatnych szkołach oraz zakładach naukowych i wychowawczych z dnia 11 marca 1932 r., Dz. U. z 1932 r. Nr 33, poz. 343.pl
dc.description.referencesUstawa o ustroju szkolnictwa z dnia 11 marca 1932 r., Dz. U. z 1932 r. Nr 38, poz. 389.pl
dc.description.referencesOkólnik Nr 51 ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego z dnia 30 maja 1936 r., Dz. U. z 1936 r. Nr 47, poz. 307.pl
dc.identifier.eissn2543-7011-
dc.description.issue1(16)pl
dc.description.firstpage61pl
dc.description.lastpage84pl
dc.identifier.citation2Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecychpl
dc.identifier.orcid0000-0002-7107-0327-
Występuje w kolekcji(ach):Artykuły naukowe (WNoE)
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych, 2024, nr 1(16)

Pliki w tej pozycji:
Plik Opis RozmiarFormat 
CNISK_1_2024_A_Suplicka_Aktywnosc_spoleczno-oswiatowa_Zwiazku_Pracy_Obywatelskiej_Kobiet.pdf324,73 kBAdobe PDFOtwórz
Pokaż uproszczony widok rekordu Zobacz statystyki


Pozycja ta dostępna jest na podstawie licencji Licencja Creative Commons CCL Creative Commons