REPOZYTORIUM UNIWERSYTETU
W BIAŁYMSTOKU
UwB

Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji: http://hdl.handle.net/11320/17120
Pełny rekord metadanych
Pole DCWartośćJęzyk
dc.contributor.authorŻeligowski, Edward-
dc.contributor.editorWojciechowski, Paweł-
dc.date.accessioned2024-08-19T07:40:39Z-
dc.date.available2024-08-19T07:40:39Z-
dc.date.issued2023-
dc.identifier.isbn978-83-7657-379-3-
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11320/17120-
dc.descriptionWstęp: Paweł Wojciechowski i Zbigniew Kaźmierczakpl
dc.descriptionWspółpraca redakcyjna, komentarz edytorski: Jarosław Ławskipl
dc.description.abstractEdward Witold Żeligowski is one of the least remembered writers and personas of Polish Romantic literature. Commonly referred to as an “epigone”, he has never become the subject of deeper analysis. One might say that he was unlucky and never evoked great interest in the history of Polish literature. This might have resulted from the fact that, although he was a nobleman himself, he raised social issues and called for reforms (including the issue of peasantry), that history was to realise in the twentieth century in a bizarre rendition of utopia. Another reason might have been that he had moved a lot; he never formed permanent bonds with any of the circles with which he had lived and written for years. He was also quite unlucky as a writer: the play entitled Zorski (the second part of Jordan (1846, 2nd edition 1847, 3rd edition 1880), the play that brought its author patriotic fame and led him into exile into the depths of Russia) was destroyed during print in 1851, on the order of the Russian general governor. He was born in 1816 in the Vileian Poviat in Marijampole. He was not a member of the youngest generation of Romanticists, as the Polish Romantic writers born after 1820, such as the Bohemians from Warsaw, were younger. He graduated from the Gymnasium in Vilnius. During his studies in Dorpat he joined conspiracy activities (1833-1836), for which he was interned in the town for several years. Further stages of his life were marked by: the return to his home country (1842), publication of the famous Jordan (1847), exile in Petrozavodsk, Orenburg and Ufa, civil service (1856 – 1858), editorial work in St. Petersburg that ended with the suspension of the “Słowo” magazine, emigration and stay in Paris and Montmorency, the broken engagement to Adam Mickiewicz’s daughter Helena Mickiewicz, settling in Geneva, activity supporting Polish emigrants after the January Uprising, and, finally, his death in Geneva in 1864. The writer, who regularly moved from one place of residence to another, remained outside the opinion-forming literary communities that created the mainstream of Polish literary life in Poland and in the emigration circles. During his exile, he met Taras Shevchenko and Bronisław Zaleski, with whom he became friends (which is proven by the poem Do brata (To my Brother) by Taras Shevchenko). As a result, he is often mentioned by Ukrainian scholars today. He translated the poems of Heinrich Heine into Polish language. He maintained a constant dialogue with the ideas and works of Adam Mickiewicz, but, obviously, it could not be considered to be on equal footing, as most of the continuators and polemists of Mickiewicz were with time dubbed as his “epigones”. He published few works: the aforementioned Jordan, Poezje [Poems] in St. Petersburg in 1858, and, in the same year and city, two volumes of prose, entitled Dziś i wczoraj. Rysy biograficzno-obyczajowe. [Yesterday and Today. Biographical Sketches]. His other works, which may still remain in the archives of Polish emigration or in Russian libraries in form of manuscripts, are known only as titles: Szkielety, Wspomnienia z życia i grobu [The Skeletons. Memories from Life and Death], Mnichy [The Monks], Mikołaj. A large amount of his letters and the archives of the associations that he co-created, were burnt in 1944 with the Rapperswil Collection when Warsaw was destroyed. We know of unpublished letters, among others, to Józef Ignacy Kraszewski. The play Zorski was slightly more fortunate: the manuscript that is published here survived, the foreword to the play was published in 1849, in the fifth edition of the “Gwiazda” (Star) magazine, and fragments of the play were published by Leonard Sowiński in the fourth volume of Ateneum of 1884. This publication contains all three volumes of Żeligowski’s literary works that were published before his death, as well as the sequel to Jordan entitled Zorski, which was read from the manuscript by Dr Paweł Wojciechowski. The volume also contains the articles by: literary historian, Dr Paweł Wojciechowski : Edward Żeligowski – poeta walki, rozpaczy i wolności {Edward Żeligowski – the Poet of Fight, Despair, and Freedom] and by the philosopher, Professor Zbigniew Kaźmierczak: Jordan Edwarda Żeligowskiego: w poszukiwaniu zbawczej mocy. [Jordan by Edward Żeligowski. In Search for the Saving Power]. A foreword From the Editors was written by Professor Jarosław Ławski, Head of the Department of Philological Studies “East – West” of the Faculty of Philology of the University of Białystok. The volume was published under the grant of the National Programme for the Development of Humanities, entitled “The Continuation of critical editions of outstanding yet forgotten works of 19ᵗʰ century Polish Romantic literature, in the Academic Publication Series “Black Romanticism” in 12 volumes” (2018-2023). One should hope that this summary of the most important works by Żeligowski will start a discussion about his place in the history of Polish Romantic literature, which is likely not as insignificant, as it was described in the literary history narration until the 21st century.pl
dc.description.sponsorshipPraca naukowa finansowana w ramach programu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2018–2022: Kontynuacja krytycznych edycji wybitnych, zapomnianych dzieł XIX‑wiecznej polskiej literatury romantycznej w Naukowej Serii Wydawniczej „Czarny Romantyzm” w XII tomachpl
dc.language.isoplpl
dc.publisherWydawnictwo Prymat. Mariusz Śliwowskipl
dc.relation.ispartofseriesCzarny Romantyzm;57-
dc.subjectAntoni Sowa (pseud.)pl
dc.subjectromantyzmpl
dc.subjectZorskipl
dc.subjectOnegdajski (pseud.)pl
dc.subjectMaria Koszyckapl
dc.subjectCzarny Romantyzmpl
dc.titleJordan. Fantazja dramatyczna. Pismapl
dc.title.alternativeJordan. A Dramatic Fantasy. Workspl
dc.title.alternativeJordan. Dramatische Fantasie. Schriftenpl
dc.typeBookpl
dc.rights.holder© Copyright by Uniwersytet w Białymstoku, Białystok 2023pl
dc.rights.holder© Copyright by Jarosław Ławski, Białystok 2023pl
dc.rights.holder© Copyright by Paweł Wojciechowski, Białystok 2023pl
dc.description.BiographicalnotePAWEŁ WOJCIECHOWSKI – literaturoznawca, komparatysta, doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa (Wydział Polonistyki, Instytut Literatury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego), adiunkt (Kolegium Literaturoznawstwa, Katedra Badań Filologicznych „Wschód – Zachód”, Pracownia Komparatystyki Kulturowej, Uniwersytet w Białymstoku). Autor książek naukowych, wielu artykułów, studiów, szkiców i recenzji. W dorobku naukowym posiada: liczne konferencje krajowe oraz międzynarodowe z referatem, publikacje w wydawnictwach uniwersyteckich, naukowych (w tym: TAiWPN „Universitas”, „DiG”, „Przegląd Humanistyczny”, „Wiek XIX”); wykłady międzynarodowe (Szwecja, Hiszpania). Żywioł scjentyficzny: literatura, filozofia, sztuka, kultura europejska XIX, XX i XXI wieku ze szczególnym uwyraźnieniem XIX- i XX‑wiecznej Skandynawii; komparatystyka, interdyscyplinarność w naukach humanistycznych, cyberkultura.pl
dc.description.AffiliationUniwersytet w Białymstokupl
dc.description.referencesAntoni Sowa [Żeligowski Edward], Dziś i wczoraj: rysy biograficzno‑obyczajowe i bajki. T. 1, Petersburg: nakł. i drukiem Bolesława Maurycego Wolffa, 1858.pl
dc.description.referencesAntoni Sowa [Żeligowski Edward], Dziś i wczoraj: rysy biograficzno‑obyczajowe i bajki. T. 2, Petersburg: nakładem i drukiem Bolesława Maurycego Wolffa, 1858.pl
dc.description.referencesAntoni Sowa [Żeligowski Edward], Jordan: fantazja dramatyczna, Wilno: nakładem i drukiem Józefa Zawadzkiego, 1846.pl
dc.description.referencesMyśli o walnych przedmiotach nowożytnej literatury, z przedmowy do 3-ej części Jordana, Fantazyi dramatycznej, „Gwiazda” 1849, t. 4.pl
dc.description.references[Żeligowski Edward], Poezye Antoniego Sowy, Petersburg: nakładem i drukiem Bolesława Maurycego Wolffa, 1858.pl
dc.description.referencesŻeligowski Edward, Zorski, autograf [ante 1849].pl
dc.description.referencesZ melodii litewskich. Tęsknota, „Nadwiślanin” 1841.pl
dc.description.referencesChrześcijanka. Wyjątek. Wiara, „Noworocznik Literacki” 1843.pl
dc.description.referencesByło to dawno. (Ballada); Do… J. D., „Pamiętnik Naukowo‑‑ Literacki” 1849, t. 3.pl
dc.description.referencesUstęp z poematu: On, ona i oni, „Athenaeum” 1851, t. V.pl
dc.description.referencesDwa słowa; Wiosna, „Gazeta Codzienna” 1856, nr 318.pl
dc.description.referencesPieśń bojowa; Do Antoniego Goreckiego, „Mrówka” 1869, nr 20 i 25.pl
dc.description.referencesPytałem raz dnia, dlaczego on jasny…, „Kurier Codzienny” 1880, nr 1.pl
dc.description.referencesZ nie wydanych autografów Antoniego Sowy [wiersz: Nie samochwalcy ani blasku chciwi…], „Kurier Warszawski” 1883, nr 219.pl
dc.description.referencesPiej, gdy rycerze pochwycą oręże…, „Świat” 1888, nr 16.pl
dc.description.referencesZ teki autografów [wiersz: W albumie], „Kurier Warszawski” 1906, nr 221.pl
dc.description.referencesCiszo cmentarna, uroczysta, święta…, „Kurier Wileński” 1911, nr 248.pl
dc.description.referencesDo brata – Tarasa Szewczenki, w: W. Zarzecki, Szewczenko i Polacy, „Pobudka” 1946, nr 36.pl
dc.description.referencesMoniuszko Stanisław, Coś i ktoś: Epitalamium, słowa E. Żeligowski, Warszawa: nakład i własność wdowy po kompozytorze: skład główny w księgarni Adolfa Kowalskiego [ca 1876].pl
dc.description.referencesMoniuszko Stanisław, Kraśna góra, słowa Edward Żeligowski, Warszawa: nakład i własność wdowy po kompozytorze: skład główny w księgarni Adolfa Kowalskiego [ca 1876].pl
dc.description.referencesMoniuszko Stanisław, Trzeci śpiewnik domowy. No 2, Dwa słowa: pieśń, słowa Antoni Sowa [Edward Żeligowski], Warszawa: Gebethner i Spółka [1858].pl
dc.description.referencesMoniuszko Stanisław, Trzeci śpiewnik domowy. No 5, Księżyc i rzeczka, słowa Antoni Sowa [Edward Żeligowski], wyd. 2, Warszawa: Gebethner i Spółka [1858].pl
dc.description.referencesPiosennik Ludwika Nowickiego, nr 9, Moja milutka, słowa Antoni Sowa [Edward Żeligowski], Wilno: M. Orgelbrand [1860–1867].pl
dc.description.referencesPiosennik Ludwika Nowickiego. No. 9, Z wielkich mych bolów: małe piosenki, słowa Antoni Sowa [Edward Żeligowski], Wilno: nakład Maurycego Orgelbranda [ok. 1870].pl
dc.description.referencesZ. Kaniowa [Józef Ignacy Kraszewski], „Tygodnik Petersburski” 1846, nr 90.pl
dc.description.referencesT. [Aleksander Tyszyński], „Biblioteka Warszawska” 1846, t. 4 [w: tegoż, Pisma krytyczne, t. 1, Kraków 1904].pl
dc.description.referencesAu. Wi. [August Wilkoński], „Dzwon Literacki” 1846, t. 2.pl
dc.description.references„Pamiętnik Naukowo‑‑ Literacki” 1850, t. 2, z. 5.pl
dc.description.referencesSowiński Leonard, O nie wydanym dramacie Antoniego Sowy [Edwarda Żeligowskiego], „Ateneum” 1884, t. 4.pl
dc.description.referencesPadalica Tadeusz [Zenon Fisz], „Biblioteka Warszawska” 1858, t. 3.pl
dc.description.referencesZiemięcka Eleonora, Studia nad literatura bieżącą, „Kronika Wiadomości Krajowych i Zagranicznych” 1858, nr 224.pl
dc.description.referencesZmorski Roman, „Dziennik Literacki” 1858, nr 48–49.pl
dc.description.referencesZ. Ż. [Krajewski], „Biblioteka Warszawska” 1858, t. 2.pl
dc.description.referencesBolesław Wiktor [S. Budziński], „Biblioteka Warszawska” 1859, t. 3.pl
dc.description.referencesKorespondencja, „Dziennik Literacki” 1865, nr 44.pl
dc.description.referencesKraszewski Józef Ignacy, Władysław Syrokomla (Ludwik Kondratowicz), „Przegląd Europejski” 1862, t. 2 [wydane osobno: Warszawa 1863].pl
dc.description.referencesZ Genewy donoszą… [nekrolog], „Dziennik Literacki” 1865, nr 4.pl
dc.description.referencesAlbum Academicum der Kaiserlichen Universität Dorpat, Dorpat 1889.pl
dc.description.referencesAlkar [Aleksander Kraushar], Bajkow. Z kartek pamiętnika rękopiśmiennego (1824 – 1829), Lwów 1893.pl
dc.description.referencesB. Z. [Bronisław Zaleski], Zmarli na wychodztwie od 1861 roku, „Rocznik Towarzystwa Historyczno‑‑ Literackiego w Paryżu. Rok 1866”, Paryż 1867.pl
dc.description.referencesEncyklopedia powszechna Samuela Orgelbranda, t. 28, Warszawa 1868.pl
dc.description.referencesGieysztor Jakub Kazimierz, Litwa przed rokiem 1863, Lwów 1888.pl
dc.description.referencesGieysztor Jakub Kazimierz, Pamiętniki z lat 1857–1865, t. 1, wstęp T. Korzon, Wilno 1913.pl
dc.description.referencesGiller Agaton, Historia powstania narodu polskiego w 1861 – 1864 r., t. 3, Paryż 1870.pl
dc.description.referencesGiller Agaton, Lista wygnańców polskich do roku 1860 spisana na Syberii, „Album Muzeum Narodowego w Rapperswyll. Na stoletnią rocznicę 1772 r.”, Poznań 1872.pl
dc.description.referencesGiller Agaton, Podróż więźnia etapami do Syberii w roku 1854, t. 2, Lipsk 1869, s. 139.pl
dc.description.referencesSulima A., Szewczenko na wygnaniu i Bronisław Zaleski, „Przegląd Powszechny” 1884, t. 4.pl
dc.description.referencesWilkońska Paulina, Moje wspomnienia o życiu towarzyskim w Warszawie, t. 3, Poznań 1871.pl
dc.description.referencesBomba Gerwazy [Ludwik Sztyrmer], Listy z Polesia, „Tygodnik Petersburski” 1843, nr 62.pl
dc.description.referencesD’âkov Vladimir Anatol’evič, Polscy przyjaciele Tarasa Szewczenki, Warszawa 1964.pl
dc.description.referencesDrogoszewski Aureli, Żeligowski Edward, [w:] Sto lat myśli polskiej, red. B. Chlebowski, I. Chrzanowski, t. 9, Lwów 1914.pl
dc.description.referencesDobaczewska Wanda, Dzieje kultury wileńskiej pomiędzy dwoma powstaniami, Wilno 1937.pl
dc.description.referencesGomulicki Juliusz Wiktor, Antoni Sowa, [w:] J. Tuwim, Księga wierszy polskich XIX wieku, t. 2, Warszawa 1954.pl
dc.description.referencesGroniowski Krzysztof, Problem rewolucji agrarnej w ideologii obozów politycznych w latach 1846 – 1870, Warszawa 1957.pl
dc.description.referencesGrabowska Maria, Żeligowski Edward, [w:] Mały słownik pisarzy polskich, cz. 1, red. M. Goszczyńska, Warszawa 1966.pl
dc.description.referencesKoszycka Maria, Kwestia kobieca w twórczości Edwarda Żeligowskiego – zapomniane ogniwo w dziejach ideologii feministycznej, „Zeszyty Naukowe – Uniwersytet Warszawski. Filia w Białymstoku” 1984, T. VIII, z. 44.pl
dc.description.referencesKoszycka Maria, Mickiewiczowskie wyznanie wiary Edwarda Żeligowskiego, [w:] Mickiewicz. W 190‑lecie urodzin. Materiały z sesji naukowej Białystok, 2–4 grudnia 1998, red. H. Krukowska, Białystok 1993, s. 307–318.pl
dc.description.referencesKoszycka Maria, Pomiędzy Syberią moralną a patriotyzmem – Edwarda Żeligowskiego doświadczenie Syberii, „Zeszyty Naukowe – Uniwersytet Warszawski. Filia w Białymstoku”, T. XI, z. 56, FP, 1987, strony 115–148”.pl
dc.description.referencesKoszycka Maria, Reminiscencje z powstania styczniowego. Edwarda Żeligowskiego niepowroty do Polski, „Zeszyty Naukowe – Uniwersytet Warszawski. Filia w Białymstoku. Filologia Polska” 1989, T. XIII.pl
dc.description.referencesKoszycka Maria, Wileńskie reminiscencje Edwarda Żeligowskiego, [w:] Wilno – Wileńszczyzna jako krajobraz i środowisko wielu kultur. Materiały I Międzynarodowej Konferencji Naukowej w czterech tomach, red. E. Feliksiak, t. 4, Literatura i język, Białystok 1992.pl
dc.description.referencesLiteratura krajowa w okresie romantyzmu 1831–1863, t. 1, red. K. Wyka, H. Markiewicz i in., Kraków 1975.pl
dc.description.referencesLimanowski Bronisław, Historia demokracji polskiej w epoce porozbiorowej, Zurych 1901.pl
dc.description.referencesLûbičankovskij Sergej Valentinovič, Edward Zheligowski – Polish exile in the Russian civil service (based on the materials of the Orenburg region, 1853–1857) / Edward Żeligowski – polski zesłaniec w rosyjskiej służbie cywilnej (na podstawie materiałów orenburskich 1853–1857), „Res Historica” 2020, nr 50.pl
dc.description.referencesMatuszewski Ignacy, Diabeł w poezji. 4. Figury demoniczne w utworach polskich. Zły duch w „Jordanie” Sowy, „Ateneum” 1893, t. 2.pl
dc.description.referencesMatuszewski Ignacy, Diabeł w poezji. Studium krytyczno-porównawcze, Warszawa 1894.pl
dc.description.referencesPisarek Henryk, Ateizm rewolucyjnego demokraty Edwarda Żeligowskiego, „Euhemer” 1964, z. 5.pl
dc.description.referencesPisarek Henryk, Rol’ russkih i Ukraincev v žizni i tvorčestve Èdvarda Želigovskogo, [w:] Svâzi revolûcionerov Rossii i Pol’ši XIX‑načala XX v., Moskva 1968.pl
dc.description.referencesSkuczyński Janusz, „Jordan” Edwarda Żeligowskiego – „Dziady” krajowe i „nowochrześcijańskie”, „Zeszyty Naukowe WSHE”, T. 13 (2003), s. 51–84.pl
dc.description.referencesŚliwowska Wiktoria, Zesłańcy polscy w Imperium Rosyjskim w pierwszej połowie XIX w., Warszawa 1998.pl
dc.description.referencesWindakiewicz Stanisław, Walter Scott i lord Byron w odniesieniu do polskiej poezji romantycznej, Kraków 1914.pl
dc.description.referencesWegner Stanisław, Edward Żeligowski (Antoni Sowa) 1820–1920, „Dziennik Poznański” 1920, nr 221.pl
dc.description.referencesWypych‑Gawrońska Anna, Literatura i literaci w życiu i twórczości Stanisława Moniuszki, „Edukacja Muzyczna” 2019, z. XIV, s. 77–100.pl
dc.description.referencesZdziechowski Marian, Byron i jego wiek. Studia porównawczoliterackie, t. 2, Kraków 1897.pl
dc.description.referencesZdziechowski Marian, Zapomniany poeta Edward Żeligowski, „Przegląd Literacki” 1897, nr 2–3.pl
dc.description.referencesZielińska Marta, Edward Żeligowski 1816 – 1864, [w:] Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku, Seria III, t. 3: Literatura krajowa w okresie romantyzmu 1831–1863, Kraków 1992.pl
dc.description.referencesŻeligowski Edward Witold (1816–1864), [w:] Bibliografia Literatury Polskiej „Nowy Korbut”, Romantyzm, t. IX, oprac. I. Śliwińska, S. Stupkiewicz, hasła osobowe: P–Ż, Warszawa 1972, s. 411–413.pl
dc.description.references[hasło: Żeligowski Edward], [w:] https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Zeligowski‑Edward;4002940.html [dostęp: 25.01.2022].pl
Występuje w kolekcji(ach):Książki/Rozdziały (WFil)

Pliki w tej pozycji:
Plik Opis RozmiarFormat 
E_Zeligowski_Jordan_Fantazja_dramatyczna.pdf19,13 MBAdobe PDFOtwórz
E_Zeligowski_Jordan_Fantazja_dramatyczna_okladka.pdf1,55 MBAdobe PDFOtwórz
Pokaż uproszczony widok rekordu Zobacz statystyki


Pozycja jest chroniona prawem autorskim (Copyright © Wszelkie prawa zastrzeżone)