Zdrowie fiskalne jednostek samorządu terytorialnego

Abstract

Cel – Celem artykułu jest określenie istoty i determinant zdrowia fiskalnego jednostek samorządu terytorialnego (JST) w Polsce oraz zakresu jego pomiaru i oceny. Metoda badań – Wykorzystano analizę deskryptywną, analizę porównawczą oraz wnioskowanie indukcyjne i dedukcyjne. Wyniki – W krajowej literaturze przedmiotu poświęcono wiele uwagi problematyce kondycji finansowej i stabilności finansowej JST, ale słabo rozpoznana jest problematyka zdrowia fiskalnego JST. W sposób autorski wyjaśniono istotę zdrowia fiskalnego JST oraz sklasyfikowano jego determinanty, a następnie zaproponowano zakres jego pomiaru i oceny. Oryginalność /wartość /implikacje /rekomendacje – Przeprowadzono badania teoretyczne w zakresie istoty zdrowia fiskalnego JST w kontekście kondycji finansowej i odporności finansowej JST. Zdrowie fiskalne JST jest terminem mniej rozpoznanym w krajowej literaturze przedmiotu niż termin zdrowe finanse publiczne. Odnosi się ono do kondycji finansowej i stabilności finansowej JST, ale nie jest tożsame z tymi terminami. W praktyce brakuje kompleksowego i powszechnie przyjętego modelu pomiaru i oceny zdrowia fiskalnego JST, co stanowić powinno wyzwanie dla badaczy chcących wypełnić tą lukę.

Purpose – The purpose of the article is to identify the essence and determinants of the fiscal health of territorial self‑government units (TSU) in Poland and the scope of its measurement and assessment. Research methods – Descriptive analysis, comparative analysis, and inductive and deductive reasoning were used. Results – A lot of attention has been paid to the issue of financial health and financial stability of territorial self‑government units (TSUs) in the national literature, but the issue of the fiscal health of TSUs is poorly recognized. The authors clarified the essence of TSU fiscal health and classified its determinants, and then proposed a scope for its measurement and assessment. Originality /value /implications /recommendations – Theoretical research was conducted on the essence of TSU fiscal health in the context of financial health and financial resilience of TSU. TSU fiscal health is a less recognized term in the national literature than the term healthy public finances. It refers to but is not identical to, the financial health and financial sustainability of TSUs. In practice, there is a lack of a comprehensive and widely accepted model for measuring and assessing the fiscal health of TSUs, which should be a challenge for researchers seeking to fill this gap.