Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji:
http://hdl.handle.net/11320/14825
Pełny rekord metadanych
Pole DC | Wartość | Język |
---|---|---|
dc.contributor.author | Tomaszewski, Norbert | - |
dc.contributor.author | Radziszewski, Zbigniew | - |
dc.contributor.author | Tomaszewska, Olga | - |
dc.date.accessioned | 2023-03-30T08:25:18Z | - |
dc.date.available | 2023-03-30T08:25:18Z | - |
dc.date.issued | 2022 | - |
dc.identifier.citation | Studia Podlaskie T. 30, 2022, s. 169-182 | pl |
dc.identifier.issn | 0867-1370 | - |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11320/14825 | - |
dc.description.abstract | Celem artykułu jest przybliżenie historii szkół i szkolnictwa w Ciechanowcu, od czasów najdawniejszych do końca I wojny światowej. Najstarsza wzmianka pochodzi z aktu lokacyjnego Ciechanowca, z1492 r., gdzie jest mowa o łaziebniku, który „...żaki szkolne raz w tydzień myć powinien...” . W XVIII w. szkoła wmieście prowadzona była przez ks. Krzysztofa Kluka, znanego przyrodnika doby Oświecenia. W XIX w. dominowały szkoły z rosyjskim językiem wykładowym. Osobą wyjątkową był ks. Józef Gaul, który walczył o wprowadzenie języka polskiego do szkół. W okolicy ostatnie lata życia spędził Aleksander Apuchtin, „polakożerca” zwalczający bezwzględnie język i kulturę polską. | pl |
dc.description.abstract | The aim of the article is to present the history of schools and education in Ciechanowiec, from the earliest times to the end of the World War I. The oldest mention comes from the charter of Ciechanowiec, from 1492, where abath-ing attendant was mentioned. He was supposed to „...bath school students once aweek...” . In the 18th century, the school in the town was run by priest Krzysztof Kluk, awell-known naturalist of the Enlightenment. In the 19th cen-tury, the dominant role was played by schools with Russian as the language of instruction. An exceptional person was priest Józef Gaul, who fought for the introduction of the Polish language in schools. Aleksander Apuchtin, who ruth-lessly fought against the Polish language and culture, spent the last years of his life in the area of Ciechanowiec. | pl |
dc.language.iso | pl | pl |
dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku | pl |
dc.subject | szkoła | pl |
dc.subject | nauka | pl |
dc.subject | nauczyciel | pl |
dc.subject | budynki | pl |
dc.subject | władze oświatowe | pl |
dc.subject | school | pl |
dc.subject | education | pl |
dc.subject | teacher | pl |
dc.subject | buildings | pl |
dc.subject | educational authorities | pl |
dc.title | Kartki z dziejów szkolnictwa w mieście i gminie Ciechanowiec (do 1918 r.) | pl |
dc.type | Article | pl |
dc.rights.holder | © Copyright by Uniwersytet w Białymstoku, Białystok 2022 | pl |
dc.identifier.doi | 10.15290/sp.2022.30.08 | - |
dc.description.Biographicalnote | Norbert Tomaszewski - urodzony w 1957 roku w Warszawie. Absolwent Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, magister. Od 1983 do 2022 roku pracownik Muzeum Rolnictwa im. Ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu (starszy kustosz). Historyk regionalista zajmujący się dziejami pogranicza mazowiecko-podlaskiego w XIX i XX wieku oraz podlaskich rodzin ziemiańskich (np. Ciecierscy). Autor m.in.: Historii Ciechanowca do 1989 roku (2012), monografii Banku Spółdzielczego w Ciechanowcu (1999, razem ze Stanisławem Kryńskim) monografii zawodowej straży pożarnej w Wysokiem Mazowieckiem (2011, razem z Olgą Tomaszewską), współautor monografii parafii Winna-Poświętna (2018, ze współautorami). Autor lub współautor (najczęściej z żoną – Olgą Reginą Tomaszewską) kilkudziesięciu artykułów naukowych, zamieszczanych między innymi w: Studiach Łomżyńskich, Roczniku NMR w Szreniawie, Kwartalniku Historii Kultury Materialnej, Forum Akademickim, Podlasiu, Ziemiaństwie na Lubelszczyźnie, Małych Miastach i Zdarzeniach Muzealnych, oraz w publikacjach okolicznościowych. Pomysłodawca i redaktor naczelny (od 2005 roku) Ciechanowieckiego Rocznika Muzealnego (ukazało się dotąd 17. tomów, 20. zeszytów) oraz Pamiętników Historycznych (4 tomy), wydawnictw ukazujących się pod patronatem Muzeum Rolnictwa im. Ks. K. Kluka w Ciechanowcu. | pl |
dc.description.Affiliation | Norbert Tomaszewski - Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu | pl |
dc.description.Affiliation | Zbigniew Radziszewski - Societas Scientiarum Klukoviana et Jablonovianae w Ciechanowcu | pl |
dc.description.Affiliation | Olga Tomaszewska - Societas Scientiarum Klukoviana et Jablonovianae w Ciechanowcu | pl |
dc.description.references | Archiwum Główne Akt Dawnych: Archiwum Publiczne Potockich, sygn. 279a | pl |
dc.description.references | Archiwum Państwowe w Białymstoku, Oddział w Łomży: Zarząd żandarmerii powiatów: łomżyńskiego, mazowieckiego, szczuczyńskiego i kolneńskiego guberni łomżyńskiej 1904–1916, sygn. 39, Dane o nauczycielach, szkołach prywatnych na wsi, szkołach gminnych itp. 1907 rok. | pl |
dc.description.references | Biblioteka Uniwersytetu Wileńskiego: Fond 4, nr 1893, Ciechanowiec. Przywilej na prawo magdeburskie 1429, k. 18v–19. | pl |
dc.description.references | Biblioteka Narodowa w Warszawie: rkps. nr 14.006 L, Müller, Wspomnienia tułacza, ok. 1843 r. | pl |
dc.description.references | Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu: Archiwum Augustynowiczów-Ciecierskich z Bacik, nr inw. III/3843, Dekret zatwierdzający ugodę zawartą pomiędzy Jerzym Monwidem Irzykowiczem a proboszczem ciechanowieckim – Andrzejem Siennickim. | pl |
dc.description.references | Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu: Archiwum Augustynowiczów-Ciecierskich z Bacik, nr inw. III/592 i III/593, Przywilej na budowę synagogi wydany Żydom ciechanowieckim przez Idziego Bremera (tekst w języku polskim i tłumaczenie na język rosyjski). | pl |
dc.description.references | „Gazeta Białostocka” 20 X (2 XII) 1913, nr 42 (49). | pl |
dc.description.references | „Gazeta Białostocka” [polski dodatek do niemieckiej gazety „Bialnstoker Zeitung”], 26 III 1916, nr 29. | pl |
dc.description.references | Obzor Łomżinskoj Gubernii za 1901 god, Łomża 1902, Dodatek szkolny za 1901 rok, poz. 69. | pl |
dc.description.references | Obzor Łomżinskoj Gubernii za 1901 god, Łomża 1901. | pl |
dc.description.references | Pamiatnaja Kniżka Grodnienskoj Guberni na 1886 god, Grodno 1885. | pl |
dc.description.references | Pamiatnaja Kniżka Grodnienskoj Guberni na 1903 god, Grodno 1903. | pl |
dc.description.references | Tutejszy, Kraina między Nurcem a Bugiem, „Ognisko”, 1913, nr 4. | pl |
dc.description.references | [Bielski S.] (1880), Wiadomość o życiu i pismach x. Krzysztofa Kluka proboszcza ciechanowieckiego, bmw. | pl |
dc.description.references | Bobrowski T. (1979), Pamiętnik mojego życia, t. 2: Wspomnienia wieku dojrzałego, oprac. S. Kieniewicz, Warszawa. | pl |
dc.description.references | Historia wychowania. Słownik biograficzny (2002), red. A. Gąsiorowski, Olsztyn. | pl |
dc.description.references | Jemielity W. (1997), Sprawozdanie z wizytacji szkół dyrekcji łomżyńskiej w 1872 r., „Studia Łomżyńskie” t. VIII, s. 25–34. | pl |
dc.description.references | Jemielity W. (2009), Dekanaty: bielski, brański i drohiczyński w latach 1799–1807, „Ciechanowiecki Rocznik Muzealny” t. V, z. 1, s.103–125. | pl |
dc.description.references | Kaniewska J., Żelewska R., Urban W. (1946), Studia z dziejów młodzieży Uniwersytetu Krakowskiego w dobie renesansu, Kraków. | pl |
dc.description.references | Kubicki P. (1936), Bojownicy kapłani za sprawę Kościoła i Ojczyzny w latach 1861–1915, tom I, cz. 2. Dawna Litwa i Białoruś, Sandomierz. | pl |
dc.description.references | Lewandowska E., Wójcik Z. (2009), Problematyka wód w „Rzeczach kopalnych” ks. Krzysztofa Kluka, „Ciechanowiecki Rocznik Muzealny” t. V, z. 2, s. 115–127. | pl |
dc.description.references | Maroszek J. (2008), Dzieje powiatu Wysokie Mazowieckie, Białystok. | pl |
dc.description.references | Matus I. (2000), Źródła do dziejów szkolnictwa cerkiewno-parafialnego w byłym powiecie bielskim w latach 1884–1915, „Białostocczyzna” t. XV, nr 2 (58), s. 40–44. | pl |
dc.description.references | Romaniuk Z. (2004), Miasta i miasteczka powiatów białostockiego, bielskiego i sokólskiego w latach 1914–1915, w: Miasta. Kultura i oświata, red. M. Zemło, Białystok, s. 41–65. | pl |
dc.description.references | Rosiak S. (1933), Prowincja Litewska Sióstr Miłosierdzia. Szkic z dziejów martyrologii Kościoła Katolickiego pod zaborem rosyjskim, Wilno. | pl |
dc.description.references | Rutkowski S. (1973), Zarys dziejów szkolnictwa w Ciechanowcu, Ciechanowiec, mps. | pl |
dc.description.references | Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego, t. I, Warszawa 1880. | pl |
dc.description.references | Szybiak I. (1973), Szkolnictwo Komisji Edukacji Narodowej w Wielkim Księstwie Litewskim, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk. | pl |
dc.description.references | The Encyclopedia of Jewish Life Before and During the Holocaust (2001), red. S. Spector, G. Wigoder, vol. II, New York, s. 260 (hasło: Ciechanowiec). | pl |
dc.description.references | Teofilewicz D. (1971), Działalność Komisji Edukacji Narodowej w województwie podlaskim 1773–1788, Warszawa. | pl |
dc.description.references | Wierzbowski T. (1921), Szkoły parafialne w Polsce i na Litwie za czasów Komisji Edukacji Narodowej 1773–1794, Warszawa. | pl |
dc.description.references | Wójcik Z. (2012), Ksiądz Jan Krzysztof Kluk, pisarz i uczony, Ciechanowiec. | pl |
dc.description.references | Złoty Jubileusz Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego w Ciechanowcu (1944–1994) (1994), Ciechanowiec. | pl |
dc.description.volume | 30 | pl |
dc.description.firstpage | 169 | pl |
dc.description.lastpage | 182 | pl |
dc.identifier.citation2 | Studia Podlaskie | pl |
dc.identifier.orcid | 0000-0001-5687-1604 | - |
Występuje w kolekcji(ach): | Studia Podlaskie, 2022, tom XXX |
Pliki w tej pozycji:
Plik | Opis | Rozmiar | Format | |
---|---|---|---|---|
Stud_Podl_30_2022_N_Tomaszewski_Z_Radziszewski_O_Tomaszewska_Kartki_z_dziejow_szkolnictwa.pdf | 535,63 kB | Adobe PDF | Otwórz |
Pozycja jest chroniona prawem autorskim (Copyright © Wszelkie prawa zastrzeżone)