Poziom, dynamika i zróżnicowanie rozwoju gospodarczego regionów Unii Europejskiej

Abstract

Problematyka poziomu, dynamiki i zróżnicowań rozwoju regionów Unii Europejskiej, ich konkurencyjność i innowacyjność w aspekcie kreowania Strategii Europa 2020 i okresu programowania 2014-2020, nabierają nowego znaczenia. Polityka rozwoju regionalnego Unii Europejskiej obecnie w większym stopniu kreuje inwestycje prowzrostowe i proinnowacyjne. Jako cele opracowania przyjęto analizę i ocenę zróżnicowań i dynamiki rozwoju gospodarczego 271 regionów UE na poziomie NUTS 2, stopnia opisanego za pomocą siedmiu zmiennych w przeliczeniu na jednego mieszkańca ( zatrudnionego), czyli PKB, wartości dodanej brutto, wartości dodanej brutto w rolnictwie i rybołówstwie, przemyśle, budownictwie, usługach oraz wydajności pracy. Za pomocą metody k-średnich wyznaczono skupienia regionów europejskich w zakresie stopnia poziomu rozwoju gospodarczego. Dla poszczególnych wskaźników zilustrowano w formie mapek ich zróżnicowanie przestrzenne i dynamikę, charakteryzujące wybrane elementy gospodarki europejskiej przestrzeni regionalnej. W pracy wykorzystano własne wyniki obliczeń dokonane na podstawie danych statystycznych pochodzących z bazy Eurostatu. Otrzymane wyniki potwierdzają bardzo wyraźne nierówności poziomu rozwoju gospodarczego w europejskiej przestrzeni regionalnej między NUTS Europy Środkowo -Wschodniej a Europy Północnej i Zachodniej, natomiast wysoką (bądź najwyższą) dynamikę wzrostu wskazują w regionach krajów, które przystąpiły do UE w 2007 i 2004 roku.

The issues of level, dynamics and disparities of the development of EU regions, their competitiveness and innovativeness in the context of the creation of the Europe 2020 Strategy, and the 2014-2020 programming period, are gaining a new meaning. At present, the EU's region al development policy proposes more pro-growth and pro-innovation investments. The objectives of the paper inelude an analysis and evaluation of the disparities and dynamics of the economic development of the EU's 271 regions at the NUTS-2 level. Seven variabies per capita (employee) were used to define the economic development in the paper: GDP, GVA, GVA in agriculture and fis hery, industry, building industry, services, and labour productivity. Using the k-means method, several elasses of European regions were established with regard to the degree of their economic development. For each indicator, the spatial dispersion and dynamics were illustrated in the form of maps depicting certain elements of the economy of the European regional space. The paper ineludes the results of the author's own calculations based on data from the Eurostat databases. The results confirm a very elear inequality of economic development in the European regional space between the regions of Central and Eastern Europe and those of Northern and Western Europe. The highest growth dynamics is observed in the regions of the countries that joined the EU in 2007 and 2004.