Pamiętnikarskie zapisy dziecięcych doświadczeń migracyjnych

Abstract

W przeszłości dzieci były aktywnymi uczestnikami migracji międzynarodowych. Dzieliły losy ich rodziców, walczyły o przetrwanie, powodzenie rodziny i własne. Dlatego (od)zyskiwanie pamięci jest powinnością kolejnych pokoleń. Przyczyni się do poszerzenia perspektywy prezentowanych zagadnień, w tym, doświadczanego dzieciństwa. W prezentowanym tekście kieruję uwagę na dwie grupy dzieci i ich doświadczenia migracyjne w przeszłości. W pierwszej – zauważam doświadczenia dzieci, które emigrowały wraz z rodzicami. W drugiej – dostrzegam dzieci, które w pośredni sposób uczestniczyły w procesie migracyjnym ich rodzica/rodziców, tj. dzieci pozostających w kraju. Opieram się na zapisach przeszłości, na listach pisanych przez emigrantów oraz na ich wspomnieniach uwiecznionych w pamiętnikach, zwłaszcza z przełomu XIX i XX wieku.

In the past, children were active participants in the international migrations. They shared the fate of their parents, fought for survival, fought for the family and their own success. That is why (re)gaining memory is a duty of the next generations. It will contribute to broadening the perspective on the presented issues, including the experience of childhood. In article, I draw attention to two groups of children and their past migration experiences. In the first one, I notice the experiences of children who emigrated with their parents. In the second one, I discuss children who participated indirectly in the migration process of their parent/parents, i.e. children who remained in the country. I rely on records of the past, i.e. on letters written by emigrants and their memories in diaries, especially from the turn of the 19th and 20th centuries.