U początków uczniowskiej samorządności – gminy szkolne w autonomicznej Galicji

Abstract

Nowinki pedagogiczne przedostawały się na teren Galicji za pośrednictwem prasy oraz ogólnoaustriackich zjazdów nauczycieli. Wśród tych nowych pomysłów wychowawczych znalazła się także kwestia samorządności uczniowskiej. Koncepcja gmin szkolnych, rozumianych jako forma samorządu uczniowskiego dotarła do Galicji ze Stanów Zjednoczonych. Idea szkolnego samorządu zastosowana w „school cities”, czy też „school state” pozwalała na szeroki dostęp uczniów do stanowienia o sobie, swojej klasie i szkole. W Galicji pierwsze gminy szkolne powstały w latach 1910–1911 w gimnazjach w Przemyślu, Lwowie, Wadowicach. Kładły one nacisk na kształtowanie świadomych obywateli i przygotowywały do pełnienia różnych ról w społeczeństwie. Miały duże znaczenie wychowawcze zapobiegając problemom szkolnym.

Pedagogical novelties reached the territory of Galicia through the press and Austrian teachers’ congresses. Among these new educational ideas was also the issue of student self-management. The concept of school communes, understood as a form of student self-government, reached Galicia from the United States. This idea of a school self-government applied in the so-called „school cities” or „school state” allowed students to decide about themselves, their class and school. In Galicia, the first school communes were established in the years 1910–1911 in middle schools in Przemyśl, Lviv, and Wadowice. They placed emphasis on shaping conscious citizens and preparing people to fulfill various roles in society. They were of great educational importance, preventing school problems.