REPOZYTORIUM UNIWERSYTETU
W BIAŁYMSTOKU
UwB

Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji: http://hdl.handle.net/11320/11532
Pełny rekord metadanych
Pole DCWartośćJęzyk
dc.contributor.authorPiechota, Marek-
dc.date.accessioned2021-09-21T11:27:23Z-
dc.date.available2021-09-21T11:27:23Z-
dc.date.issued2021-
dc.identifier.citationDebiuty Mickiewicza, debiuty romantyków. Studia w 200. rocznicę debiutu wieszcza: 1818–2018, redakcja naukowa Jarosław Ławski i Łukasz Zabielski, Kraków 2021, s. 65-109pl
dc.identifier.isbn978-83-7676-327-9-
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11320/11532-
dc.description.abstractA debut does not have to be connected with being young. Mickiewicz had his debuts in many fields. Metonymically speaking (i.e. pars pro toto), I draw attention only to some of them here: the famous ones, the acknowledged ones and the ones that remained unmemorable, and then even those that had a legendary status. The public exam or the oratory show of the 9-year old graduate of the county (powiat) school in Novogrudok is counted by researchers as legendary. Those who like to tell anecdotes claim that the first literary piece bearing the hallmarks of poetry was a four-line rhyme about a devil sitting ‘na daszku’ (on the roof) not far from ‘Damaszku’ (Damascus), improvised by little Adam during class. Another legend relates to a poem inspired by a fire in Novogrudok that broke out in October 1811 (the original text was not preserved, however there were reportedly many copies of it). Zima miejska (City Winter) is the poem to open collected works and poems of Mickiewicz. It is the undisputed poetic debut in a journal. Mickiewicz’s book debut took place four years later, when he published a small book of poetry including among others Ballady i romanse (Ballads and Romances). His prose debut came earlier, when he announced his short story Żywila (“Tygodnik Wileński”, 28 February 1819). One shall also note his scientific debut (literary criticism) in “Pamiętnik Warszawski” in 1819; the January issue included Mickiewicz’s article Uwagi nad „Jagiellonidą” Dyzmasa Bończy Tomaszewskiego (Remarks to Dyzma Bończa-Tomaszewski’s “Jagiellonida”). He gave his first – debut – lecture in Switzerland in Lausanne on 12 November 1839. He debuted in Paris in Collège de France with a lecture on 22 December 1840 as part of a course on Slavic literature. Before Mickiewicz became involved in publishing “La Tribune des Peuples” (“Trybuna Ludów”, The People’s Tribune), twenty years earlier, he had been the editor of “Pielgrzym Polski” (The Polish Pilgrim) and over a decade earlier he had been planning a Philomathic almanac first titled “Hebe” and then “Primula veris”. He debuted in “Pielgrzym Polski” with an unsigned review of a book important for the Great Emigration. The book was Powstanie na Wołyniu, czyli pamiętnik pułku jazdy wołyńskiej pisany przez dowódcę jej, Karola Różyckiego (The Uprising in Volhynia. The diary of the Volhynia Regiment written by its commander, Karol Różycki), Bourges, 1832, in-8°, pp. 33 and the review was published in the issue of 4 November 1832. “La Tribune des Peuples,” on the other hand, was a political newspaper published in French also in Paris (from 13 March until 13 June and again from 1 October until 10 November 1849), founded and edited by Mickiewicz. Although his name does not appear on the pages of the paper (apart from the information of 16 October 1849, signing – under pressure from the Russian Embassy in Paris – the declaration of resignation of all Poles from the editorial office), researchers managed to establish he was the author of more than seventy articles, mostly of an introductory nature or polemics regarding current political affairs. I called such unsigned debuts “second-rate debuts”. Even if we mentioned all Mickiewicz’s debuts, some more and some less successful, we must also remember that he – like all of us – had one more debut ahead of him, namely the last and irrevocable debut of death. And this debut was not a private matter, and it turned into a legend. It marked the beginning of the poet’s “posthumous life.”pl
dc.language.isoplpl
dc.publisherPolska Akademia Umiejętnościpl
dc.subjectAdam Mickiewiczpl
dc.subjectdebutspl
dc.subjectpoetrypl
dc.subjectromanticismpl
dc.subjectZima miejska (City Winter)pl
dc.titleDebiuty Mickiewicza – sławne, zauważone i niepamiętanepl
dc.title.alternativeMickiewicz’s Debuts – the Famous, the Acknowledged and the Forgottenpl
dc.typeBook chapterpl
dc.rights.holderCopyright by Polska Akademia Umiejętności & Authors, Kraków 2021pl
dc.description.BiographicalnoteMarek Piechota – prof. dr hab., w latach 1993–2019 kierownik Zakładu Historii Literatury Oświecenia i Romantyzmu w Instytucie Nauk o Literaturze Polskiej im. Ireneusza Opackiego na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, od 2019 na etacie profesora w Instytucie Literaturoznawstwa na Wydziale Humanistycznym UŚ. Najnowsze monografie jego autorstwa: „Słowo to cały człowiek”. Studia i szkice o twórczości Mickiewicza, Katowice 2011; Poliglotyzm wielkich romantyków polskich (Mickiewicz, Słowacki, Krasiński), Katowice 2016; (Nie)zapomniany czar arcydzieł. Anonim, Barańczak, Camus…, Katowice 2019.pl
dc.description.AffiliationUniwersytet Śląski w Katowicachpl
dc.description.referencesBełza W., Kronika potoczna i anegdotyczna z życia Adama Mickiewicza na podstawie wiarygodnych świadków zestawił…, wyd. 2 „W dwusetną rocznicę urodzin Poety”, oprac. i uzup. P. Mysłakowski, Warszawa 1998.pl
dc.description.referencesBudrowska K., „Tekst kanoniczny”, „intencja twórcza” i inne kłopoty. Z zagadnień terminologicznych tekstologii i edytorstwa naukowego, „Pamiętnik Literacki” R. XCVII, 2006, z. 3.pl
dc.description.referencesDąbrówka A., Geller E., Turczyn R., Słownik synonimów, Warszawa 1993.pl
dc.description.referencesDernałowicz M., Paryż, Lozanna. Czerwiec 1834 – październik 1840 (na podstawie materiałów zebranych przez Marię Dernałowicz i Halinę Natuniewicz), Warszawa 1996.pl
dc.description.referencesDernałowicz M., Kostenicz K., Makowiecka Z., Kronika życia i twórczości Mickiewicza. Lata 1798–1824, Warszawa 1957.pl
dc.description.referencesGille-Maisani J.-Ch., Adam Mickiewicz. Studium psychologiczne. Od dzieciństwa do „Dziadów” części trzeciej, przeł. A. Kuryś, K. Marczewska, Warszawa 1996.pl
dc.description.referencesGórski K., Sztuka edytorska. Zarys teorii, Warszawa 1956.pl
dc.description.referencesGórski K., Tekstologia i edytorstwo dzieł literackich, Warszawa 1975.pl
dc.description.referencesGrzeszczuk S., Wstęp [w:] A.S. Naruszewicz, Satyry, oprac. S. Grzeszczuk, Wrocław–Warszawa–Kraków 1962, BN I, 179.pl
dc.description.referencesHernas C., Barok, Warszawa 1999.pl
dc.description.referencesKalendarium życia i twórczości Juliusza Słowackiego, oprac. E. Sawrymowicz przy współpracy S. Makowskiego i Z. Sudolskiego, Wrocław 1960.pl
dc.description.referencesKleiner J., Mickiewicz, t. 1, Dzieje Gustawa, wyd. poprawione, Lublin 1995.pl
dc.description.referencesKopaliński W., Słowniki, t. 4, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem. Część pierwsza od A do M (mi-parti), Warszawa 2007.pl
dc.description.referencesKorespondencja Filomatów. Wybór, oprac. Z. Sudolski, Wrocław–Warszawa–Kraków 1999, BN I, 293.pl
dc.description.referencesKoziołek R., Maszyna do pisania, „Polityka” 2012, nr 30 (2868).pl
dc.description.referencesKrasiński Z., Listy do Konstantego Gaszyńskiego, oprac. i wstępem poprzedził Z. Sudolski, Warszawa 1971.pl
dc.description.referencesKsięga przysłów, przypowieści i wyrażeń przysłowiowych polskich, wybór i oprac. S. Adalberg, Warszawa 1889–1894, [reprint 1994].pl
dc.description.referencesKubacki W., Z Mickiewiczem na Krymie, Warszawa 1977.pl
dc.description.referencesLaudan E., „Habent sua fata libelli” – Adolfa Januszkiewicza II tomik „Poezji” Adama Mickiewicza z wariantem „Strofy pocałunkowej”, „Blok-Notes Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza” 1991, nr 10.pl
dc.description.referencesŁawski J., [Głos w dyskusji redakcyjnej: Mistrz i Uczeń], „Wiek XIX” R. III (XLV), Warszawa 2010.pl
dc.description.referencesŁukasiewicz J., Mickiewicz, Wrocław 1996.pl
dc.description.referencesMarkiewicz H., Romanowski A., Skrzydlate słowa. Wielki słownik cytatów polskich i obcych, wydanie nowe poprawione i znacznie rozszerzone, Kraków 2007.pl
dc.description.referencesMickiewicz A., Dzieła, Wydanie Jubileuszowe, red. J. Krzyżanowski, Warszawa 1955, t. 15, Listy, cz. 2, oprac. S. Pigoń.pl
dc.description.referencesMickiewicz A., Dzieła, Wydanie Narodowe, t. 15, Listy, cz. 2, oprac. S. Pigoń, Warszawa 1954.pl
dc.description.referencesMickiewicz A., Dzieła, Wydanie Rocznicowe 1798–1998, t. 1, Wiersze, oprac. C. Zgorzelski, Warszawa 1993.pl
dc.description.referencesMickiewicz A., Dzieła, Wydanie Rocznicowe 1798–1998, t. 2, Poematy, oprac. W. Floryan przy współpracy K. Górskiego i C. Zgorzelskiego, Warszawa 1994.pl
dc.description.referencesMickiewicz A., Dzieła, Wydanie Rocznicowe 1798–1998, t. 3, Dramaty, oprac. Z. Stefanowska, Warszawa 1995.pl
dc.description.referencesMickiewicz A., Dzieła, Wydanie Rocznicowe 1798–1998, t. 5, Proza artystyczna i pisma krytyczne, oprac. Z. Dokurno, Warszawa 1996.pl
dc.description.referencesMickiewicz A., Dzieła, Wydanie Rocznicowe 1798–1998, t. 6, Pisma filomackie. Pisma polityczne z lat 1832–1834, oprac. M. Witkowski i C. Zgorzelski przy współpracy A. Paluchowskiego. Do druku podała T. Winek, Warszawa 2000.pl
dc.description.referencesMickiewicz A., Dzieła, Wydanie Rocznicowe 1798–1998, t. 7, Pisma historyczne i wykłady lozańskie, oprac. J. Maślanka. Wykłady lozańskie zrekonstruował i przełożył J. Kowalski. Pisma historyczne francuskie przełożył A. Górski, Warszawa 1996.pl
dc.description.referencesMickiewicz A., Dzieła, Wydanie Rocznicowe 1798–1998, t. 8, Literatura słowiańska. Kurs pierwszy, oprac. J. Maślanka, Warszawa 1997.pl
dc.description.referencesMickiewicz A., Dzieła, Wydanie Rocznicowe 1798–1998, t. 12, Legion polski, Trybuna Ludów, oprac. S. Kieniewicz, przeł. L. Płoszewski oraz A. Górski i S. Kieniewicz, Warszawa 1997.pl
dc.description.referencesMickiewicz A., Dzieła, Wydanie Rocznicowe 1798–1998, t. 14, Listy. Część pierwsza 1815–1829, oprac. M. Dernałowicz, E. Jaworska, M. Zielińska, Warszawa 1998.pl
dc.description.referencesMickiewicz A., Dzieła, Wydanie Rocznicowe 1798–1998, t. 15, Listy. Część druga 1830–1841, oprac. M. Dernałowicz, E. Jaworska, M. Zielińska, Warszawa 2003.pl
dc.description.referencesMickiewicz A., Dzieła wszystkie, red. K. Górski, t. 1, Wiersze 1817–1824, oprac. C. Zgorzelski, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1971.pl
dc.description.referencesMickiewicz A., Dzieła wszystkie, red. K. Górski, t. 1, cz. 4, Wiersze, uzupełnienia i materiały, oprac. C. Zgorzelski. Poezje Mickiewicza w kompozycjach muzycznych oprac. K. Michałowski, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1986.pl
dc.description.referencesMickiewicz W., Żywot Adama Mickiewicza. Podług zebranych przez siebie materiałów oraz własnych wspomnień opowiedział…, wyd. drugie popr. i uzup. z ilustracjami, t. 2, Poznań 1931.pl
dc.description.referencesNaruszewicz A.S., Satyry, wstęp i oprac. B. Wolska, Kraków 2002.pl
dc.description.referencesNorwid C., Bransoletka. Legenda dziewiętnastego wieku [w:] tegoż, Pisma wszystkie. Zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami krytycznymi opatrzył J.W. Gomulicki, t. 6, Proza. Część pierwsza, Warszawa 1971.pl
dc.description.referencesOdyniec A.E., Listy z podróży, t. 1, Warszawa 1861.pl
dc.description.referencesOpacki I., Człowiek w sonetach przełomu (O sonetach Mickiewicza) [w:] tegoż, „W środku niebokręga”. Poezja romantycznych przełomów, Katowice 1995.pl
dc.description.referencesPassent D., Możemy wracać, „Polityka” 2012, nr 42 (2879).pl
dc.description.referencesPiechota M., Adam Mickiewicz – wieszcz trybunem ludu. Poeta w okowach dziennikarstwa [w:] Transdyscyplinarność badań nad komunikacją medialną, t. 3, Tożsamość dziennikarza, red. M. Kita i M. Ślawska, Katowice 2013.pl
dc.description.referencesPiechota M., Afraniusz i Pedan – mistrzowie niesubordynacji. Bułhakow versus Feuchtwanger [w:] tegoż, (Nie)zapomniany czar arcydzieł. Anonim, Barańczak, Camus…, Katowice 2019.pl
dc.description.referencesPiechota M., Autorzy nowożytni w wykładach lozańskich Mickiewicza (Z dygresją o prowincjach i prowincjonalizmach) [w:] Wykłady lozańskie Adama Mickiewicza, red. A. Nawarecki i B. Mytych-Forajter, Katowice 2006.pl
dc.description.referencesPiechota M., Dandyzm i pojedynek. Jeszcze o „sprawie honorowej” pomiędzy Słowackim i Krasińskim, „Śląskie Studia Polonistyczne” 2015, nr 1 (6).pl
dc.description.referencesPiechota M., (Nie)zapomniany czar arcydzieł. Anonim, Barańczak, Camus…, Katowice 2019.pl
dc.description.referencesPiechota M., O tytułach dzieł literackich w pierwszej połowie XIX wieku, Katowice 1992.pl
dc.description.referencesPiechota M., Od „boskiego diabła” do „puchu marnego”. Współredaktorzy tekstów Mickiewicza w okresie wileńsko-kowieńskim [w:] tegoż, „Słowo to cały człowiek”. Studia i szkice o twórczości Mickiewicza, Katowice 2011.pl
dc.description.referencesPiechota M., Od „dolimeryczeń” do „odRzeczypospolitek” z dołączeniem dygresji o relacjach Mistrz – Uczeń [w:] Twórcze pisanie w teorii i praktyce, red. G. Matuszek i H. Sieja-Skrzypulec, Kraków 2015.pl
dc.description.referencesPiechota M., Pojedynki Słowackiego z Mickiewiczem [w:] tegoż, „Chcesz ty, jak widzę, być dawnym Polakiem”. Studia i szkice o twórczości Słowackiego, Katowice 2005.pl
dc.description.referencesPiechota M., Poliglotyzm wielkich romantyków polskich (Mickiewicz, Słowacki, Krasiński), Katowice 2016.pl
dc.description.referencesPiechota M., Recenzja dorobku Pani dr hab. Haliny Krukowskiej w postępowaniu dotyczącym nadania jej tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu w Białymstoku [w:] Profesor Halina Krukowska doktor honoris causa Uniwersytetu w Białymstoku, red. J. Godlewska, A. Janicka, J. Ławski, Białystok 2018.pl
dc.description.referencesPiechota M., Sprawa honorowa pomiędzy Słowackim a Krasińskim. O krok od pojedynku [w:] „Przez gwiazdy i błękit jestem z Wami”. W 200. rocznicę urodzin Juliusza Słowackiego, red. M. Chrostek, T. Pudłocki i J. Starnawski, Przemyśl–Rzeszów 2009.pl
dc.description.referencesPiechota M., Wyrwane z kontekstu. O obyczaju nadawania nowych znaczeń fragmentom cudzych myśli [w:] Zaczytani. Tom jubileuszowy dla Profesor Anny Węgrzyniak, red. T. Bernacki, T. Bielak, I. Gielata i K. Koziołek, Bielsko-Biała 2012.pl
dc.description.referencesPiechota M., Lyszczyna J., Słownik Mickiewiczowski, Katowice 2000.pl
dc.description.referencesPigoń S., Wstęp [w:] A. Mickiewicz, Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem, wyd. 11, oprac. S. Pigoń, Aneks oprac. J. Maślanka, Wrocław–Warszawa–Kraków 1996.pl
dc.description.referencesPismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Najnowszy przekład z języków oryginalnych z komentarzem. Oprac. Zespół Biblistów Polskich z inicjatywy Towarzystwa Świętego Pawła, Częstochowa 2009.pl
dc.description.referencesPodhorski-Okołów L., Nowe szczegóły z młodości Mickiewicza, „Kurier Warszawski” 1935, nr 11.pl
dc.description.referencesPodhorski-Okołów L., Realia mickiewiczowskie, Warszawa 1952.pl
dc.description.referencesRymkiewicz J.M., hasło Nowogródek [w:] J.M. Rymkiewicz, D. Siwicka, A. Witkowska, M. Zielińska, Mickiewicz. Encyklopedia, Warszawa 2001.pl
dc.description.referencesRymkiewicz J.M., Siwicka D., Witkowska A., Zielińska M., Mickiewicz. Encyklopedia, Warszawa 2001.pl
dc.description.referencesStrzyżewski M., Wstęp [w:] K. Górski, Tekstologia i edytorstwo dzieł literackich, wstęp M. Strzyżewski, Toruń 2011.pl
dc.description.referencesSłowacki J., Dzieła wszystkie, red. J. Kleiner, t. 5, oprac. J. Kleiner, Wrocław 1930.pl
dc.description.referencesSłownik wyrazów bliskoznacznych, red. S. Skorupka, Warszawa 1972.pl
dc.description.referencesSudolski Z., Mickiewicz. Opowieść biograficzna, Warszawa 1995.pl
dc.description.referencesSudolski Z., Słowacki. Opowieść biograficzna, Warszawa 1996.pl
dc.description.referencesTrela D., Rozmowy Tuwima z Mickiewiczem. „Bal w Operze” a „Dziadów cz. III” [w:] „Bal w Operze” – 75 lat poematu. Teksty pokonferencyjne, [red. M. Stanik], Poznań 2013; online: https://docplayer.pl/5064279-Bal-75-lat-poematu-teksty-w-operze-pokonferencyjne.html [dostęp: 25.07.2020].pl
dc.description.referencesTreugutt S., Mickiewicz – domowy i daleki, wstęp [w:] A. Mickiewicz, Dzieła. Wydanie Rocznicowe 1798–1998, t. 1, Wiersze, oprac. C. Zgorzelski, Warszawa 1993.pl
dc.description.referencesTuwim J., Wiersze wybrane, oprac. M. Głowiński, wyd. 4 rozszerzone, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1986, BN I, 184.pl
dc.description.referencesUniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, t. 4, R–V, Warszawa 2003.pl
dc.description.referencesWeintraub W., hasło Pielgrzym [w:] Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Bachórz i A. Kowalczykowa, Wrocław–Warszawa–Kraków 1991.pl
dc.description.referencesWielki słownik ortograficzno-fleksyjny, red. J. Podradzki, Kraków 2001.pl
dc.description.referencesWielki słownik wyrazów bliskoznacznych PWN, red. M. Bańko, Warszawa 2010.pl
dc.description.referencesWielki słownik wyrazów obcych PWN, red. M. Bańko, Warszawa 2003.pl
dc.description.referencesWitkowska A., Cześć i skandale. O emigracyjnym doświadczeniu Polaków, Gdańsk 1997.pl
dc.description.referencesZaleski W., Święci na każdy dzień, wyd. uzup., Warszawa 1997.pl
dc.description.referencesZgorzelski C., O sztuce poetyckiej Mickiewicza. Próby zbliżeń i uogólnień, Warszawa 1976.pl
dc.description.referencesZielińska M., hasło Montalambert Charles de [w:] J.M. Rymkiewicz, D. Siwicka, A. Witkowska, M. Zielińska, Mickiewicz. Encyklopedia, Warszawa 2001.pl
dc.description.firstpage69pl
dc.description.lastpage109pl
dc.identifier.citation2Debiuty Mickiewicza, debiuty romantyków. Studia w 200. rocznicę debiutu wieszcza: 1818–2018, redakcja naukowa Jarosław Ławski i Łukasz Zabielskipl
dc.conferenceJubileuszowa Międzynarodowa Konferencja Naukowa w 200. rocznicę debiutu poetyckiego Adama Mickiewicza: 1818-2018 "Debiuty Mickiewicza, debiuty Romantyków. Tradycje–Strategie–Idee–Język", Białystok 9-10 listopada 2018 r.pl
dc.identifier.orcid0000-0002-8517-6616-
Występuje w kolekcji(ach):Jubileuszowa Międzynarodowa Konferencja Naukowa w 200. rocznicę debiutu poetyckiego Adama Mickiewicza: 1818-2018 "Debiuty Mickiewicza, debiuty Romantyków. Tradycje–Strategie–Idee–Język", 9-10 listopada 2018 r.

Pliki w tej pozycji:
Plik Opis RozmiarFormat 
M_Piechota_Debiuty_Mickiewicza.pdf370,47 kBAdobe PDFOtwórz
Pokaż uproszczony widok rekordu Zobacz statystyki


Pozycja jest chroniona prawem autorskim (Copyright © Wszelkie prawa zastrzeżone)