Górnicza kreacja gospodarcza w ośrodku uzdrowiskowym sprzecznością z oczekiwaniami społecznymi na przykładzie Goczałkowic-Zdroju

Abstract

W przedstawionych badaniach zwrócono uwagę na niewielką, uzdrowiskową wieś Goczałkowice-Zdrój, położoną w południowej Polsce, w województwie śląskim, w powiecie pszczyńskim, w gminie Goczałkowice-Zdrój. Górnicza kreacja gospodarcza w tym ośrodku uzdrowiskowym stanowi sprzeczność z lokalnymi i regionalnymi oczekiwaniami społecznymi. Rozwijający się niezwykle dynamicznie przemysł górniczy, zwłaszcza w ostatnim roku pod Goczałkowicami-Zdrojem, stanowi zagrożenie dla funkcjonowania uzdrowiska (z tradycjami uzdrowiskowymi ponad 150-letnimi). Społeczność lokalna i regionalna obawia się, iż Goczałkowice-Zdrój mogą podzielić los Jastrzębia-Zdroju, niegdyś prężnie funkcjonującego uzdrowiska, dysponującego znaczącym potencjałem uzdrowiskowym (lecznicze wody mineralne, klimat, infrastruktura uzdrowiskowa), które zostało przekształcone w ogromny ośrodek przemysłu górniczego. Funkcja uzdrowiskowa przestała istnieć. Nasuwa się pytanie, czy wolno dopuścić do podobnych przekształceń w Goczałkowicach-Zdroju, na ile istotna jest ochrona środowiska przyrodniczego, dziedzictwa kulturowego, ochrona potencjału uzdrowiskowego? Dla goczałkowiczan, borowina i solanka cenniejsze są niż węgiel. Pomimo lokalnego stanowiska mieszkańców, goczałkowickie uzdrowisko może mieć problem z utrzymaniem swojego uzdrowiskowego statusu. Warunkowo minister zdrowia przedłużył status uzdrowiska dla Goczałkowic-Zdroju tylko do 2016 roku.

The presented research focuses on the small spa village of Goczałkowice-Zdrój, located in Śląskie Voivodeship (the county of Pszczyna), in southern Poland. The creation of a coal mine in this spa resort is against the expectations of the local residents. The dynamic growth of the mining industry in Goczałkowice-Zdrój – which was especially apparent last year – poses a threat to the functioning of the spa (with an over 150-year tradition). The local and regional community is con cerned that Goczałkowice-Zdrój may share the fate of Jastrzębie-Zdrój, which was once a thriving spa town with a significant potential (curative mineral waters, climate, spa infrastructure) but has been transformed into a large mining industry centre, losing its spa status. Therefore, the following questions must be addressed: Should similar transformations be allowed in Goczałkowice-Zdrój? How important is it to protect its natural environment, cultural heritage and health resort appeal? For the inhabitants of the village, peloid and brine are more valuable than coal. Despite the stance of the local community, it may prove difficult for Goczałkowice-Zdrój to retain its status of a spa town. The Minister of Health has conditionally prolonged it, but only until the year 2016.