Pełnomocnik na gruncie przepisów prawa podatkowego – istota, pozycja prawna i zakres odpowiedzialności

Abstract

W pracy doktorskiej analizie poddano rozwiązania prawne dotyczące problematyki pełnomocnika w sprawach podatkowych. Pełnomocnik pełni istotną rolę w realizacji obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego, z uwagi na ich skomplikowany charakter i wyjątkową zawiłość spraw podatkowych. Uprawnienie do działania przez pełnomocnika stanowi element prawa do obrony interesów biernych podmiotów stosunków podatkowoprawnych. Pełnomocnik może działać w zakresie określonym w pełnomocnictwie. Pozycja prawna pełnomocników działających na gruncie przepisów prawa podatkowego jest zróżnicowana i zależy od rodzaju pełnomocnictwa, z którego wynika ich umocowanie, a także rodzaju czynności i procedur podatkowych, w których działają. Zróżnicowany jest również zakres odpowiedzialności pełnomocników działających w sprawach podatkowych. Można przy tym wyróżnić odpowiedzialność wobec mocodawcy i wobec państwa o charakterze cywilnym, karnym skarbowym i porządkowym. Rozprawa doktorska dotyka również problemów praktycznych związanych z funkcjonowaniem tego rodzaju instytucji. W celu realizacji założeń rozprawy zbadano istotę, pozycję prawną oraz zakres odpowiedzialności pełnomocnika, w oparciu o obowiązujące normy prawne, a także liczne poglądy doktryny i orzecznictwa. W pracy zaprezentowano ponadto rozwiązania prawne proponowane przez Komisję Kodyfikacyjną Ogólnego Prawa Podatkowego. Zagadnienie pełnomocnictwa omówione zostało w szerokim kontekście, łącznie z instytucjami pokrewnymi i relacjami zachodzącymi pomiędzy nimi.

In the doctoral dissertation, legal solutions regarding the subject matter of the attorney in tax matters were analyzed. The attorney plays an important role in the performance of obligations arising from the tax law provisions, due to their complex nature and exceptional complexity of tax matters. Entitlement to act by an attorney constitutes an element of the right to defend passive interests of entities of tax-law relations. The attorney may act within the scope specified in the power of attorney. The legal position of attorneys acting on the basis of tax law provisions is diversified and depends on the type of power of attorney from which their authorization arise, as well as the type of tax operations and procedures in which they operate. The scope of responsibility of attorneys acting in tax matters is also diversified. At the same time, there can be distinguished responsibility towards the principal and the state of a civil, penal treasury and orderly nature. The doctoral dissertation also touches upon practical problems related to the functioning of this type of institutions. In order to implement the assumptions of the dissertation, the essence, legal position and scope of the attorney's responsibility were examined, based on the applicable legal norms, as well as numerous views, doctrines and judicial verdicts. The work also presents legal solutions proposed by the Codification Commission of General Tax Law. The notion of the power of attorney has been discussed in a broad context, including related institutions and relations between them.