Wybrane cechy osobowości a poczytalność – studium kryminologiczne

Abstract

Przedmiotem rozprawy doktorskiej jest istota wpływu poszczególnych cech osobowości na poczytalność sprawców w czasie popełnianych przez nich przestępstw - jest ona ukierunkowana na analizę powyższego zagadnienia w kontekście badań empirycznych przeprowadzonych na grupie skazanych i internowanych sprawców przestępstw. Rozprawa doktorska składa się z sześciu rozdziałów, poprzedzonych wprowadzeniem. Pierwszy z nich ma charakter metodologiczny – wskazano w nim przedmiot oraz cel badań, problemy i hipotezy badawcze, a także wykorzystane metody, techniki i narzędzia. W rozdziale drugim przedstawiono problematykę istoty odpowiedzialności sprawców przestępstw zgodnie z polskim prawem karnym. W rozdziale trzecim zaprezentowano zagadnienie skłonności przestępczych ujmowanych przez pryzmat wiodących biologicznych, socjologicznych i psychologicznych teorii kryminologicznych.Rozdział czwarty rozprawy wskazuje na rolę opinii biegłego w postępowaniu sądowym, ze szczególnym uwzględnieniem wymogów, które stawiane są przez prawo i praktykę ekspertyzom sądowym. Rozdział piąty rozprawy stanowi on niejako trzon rozważań teoretycznych na temat zaburzeń osobowości, bowiem wskazuje na istotę tego rodzaju zaburzeń sensu largo. Rozdział szósty rozprawy doktorskiej ma charakter empiryczny. Stanowi on analizę wyników uzyskanych w drodze przeprowadzonych badań kwestionariuszowych w Areszcie Śledczym w Białymstoku i Samodzielnym Publicznym Psychiatrycznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej im. S. Deresza w Choroszczy. Rozprawa zawiera także podsumowanie z weryfikacją postawionych hipotez badawczych.

The subject of the PhD l thesis is the influence of individual personality traits on the offender's sanity and criminal accountability. The analysis of the above issue was attainable with empirical research conducted on the group of convicted and interned perpetrators of crimes. The doctoral dissertation consists of six chapters, preceded by an introduction. The first chapter has a methodological character - it indicates the subject and purpose of research, problems and research hypotheses, as well as the methods, techniques and tools used in the empirical part of the PhD thesis. The second chapter presents the issue of the responsibility of perpetrators in accordance to the Polish criminal law. The third chapter presents an issue of criminal tendencies recognized through the prism of leading biological, sociological and psychological criminological theories. The fourth chapter of the dissertation indicates the role of an expert opinion in court proceedings, with particular emphasis on the requirements set forth by law and practice for forensic expert opinions. The fifth chapter of the dissertation is the core of theoretical considerations on personality disorders. The sixth chapter of the doctoral dissertation is strictly empirical. It analyzes the results obtained by conducting questionnaire surveys in the Białystok detention center and psychiatric hospital. The dissertation eventually contains of a summary with the verification of the research hypotheses.