Zasada proporcjonalności jako podstawa rozstrzygnięcia sądu administracyjnego w sprawach podatkowych

Abstract

Celem pracy jest zbadanie stosowania przez polskie sądy administracyjne zasady proporcjonalności w sprawach podatkowych i analiza wykorzystania tej zasady, jako podstawy prawnej tych rozstrzygnięć. Jego uszczegółowieniem są określone problemy badawcze, które można wyrazić następującymi pytaniami: jaki jest charakter i jaką rolę pełni zasada proporcjonalności w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych, w jakich sprawach zasada ta jest obecnie powoływana przez te sądy, w jakich sprawach może być ona stosowana w przyszłości i jaki jest mechanizm stosowania tej zasady ze szczególnym uwzględnieniem poglądów prezentowanych w nauce prawa w zakresie stoswania zasad prawa.W tym kontekście w ramach badań przedstawionych w pracy ustalono, że zasada proporcjonalności może stanowić samoistną, materialną podstawę prawną rozstrzygnięć sądowych podejmowanych w sprawach podatkowych przez polskie sądy administracyjne. Ponadto stwierdzono, iż zasada proporcjonalności ma obecnie istotne znaczenie przy rozstrzyganiu przez polskie sądy administracyjne przede wszystkim spraw dotyczących podatków zharmonizowanych, jako środek służący naprawie wad prawa podatkowego, w tym także wadliwej jego interpretacji. Ponadto, mechanizm stosowania zasada proporcjonalności różni się od powszechnie uznawanego w nauce prawa, sposobu stosowania większości zasad ogólnych prawa.

The aim of the dissertation is to examine the Polish administrative courts’ application of the principle of proportionality in tax cases and to analyze the application of the principle as a legal basis for these judgements. Its specification includes certain research problems, which can be expressed by the following questions: what is the nature of and what role does the principle of proportionality play in the decisions of Polish administrative courts, in what cases is the principle currently referred to by the courts, in what cases may it be applied in the future and what is the mechanism of the application of the principle, especially including the views presented in the science of law on the application of the rules of law. In this context within the frames of the work presented that the principle of proportionality may make an independent, substantial legal basis for court judgements taken in tax cases by Polish administrative courts. Moreover it was depicted that, the principle of proportionality is of importance at Polish administrative courts’ solving foremost cases concerning harmonized taxes, as the means for correcting the faults of the tax law, also including its faulty interpretation. Additionally, the application mechanism of the principle of proportionality differs from the way of application of the majority of the general rules of law recognized in the science of law.