Ochrona praw osób homoseksualnych w świetle Konstytucji RP i europejskich standardów ochrony praw człowieka

Abstract

Prawo Polskie nie różnicuje osób homoseksualnych od pozostałych kategorii relewantnych, z dwoma zasadniczymi wyjątkami. Pierwszy dotyczy wykładni art. 18 Konstytucji RP. Drugi z kolei dotyczy penalizacji mowy nienawiści ze względu na cechę orientacji seksualnej. Art. 18 ustawy zasadniczej obejmuje ochroną prawną małżeństwo, jako związek mężczyzny i kobiety. Na tej podstawie często odmawia się w doktrynie i orzecznictwie osobom niehetreroseksualnym prawa do legalizacji pożycia. Równie często jednak pogląd ten jest kwestionowany z racji jego przestarzałego charakteru i niezgodności z prawem i standardami prawnymi obowiązującymi w Europie. Drugim obszarem dyskryminacji są głównie art. 256 i art. 257 oraz 119 kodeksu karnego. Przepisy te zawierają zamknięte katalogi czynników ze względu, na które nawoływanie do nienawiści jest karane. W doktrynie krytykuje się zamkniecie tych katalogów, w szczególności ze względu na nie objęcie nimi czynnika orientacji seksualnej, ponieważ w każdej formie nawoływanie do nienawiści jest zjawiskiem niepożądanym.

The Polish law does not differentiate homosexual people from other relevant categories, with two essential exceptions. The former refers to the interpretation of Article 18 of the Constitution of the Republic of Poland. The latter refers to the penalty for hate speech due to the sexual orientation feature. Article 18 of the Basic Law legally protects the marriage as a union of a man and a woman. On this basis, the doctrine and judicial decisions often refuse non-heterosexual people the right of legalization of cohabitation. However, equally often this view is questioned due to the obsolete character and incompliance with law and legal standards applicable in Europe. Articles 256, 257 and 119 of the Penal Code are the second discrimination area. These Articles include the closed lists of factors, for which hate speech is penalized. The doctrine criticizes the closing of such lists, in particular due to failure to cover the factor of sexual orientation, as in any form hate speech is an undesirable phenomenon.