A Reading of Selected Works by Jack Kerouac: The Lacanian Perspective

Abstract

The thesis is a modest attempt to bring close the apparently incompatible worlds of the Beat Generation writer, Jack Kerouac, and the French psychoanalyst, Jacques Lacan, with a view to finding points of convergence between the standpoints which at first glance could be easily recognized as mutually exclusive. The existing body of Kerouac studies already includes the use of psychoanalytic theories, which is as much beneficial as problematic. Having adopted classical Freudian way of psychoanalytic interpretation, many scholars fell into the trap of either providing a now longtime-discredited psychobiography or offering a mosaic treatment of the subject matter. The dissertation is the response to a call for a more comprehensive psychoanalytic reading of Kerouac’s oeuvre which would make use of modern psychoanalytic theories. As arguably the most pertinent and developed form of psychoanalytic literary criticism up to date, the Lacanian body of work fits perfectly well to serve such task. The introductory chapters of the thesis first investigate into the major events of and the rationale behind the development of psychoanalytic thought on the American soil to further discuss key terms in the Lacanian thought and delve into the intricacies of spontaneous text production and text processing in the fields of Lacanian psychoanalytic practice and Beat poetics. The closing parts of the dissertation aim at a close Lacanian reading of selected novels by Jack Kerouac. As this study attempts to demonstrate, despite the diversities in their idioms, discourses, and milieux, Kerouac and Lacan might be considered silent partners in a number of ways. First, Lacan helps to better understand Kerouac’s turning away from the American clinic. Also, the psychoanalyst’s reflections on spontaneous free-association – the key to the unconscious desire and identifications –prove its correspondence to Kerouac’s (as well as other Beats’) literary tactics. Finally, the Lacanian thought helps one to notice and highlight the problematic status of the (symbolic) father figure in the American writer’s oeuvre.

Zasadniczym celem rozprawy była próba zbadania na ile wybrane dzieła Jacka Kerouaca rezonują z psychoanalitycznymi teoriami Jacquesa Lacana. Jak odnotowano we wstępie dysertacji, twórczość amerykańskiego pisarza była niejednokrotnie przedmiotem krytycznych ociekań wykorzystujących myśl Freuda, jednakże analizy te uciekały się głównie o dyskredytowanej psychobiografii, bądź też ujmowały temat mozaikowo. Dysertacja postuluje inne, szersze ujęcie problemu, wykorzystując bardziej rozwinięte narzędzia do literackich badań psychoanalitycznych, oferowane przez myśl lacanowską. We wstępnych częściach pracy, stanowiących ekspozycję kluczowych dla poruszanego tematu kontekstów i zagadnień, omawiane są kolejno rozwój psychoanalizy w Stanach Zjednoczonych, podstawowe założenia myśli Jacquesa Lacana oraz jej pokrewieństwa z estetyką pisarzy spod znaku Beat Generation. Trzy rozdziały zamykające rozprawę to analiza wybranych utworów Kerouaca w świetle omówionych wcześniej koncepcji teorii Lacana. Poddane krytycznemu namysłowi nieoczywiste relacje pomiędzy twórczością autora „W drodze”, a myślą „francuskiego Freuda” pozwalają, po pierwsze, lepiej zrozumieć niechęć Kerouaca o kształtu psychoanalitycznej kliniki Ameryki drugiej połowy XX-go wieku, a po drugie, odsłaniają paralele pomiędzy sposobami pracy na materią spontanicznie powstającego tekstu. Ponadto, lacanowska teoria naświetla niepoddany dotąd solidnej interwencji krytycznej kluczowy motyw pisarstwa Kerouaca, jakim jest figura nieobecnego ojca, przybierająca w duchu Lacana formę „ojcowskiej metafory”