Leksyka polityczna współczesnego języka rosyjskiego

Abstract

W niniejszej rozprawie doktorskiej dokonano opisu i systematyzacji zasobu leksyki politycznej współczesnego języka rosyjskiego. Materiał badawczy został wyekscerpowany ze słowników opisowych. W pierwszym rozdziale przedstawiono tło historyczne i charakter zmian, jakie zachodziły w języku rosyjskim w monetach kluczowych XX wieku (po Rewolucji Październikowej 1917 r. i po pierestrojce lat 1985 – 1991). Rozważania w rozdziale drugim poświęcono językowi polityki i klasyfikacji leksyki politycznej. Zweryfikowano jego miejsce wśród socjolektów i odmian funkcjonalnych języka, zawarto tu także przegląd definicji języka polityki, możliwych kierunków badań w tej dziedzinie, usystematyzowano terminy leksyka polityczna oraz leksyka społeczno-polityczna. Rozdział trzeci skupia się wokół zagadnienia teorii nominacji i sposobów nominacji w zakresie leksyki politycznej. Zaprezentowano zmiany w obrębie znaczenia (polityzacja, depolityzacja, deideologizacja i deaktualizacja, dearchaizacja), omówiono powstawanie leksemów jako rezultatu procesów słowotwórczych (prefiksacja, sufiksacja, skrótowce, złożenia) i pokazano rolę i znaczenie zapożyczeń jako źródła nowych słów i znaczeń. W Podsumowaniu zawarto wnioski z przeprowadzonych badań. Analiza tematyczna pokazała, że podział na dwie grupy („Polityka wewnętrzna” i „Polityka zewnętrzna”) był celowy, co potwierdza założenie o różnorodności semantycznej zasobu leksyki politycznej współczesnego języka rosyjskiego. Praca zawiera wstęp, podsumowanie, część zasadniczą, wykaz literatury oraz dwa indeksy leksemów: „Indeks leksemów poddanych analizie” oraz „Indeks skrótowców”.

This doctoral thesis contains description and systematization of the political lexis of the modern Russian language. The research material was excerpted from descriptive dictionaries. The first chapter of the thesis presents the historical background and the nature of the changes which occurred in the Russian Language in important moments in the 20th century (after the October Revolution of 1917 and after perestroika 1985-91). Chapter Two contains reflections on the language of politics and classification of the political lexis. Its position among sociolects and functional variations of the language was verified. This chapter also contains a review of definitions of the language of politics. Moreover, the terms political lexis and socio-political lexis were systematized. Chapter Three concentrates on the issues of nomination theory and the ways of nomination within the political lexis. It presents changes within the meanings of lexical units (politicization, depoliticization, deideologization and deactualization, dearchaization), discusses the origins of lexemes as a result of word formation processes (prefixation, suffixation, acronyms, compound words) and demonstrates the role and significance of borrowings as a source of new words and meanings. The last part (Conclusion) contains conclusions from the research. The subjective analysis proved that the division into two groups (“internal policy” and “external policy”) was purposeful. This confirms the assumption of the semantic diversity of the political vocabulary in the modern Russian language. The thesis contains the introduction, the conclusion, the main body, the bibliography and two lexeme indices: “The Index of Lexemes under Analysis” as well as “The Index of Acronyms”.