Mentoring jako metoda wsparcia społecznego w edukacji dzieci i młodzieży

Abstract

Praca jest próbą diagnozy działań opartych na mentoringu społecznym w Polsce na przykładzie programu Starszy Brat Starsza Siostra. Pierwsza obejmuje teoretyczno-metodologiczną analizę problematyki badawczej. Znajdują się tu teorie i koncepcje, które stanowią źródła mentoringu społecznego: koncepcja sił społecznych, koncepcja empowerment, teoria potrzeb Abrahama H. Maslowa oraz teoria potrzeb dzieci Mii K. Pringle, teoria motywacji czynności prospołecznych Janusza Reykowskiego, teoria ekologii humanistycznej Urie Bronfenbrennera oraz teoria zachowania zasobów Stevana E. Hobfolla. Druga część pracy stanowi empiryczną analizę wyników badań własnych . Badania składały się z dwóch etapów. Pierwszy, ilościowy etap badań miał charakter diagnostyczny i służył wyselekcjonowaniu próby do drugiego etapu badań jakościowych, w których wybrana grupa została poddana szczegółowym analizom. W pierwszej części moich badań wzięło udział 328 osób. Wśród nich było 30 mentorów programu Starszy Brat Starsza Siostra, 30 podopiecznych, 16 rodziców i 16 koordynatorów programów z Polski. W tej części badań uczestniczyło również 120 studentów Wydziału Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku i 116 kandydatów na wolontariuszy z Fundacji Dialog i Caritas w Białymstoku. Badania jakościowe przeprowadzono tylko wśród tych mentorów i podopiecznych, którzy regularnie spotykali się ze sobą, przez okres co najmniej sześciu miesięcy. W badaniach jakościowych wzięło udział 41 osób. Wyniki przeprowadzonych badań nie uprawniają do uogólnień, wskazują jednak, że udział w programie przynosi wiele korzyści dla wszystkich uczestników.

The work constitutes an attempt to diagnose the activities based on social mentoring in Poland, on the example of Big Brothers Big Sisters programme. The dissertation consists of two parts. The first includes theoretical and methodological analysis of the research issues. This part covers the concepts and theories, which are the sources of social mentoring such as: the concept of social forces, the concept of empowement, Abraham H. Maslow's theory of needs, the theory of children's needs of Mia K. Pringle, the theory of motivation of prosocial activities of Janusz Reykowski, the theory of ecology of Urie Bronfenbrenner and the theory of conservation of resources of Stevan E. Hobfoll. The second part of the thesis includes empirical analysis of the results of my research. The research consisted of two stages. The first stage, quantitative research, was of diagnostic nature and served as a selection for the second stage of qualitative research, in which the selected group has been subjected to a deep analysis. In the first part of my research, participated 328 people. Among them there were 30 mentors of Big Brothers Big Sisters programme, 30 mentees, 16 parents and 16 programme coordinators from Poland. There were also 120 students of the Faculty of Pedagogy and Psychology of the Univeristy of Bialystok and 116 candidates for the volunteers from Foundation Dialogue and Caritas of Bialystok. The qualitative research was done only among these mentors and mentees, who have regulary met each other, for at least six months. Qualitative research embraced 41 people. The results of the conducted research do not entitle to generalizations, however, indicate that participation in the programme brings multisided benefits for all participants.