Uwarunkowania twórczych orientacji życiowych nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej

Abstract

Praca jest próbą diagnozy uwarunkowań twórczych orientacji życiowych nauczycieli białostockich publicznych szkół podstawowych, pracujących z dziećmi w młodszym wieku szkolnym. Składa się ona z dwóch części. W pierwszej przedstawiono teoretyczną i metodologiczną analizę problematyki badawczej. Obejmuje ona takie zagadnienia jak: miejsce nauczyciela w systemie edukacji, rozwój zawodowy nauczycieli, rozumienie orientacji życiowej oraz twórczości, koncepcja Twórczych Orientacji Życiowych Agaty Cudowskiej, a także rozwijanie twórczości jako zadanie współczesnej szkoły. Część druga dysertacji zawiera empiryczną analizę wyników badań własnych w opisanym obszarze. Przeprowadzone badania składały się z dwóch etapów. Pierwszy etap miał charakter diagnostyczny i służył wyselekcjonowaniu do drugiego etapu badań nauczycieli wykazujących preferencje w zakresie twórczych orientacji życiowych . Uczestniczyło w nim 120 nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej i wychowawców świetlicy pracujących w 13 białostockich szkołach podstawowych. Kontynuacją badań ilościowych były badania jakościowe, w których analizy uwarunkowań twórczych orientacji życiowych wybranej grupy nauczycielek. Zostały one przeprowadzone wśród 6 nauczycielek preferujących twórcze orientacje życiowe. Opisane w pracy badania nie uprawniają do uogólnień, niemniej jednak wskazują, że preferencje nauczycieli w zakresie twórczych orientacji życiowych sprzyjają rozwojowi zawodowemu oraz podejmowaniu różnych form aktywności na rzecz uczniów.

The work constitues an attempt to diagnose the conditions of creative life orientations of public primary school teachers in Bialystok, working with children in early school age. The doctoral dissertation consists of two parts. The first includes theoretical and methodological analysis of the research issues. This part covers such issues as the place of a teacher in education system, professional development of teachers, creative orientations and creativity, the concept of Creative Life Orientations created by Agata Cudowska and the topic of creativity development as a task contemporary school. The second part includes empirical analysis of the results of my research. The empirical research, conducted in the framework of the doctoral thesis, consisted of two stages. The first stage, quantitative research, was of diagnostic nature and served as a selection for the second stage of qualitative research, in which the selected group has been subjected to analysis. In the first part of my research, participated one hundred and twenty teachers of early school education and day-care room educators, working in thirteen primary schools in Bialystok. In the second stage of the study, the analyses of the conditions of creative life orientations of the selected group of teachers have been presented. This part of the research covered six teachers displaying high preferences in terms of creative life orientations. The results of the conducted research do not entitle to generalizations, however, indicate that teachers' preferences for creative life orientations are favourable for professional development and undertaking various activities for students.