Lokalne i regionalne czynniki kształtujące strukturę zooplanktonu skorupiakowego siedlisk systemu rzecznego Narwi

Abstract

Celem pracy była charakterystyka wybranych lokalnych i regionalnych czynników kształtujących strukturę zooplanktonu skorupiakowego siedlisk nizinnego systemu rzecznego. Obiektami badań były różne typy ekosystemów wodnych Doliny Górnej Narwi, w tym limniczny zbiornik Siemianówka. Łącznie przeanalizowano 610 prób zooplanktonu skorupiakowego Ogólnie w siedliskach Doliny Górnej Narwi stwierdzono występowanie 75 gatunków Crustacea, w tym 48 gatunków wioślarek (Cladocera) i 27 gatunków widłonogów (Copepoda). Zarejestrowano również dwa nowe gatunki dla fauny Polski - wioślarkę Camptocercus fennicus Stenroos 1898 i widłonoga Metacyclops planus (Gurney 1909). Największe bogactwo gatunkowe zooplanktonu skorupiakowego stwierdzano w starorzeczach, gdzie występowało ponad 80% wszystkich gatunków. Natomiast największym źródłem zooplanktonu skorupiakowego jest zbiornik Siemianówka, który znacząco wpływa na ilość i skład zooplanktonu rzeki Narew na odcinku 55 km poniżej zapory. Jednak gatunki ze zbiornika występowały nawet na stanowisku rzeki Narew oddalonym 130 km od zapory. Zbiornik Siemianówka może również zasilać zespoły zooplanktonu skorupiakowego starorzeczy w dolinie rzecznej. Przeprowadzone badania sugerują, iż odległość od źródła jest mniej istotnym czynnikiem kształtującym zbiorowiska zooplanktonu skorupiakowego starorzeczy, a większą rolę odgrywają lokalne warunki.

The aim of the study was to describe the influence of local and regional processes on crustacean zooplankton in the habitats of lowland river system. The objects of the research were different types of aquatic ecosystems in the Upper Narew Valley, including limnic Siemianówka Reservoir. In total, 610 samples of crustacean zooplankton were analyzed. In total, in the Upper Narew Valley there were found 75 species of Crustacea, including 48 species of Cladocera and 27 species of Copepoda. Two species were recorded new for Polish fauna, i.e. Camptocercus fennicus Stenroos 1898 and Metacyclops planus (Gurney 1909). The highest species richness of crustacean zooplankton was found in oxbow lakes, where occurred more than 80% of all species described from the Upper Narew Valley. Siemianówka Reservoir is the largest source of crustacean zooplankton for the Upper Narew Valley and significantly affects the zooplankton composition and abundance in the Narew River on the distance of 55km below the dam. However, the species from the reservoir were noted even in the last Narew River station, i.e. 130 km below the dam. Siemianówka Reservoir may enrich crustacean zooplankton communities also in the oxbow lakes of the river valley. Performed studies suggest that the distance from the source is less important factor influencing crustacean zooplankton communities of oxbow lakes and more important are local conditions.