Światowy kryzys gospodarczy początku XXI wieku – „New Deal” wg BRICS

Abstract

Kryzys światowy, zapoczątkowany na przełomie XX i XXI wieku, unaocznił problemy zglobalizowanego świata. Stał się zarazem katalizatorem „nowego ładu gospodarczego” kreowanego przez BRIC. Grupa ma obecnie znaczący wpływ na tempo i kierunki rozwoju świata oraz globalną sytuację gospodarczą. Kryzys gospodarczy uruchomił proces zmian w układzie geopolitycznym świata. Hasło: „bogata północ – biedne południe” jest coraz mniej aktualne. Granica ulega przesunięciu. Dynamiczny rozwój państw Ameryki Południowej i Azji oraz problemy finansowe USA i UE burzą dotychczasowy porządek. W 2011 roku do BRIC dołączył nowy członek – RPA (South Africa). Ta wiadomość była zaskoczeniem dla większości obserwatorów, jak również dla samego twórcy akronimu J. O’Neill’a . Z nieformalnej grupy formuje się siła polityczna i gospodarcza, która zaczyna urzeczywistniać plan wielobiegunowego porządku świata. Artykuł ma na celu przybliżenie ewolucji BRIC oraz ukazanie jego znaczenia na współczesnej polityczno-gospodarczej scenie. W pierwszej części, zostały omówione pojęcia takie jak: globalizacja, BRIC oraz BRICS . Wspomniano również, czym jest kryzys w gospodarce oraz jakie są jego konsekwencje dla zglobalizowanego świata. W dalszej części skupiono się na kwestii powstania i przeobrażania się BRIC. Warto uzmysłowić sobie, że procesy integracyjne „państw trzeciego świata” przebiegały znacznie wcześniej niż kreacja obecnie tak powszechnie wykorzystywanego skrótu. Porozumienia miały istotny wpływ na dzisiejszy kształt i wizerunek nie tylko tej grupy, ale szerzej - „państw Południa” . Przyczyniły się do wzrostu zainteresowania tą częścią świata, a z czasem umożliwiły – poprzez wzrost gospodarczy – uzyskanie należnego im znaczenia politycznego. W następnym fragmencie zwrócono uwagę na istotne wskaźniki BRICS. Punkt powstał na podstawie uznanych raportów czołowych organizacji badających konkurencyjność gospodarek. Analiza została rozszerzona o nowego członka - RPA. Uzyskane wyniki wykorzystano do przedstawienia problemów i wskazania możliwych rozwiązań. W artykule podjęto również temat trendów integracyjnych w ramach innych, wybranych bloków państw rozwijających się. Niektóre z nich uzyskały już własne przydomki. Podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy jest ponownie możliwy do osiągnięcia tak spektakularny sukces medialno-polityczny jak ten, który miał miejsce w przypadku grupy złożonej z Brazylii, Rosji, Indii i Chin. W ramach podsumowania zwrócono uwagę na zagrożenia, jakie stoją przed BRICS. Jednym z nich jest kwestia „równowagi” w grupie. Są tutaj państwa silniejsze i dominujące oraz takie, które pretendują do roli równoprawnych partnerów. Wskazano również na znaczenie kryzysu gospodarczego jako generatora zmian w skali globalnej. Drugim, nie mniej ważnym, są problemy etyczne powstałe głównie w skutek polityki władz poszczególnych państw względem innych podmiotów, jak również własnych obywateli. BRICS to ugrupowanie jutra. Niektórzy autorzy mówią o „zmierzchu Zachodu”. Globalizacja wg BRICS przybiera na znaczeniu. Polityka prowadzona przez państwa tego bloku w przyszłości doprowadzi albo do głębszego kryzysu, albo umożliwi utworzenie świata szczęśliwości i dobrobytu.