Mobbing w środowisku pracy kobiet funkcjonujących w administracji państwowej a kultura organizacji

Abstract

Mobbing jako zjawisko patologiczne jest dużym zagrożeniem w środowisku pracy. Wrogie i nieetyczne, systematycznie powtarzające się zachowania w różnych relacjach zawodowych powodują psychiczne, psychosomatyczne i społeczne wyniszczanie pracownika (Wyleżałek 2012). W literaturze przedmiotu do najczęstszych czynników sprzyjających tego typu zachowaniom zalicza się: niski poziom kultury organizacji, nieodpowiednią atmosferę w środowisku pracy, nieprawidłowe relacje społeczne, niesprawiedliwy podział zadań i oceny wysiłku pracowników, przeciążenie obowiązkami (Kędziora, Śmiszek 2010; Chodkowski 2019). Kierując się tymi przesłankami przedmiotem niniejszego artykułu uczyniono mobbing w środowisku pracy kobiet funkcjonujących w administracji państwowej. Problematyka ta rozpatrywana jest w kontekście kultury organizacji. Badaniami objęto 148 kobiet, z czego do analiz zakwalifikowano 142 prawidłowo wypełnione kwestionariusze. Badania przeprowadzono za pomocą Kwestionariusza MDM (Mobbing, dręczenie, molestowanie) oraz Kwestionariusza do Oceny Kultury Organizacji (OCAI – Organizational Culture Assesment Instrument). Analiza materiału empirycznego wykazała złożony układ zależności między różnymi wymiarami mobbingu w badanym środowisku zawodowym a kulturą organizacji.

Mobbing as a pathological phenomenon is a great threat in the work environment. Hostile and unethical, systematically repeated behaviors in different professional relationships, cause psychological, psychosomatic and social destruction of the worker (Wyleżałek 2012). In the literature on the subject, the most common factors contributing to this type of behavior include: low level of organizational culture, inappropriate atmosphere in the work environment, incorrect social relations, unfair division of tasks and evaluation of employees’ effort, overloading with duties (Kędziora, Śmiszek 2010; Chodkowski 2019). Guided by these premises, the subject of this article is mobbing in the working environment of women functioning in the state administration. This issue is considered in the context of the culture of the organization. The study included 148 women, of which 142 correctly completed questionnaires were qualified for the analysis. The research was conducted with the help of the MDM Questionnaire (Mobbing, Dręczenie, Molestowanie – Mobbing, Bullying, Harassment) and Organizational Culture Assesment Instrument (OCAI). The analysis of the empirical material showed a complex system of relationships between various dimensions of mobbing in the surveyed professional environment and the culture of the organization.