REPOZYTORIUM UNIWERSYTETU
W BIAŁYMSTOKU
UwB

Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji: http://hdl.handle.net/11320/19150
Pełny rekord metadanych
Pole DCWartośćJęzyk
dc.contributor.authorCzołgoszewski, Jerzy-
dc.date.accessioned2025-11-03T11:10:48Z-
dc.date.available2025-11-03T11:10:48Z-
dc.date.issued2023-
dc.identifier.citationResocjalizacja Polska Nr 25, 2023, s. 9-27pl
dc.identifier.issn2081-3767-
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11320/19150-
dc.descriptionArtykuł dostępny w dwóch wersjach językowych (tłumaczenie angielskie).pl
dc.description.abstractInspiracją do poznania życiorysu przedstawiciela więziennictwa Królestwa Polskiego Franciszka Korwin-Maternickiego była informacja zamieszczona w rozporządzeniu Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Duchownych z dnia 3 (15) lipca 1853 r. o jego dokonaniach na rzecz moralnej poprawy małoletnich więźniów poprzez zakładanie szkółek więziennych. Celem artykułu jest przedstawienie mało znanej postaci Franciszka Korwin-Maternickiego, który aż 32 lata pełnił funkcję nadzorcy więzień w Królestwie Polskim. Przedmiotem analiz będą jego działalność zawodowa i społeczna. Franciszek Korwin-Maternicki, pomimo że był urzędnikiem reprezentującym władzę carską w Królestwie Polskim, poprzez swoją humanitarną działalność był postacią wybitną, zarówno jako praktyk oraz pedagog penitencjarny, jak i zaangażowany działacz społeczny.pl
dc.description.abstractThe inspiration for the biography of Franciszek Korwin-Maternicki, a representative of the prison system of the Kingdom of Poland, was the information included in the regulation of the Governmental Committee for Internal Affairs and Clergy of July 3 (15) 1853 about his achievements for the moral improvement of minors prisoners by establishing prison schools. The aim of the article is to present a little-known figure of Franciszek Korwin-Maternicki, who for 32 years served as a prison inspector in the Kingdom of Poland. The subject of the analysis will be his professional and social activities. Franciszek Korwin-Maternicki, despite the fact that he was an official representing the tsarist authority in the Kingdom of Poland, through his humanitarian activities he was an outstanding figure, both as a practitioner and penitentiary pedagogue, as well as a committed social activist.pl
dc.language.isoplpl
dc.publisherFundacja Pedagogiumpl
dc.rightsLicencja Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 (CC-BY)-
dc.rights.urihttps://creativecommons.org/licenses/by/4.0/-
dc.subjectFranciszek Korwin-Maternickipl
dc.subjectnadzorca więziennypl
dc.subjectpedagog penitencjarnypl
dc.subjectdziałacz społecznypl
dc.subjectprison inspectorpl
dc.subjectpenitentiary pedagoguepl
dc.subjectsocial activistpl
dc.titleFranciszek Korwin-Maternicki (1815–1899) – nadzorca i ekspert więzienny, pedagog penitencjarny oraz działacz społeczny Królestwa Polskiegopl
dc.title.alternativeFranciszek Korwin-Maternicki (1815–1899) – prison inspector and expert, penitentiary pedagogue and social activist of the Kingdom of Polandpl
dc.typeArticlepl
dc.rights.holderLicencja Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 (CC-BY)pl
dc.identifier.doi10.22432/pjsr.2023.25.02-
dc.description.Emailjerzy.czolgoszewski@uwm.edu.plpl
dc.description.AffiliationUniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztyniepl
dc.description.referencesArchiwum Główne Akt Dawnych, Komisja Województwa Mazowieckiego/Rząd Gubernialny Warszawski, sygn. 564, 10051, sygn. 10058.pl
dc.description.referencesArchiwum Państwowe w Kielcach, Rząd Gubernialny Radomski, sygn. 10738.pl
dc.description.referencesArchiwum Państwowe w Poznaniu, Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej św. Trójcy Gniezno, sygn. 53/3294/0/2/14.pl
dc.description.referencesArchiwum Państwowe w Toruniu Oddział we Włocławku, Akta Stanu Cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej Brześć Kujawski, sygn. 81.pl
dc.description.referencesАдресъ-Календарь губерний Царства Польскаго на 1877 годъ, Типография В. Дембскаго, Сенаторская № 20, г. Варшава 1877.pl
dc.description.referencesBartoszewicz K., 1916, Utworzenie Królestwa Kongresowego, Nakładem Centralnego Biura Wydawnictw N.K.N., Kraków.pl
dc.description.referencesBertin M., 1974, Opis „Domu Ojcowskiego” (Maison Paternelle) założonego w Mettray pod Tours przez p. De Metz dla poprawy dzieci zamożnych rodziców, „Rocznik Towarzystwa Osad Rolnych i Przytułków Rzemieślniczych”, cz. 2.pl
dc.description.referencesBiałecki A., 1874, Studzieniec, „Rocznik Towarzystwa Osad Rolnych i Przytułków Rzemieślniczych”, cz. 1.pl
dc.description.referencesBieda J., 2017, Działalność oświatowa w więzieniach Królestwa Polskiego 1815–1867, „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego”, 20.pl
dc.description.referencesBieda J., 2021, Instrukcja dla Głównego Więzienia Inkwizycyjnego w Warszawie z 26 listopada/8 grudnia 1835 r. i uwagi do niej Nadzorcy Głównego Więzienia Karnego w Warszawie z 11/23 czerwca 1858 r., „Czasopismo Prawno-Historyczne”, 73 (1).pl
dc.description.referencesBiegański S., 1898, Szkoły pijarskie w Polsce, I Związkowa drukarnia we Lwowie, ul. Lindego L. 4., Lwów.pl
dc.description.referencesChodyński S., 1911, Szkoła oo. Pijarów w Radziejowie i w Włocławku, Drukarnia Dyecezalna, Włocławek.pl
dc.description.referencesCzołgoszewski J., 2021a, Geneza oraz kształtowanie się więziennictwa w I Rzeczypospolitej, Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim. Od sługi miejskiego do strażnika więziennego, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn.pl
dc.description.referencesCzołgoszewski J., 2021b, Rusyfikacja systemu penitencjarnego Królestwa Polskiego po powstaniu styczniowym 1863 r., „Resocjalizacja Polska”, 21.pl
dc.description.referencesCzołgoszewski J., 2022, Środki poprawczo-wychowawcze stosowane wobec małoletnich więźniów w Królestwie Polskim (do 1867 r.), „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”, 41 (1).pl
dc.description.referencesDaniłowicz-Strzelbicki K., 1899, Światła i cienie, „Wędrowiec”, 47.pl
dc.description.referencesDecyzya, zatwierdzająca zmianę Instrukcyi więziennej z 1823 r. w tem, że odjęto nadzorcom dostawę odzieży, obuwia i pościeli dla więźni, i dostarczanie nadal onych zarządzono w inny sposób, dnia 5 (17) października 1834 r., No 1. Zbiór przepisów administracyjnych Królestwa Polskiego: Wydział Spraw Wewnętrznych, cz. 6, O aresztach i więzieniach, t. III, Drukarnia J. Goldmana, Warszawa 1868.pl
dc.description.referencesGłos Franciszka Maternickiego, członka Towarzystwa osad rolniczo-rzemieślniczych, na rocznem publicznem zebraniu, odbytem w d. 21 czerwca 1874 r., „Tygodnik Illustrowany” 1874, nr 339, nr 340.pl
dc.description.referencesGrabiec J., 1913, Rok 1863, Nakładem Zdzisława Rzepeckiego i Ski, Poznań.pl
dc.description.referencesHoven, von der, 1874, Zakłady poprawcze Rauhes-Haus w Niemczech, Baechtelen w Szwajcaryi i kolonija rolna z przytułkiem rzemieślniczym w Petersburgu, „Rocznik Towarzystwa Osad Rolnych i Przytułków Rzemieślniczych”, cz. 2.pl
dc.description.referencesInstrukcya więzienna, 1823, adres wydawniczy: [S.l.: s.n., 1825].pl
dc.description.referencesInstrukcya dla więzienia głównego inkwizycyjnego, 1868, Annex do Nr. 2-go, Rozporządzenie zatwierdzające instrukcyę dla więzienia głównego inkwizycyjnego (na teraz więzienia głównego badań), dnia 26 listopada (8 grudnia) 1835 r., No 2. Zbiór przepisów administracyjnych Królestwa Polskiego: Wydział Spraw Wewnętrznych, cz. 6: O aresztach i więzieniach, t. I, Drukarnia S. Orgelbranda, Warszawa.pl
dc.description.referencesInstrukcya dla strażników więziennych, 1868, dnia 4 (16) marca 1853 r., No 3, Zbiór przepisów administracyjnych Królestwa Polskiego: Wydział Spraw Wewnętrznych, cz. 6: O aresztach i więzieniach, t. II, Drukarnia J. Jaworskiego, Warszawa.pl
dc.description.referencesInstrukcya lekarsko-więzienna, czyli przepisy dla więzień pod względem zdrowia, 1868, dnia 1 (13) sierpnia 1857 r., No 14. Zbiór przepisów administracyjnych Królestwa Polskiego: Wydział Spraw Wewnętrznych, cz. 6: O aresztach i więzieniach, t. IV, Drukarnia S. Orgelbranda, Warszawa 1868.pl
dc.description.referencesInstrukcya dla więzień i zakładów karnych Królestwa Polskiego, 1859, Drukarnia S. Orgelbranda, Warszawa.pl
dc.description.referencesJemielity W., 2002, Przysięga władcom Królestwa Polskiego z udziałem duchowieństwa katolickiego, „Prawo Kanoniczne”, 45 (3–)4.pl
dc.description.referencesKalinowski M., J. Pełka, 1996, Zarys dziejów resocjalizacji nieletnich, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa.pl
dc.description.references„Kurjer Warszawski” 1862, nr 270; 1899, nr 324.pl
dc.description.referencesLiefde J. de, 1973, Mettray niderlandzkie. Osada rolnicza w Rijsselt pod Zutphens, „Rocznik Towarzystwa Osad Rolnych i Przytułków Rzemieślniczych”..pl
dc.description.referencesMiklaszewski W., 1872, O małoletnich przestępcach oraz Towarzystwie osad rolnych i przytułków rzemieślniczych, Drukarnia S. Orgelbranda Synów, Warszawa.pl
dc.description.referencesMiklaszewski W., 1875, Przepisy obowiązujące co do skazywania nieletnich przestępców do Osad Rolnych i Przytułków Rzemieślniczych, „Rocznik Towarzystwa Osad Rolnych i Przytułków Rzemieślniczych”, cz. 2.pl
dc.description.referencesМиклашевски В., 1910, Варшавское Общество Земледѣльческихъ Колоніи и Ремесленныхъ Пріютовъ и его воспитательно-исправительныя заведенія, Тино-Литографія С.-Петербургской одиночной тюрьмѣ, С.-Петербургъ.pl
dc.description.referencesMoldenhawer A., 1873, O systemacie wychowawczym w osadach rolnych i przytułkach rzemieślniczych, „Rocznik Towarzystwa Osad Rolnych i Przytułków Rzemieślniczych”.pl
dc.description.referencesMoldenhawer A., 1874, Zakłady poprawcze dla nieletnich w Marienhofie i Sachsenburgu w Saksonii, „Rocznik Towarzystwa Osad Rolnych i Przytułków Rzemieślniczych”, cz. 2.pl
dc.description.referencesMoldenhawer A., 1875, Rickenhof i Hochsteig pod Wattwyl w Toggenburgu (w Szwajcaryi), „Rocznik Towarzystwa Osad Rolnych i Przytułków Rzemieślniczych” cz. 2pl
dc.description.referencesMoldenhawer A., 188, Dzieci w więzieniach, [w:] Niedole dziecięce (opracowanie zbiorowe), Drukarnia Noskowskiego, Warszawa.pl
dc.description.referencesNajwyższy rozkaz względem zmiany nazwania „więzienie inkwizycyjne” na: „dom badania”, 1867, dnia 11 (23) grudnia 1840 r., No 16. Zbiór przepisów administracyjnych Królestwa Polskiego: Wydział Sprawiedliwości, cz. 2, Organizacya sądownictwa karnego, t. X, Przepisy dotyczące organizacji sądownictwa karnego, Drukarnia Jana Jaworskiego, Warszawa.pl
dc.description.referencesОбзоръ Варшавской губернии за 1881 годъ, 1882, Губернская типография, Варшава.pl
dc.description.referencesPaprocki B., 1858, Herby rycerstwa polskiego, Nakładem Wydawnictwa Biblioteki Polskiej, Kraków.pl
dc.description.referencesPolski Słownik Biograficzny, 1975, t. 20, Polska Akademia Nauk, Wrocław.pl
dc.description.referencesPolski Słownik Biograficzny, 2003, t. 42, Polska Akademia Nauk, Warszawa.pl
dc.description.referencesRabinowicz L., 1933, Podstawy nauki o więziennictwie, Wydawca Gebethner i Wolff, Warszawa.pl
dc.description.references„Rocznik Towarzystwa Osad Rolnych i Przytułków Rzemieślniczych” 1874, cz. 1; 1875, cz. 1; 1882, cz. 1; 1883, cz. 1.pl
dc.description.referencesRozporządzenie, upoważniające Rządy Gubernialne do zarządzania zwrotu kaucyj tak Nadzorców więziennych, w razie uwolnienia ich od służby, śmierci ich, lub innych przyczyn, jako też entreprenerów, w razie ukończenia przedsiębiorstwa lub dostawy, na potrzeby więzień, dnia 27 stycznia (8 lutego) 1840 r., No 1. Zbiór przepisów administracyjnych Królestwa Polskiego: Wydział Spraw Wewnętrznych, cz. 6: O aresztach i więzieniach, t. IV, Drukarnia S. Orgelbranda, Warszawa 1868.pl
dc.description.referencesRozporządzenie, polecające zaprowadzenie szkółek dla małoletnich przestępców po wię zieniach, oraz czytelni świątecznych dla starszych aresztantów, dnia 3 (15) Lipca 1853 r., No 2. Zbiór przepisów administracyjnych Królestwa Polskiego: Wydział Spraw Wewnętrznych, cz. 6: O aresztach i więzieniach, t. IV, Drukarnia S. Orgelbranda, Warszawa 1868.pl
dc.description.referencesRozporządzenie o kwalifikowaniu do szkółek przy czterech główniejszych więzieniach małoletnich przestępców, starszych nad lat 14-ście, oraz dziewcząt w więzieniach będących, dnia 15 (27) Października 1860, No 6. Zbiór przepisów administracyjnych Królestwa Polskiego: Wydział Spraw Wewnętrznych, cz. 6, O aresztach i więzieniach, t. IV, Drukarnia S. Orgelbranda, Warszawa 1868.pl
dc.description.references„Rozwój” 1919, nr 252.pl
dc.description.referencesSęczys E., 2000, Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836–1861, Wydawnictwo DiG, Warszawa.pl
dc.description.referencesSkarbek F., 1830, Zdanie sprawy z podróży po niektórych krajach Europy z polecenia rządu odbytey, w zamiarze zwiedzenia zakładów dla ubogich i więzień, Drukarnia A. Gałęzowskiego i Komp., Warszawa.pl
dc.description.referencesSzymańska H., 1964, Z problemów przestępczości nieletnich w drugiej połowie XIX wieku. (Początki Zakładu Poprawczego w Studzieńcu), „Przegląd Penitencjarny”, 2 (4)pl
dc.description.references„Tygodnik Illustrowany” 1902, nr 35.pl
dc.description.referencesUkaz o zasadach nabywania godności szlacheckiej w Królestwie Polskiem, 10 (22) marca 1859 r., Dziennik Praw Królestwa Polskiego, 1859, nr 160, t. LII.pl
dc.description.referencesUstawa o Służbie Cywilnej w Królestwie Polskiem, dnia 10 (22) marca 1859 r., Dziennik Praw Królestwa Polskiego, 1859, nr 162, t. LIII.pl
dc.description.referencesUstawa Osady Rolniczo-Rzemieślniczej Studzieniec, Wydanie Redakcyi „Gazety Sądowej”, Drukarnia Jana Noskowskiego, Warszawa 1876.pl
dc.description.referencesВнутреннее устройство земледельческо-ремесленной колонии въ Студзенце (близъ Варшавы), „Приложение къ Тюремному Вестнику” 1900, № 8.pl
dc.description.referencesЗахаров А., Студзенецъ и Пуща, „Тюремный Вестникъ” 1898, № 4.pl
dc.description.referencesZajewski Z., 1874, Mettray w r. 1874. Sprawozdanie z podróży złożonej Warszawskiemu Zarządowi Towarz. Osad Rolnych i Przytuł. Rzemieśl., „Rocznik Towarzystwa Osad Rolnych i Przytułków Rzemieślniczych”, cz. 2.pl
dc.description.referencesZajewski Z., 1975, Osada rolna i przytułek rzemieślniczy pod St.-Petersburgiem w roku 1875, „Rocznik Towarzystwa Osad Rolnych i Przytułków Rzemieślniczych”, cz. 2.pl
dc.description.referencesMinakowski M.J., Wielka Genealogia Minakowskiego, http://www.sejm-wielki.pl/b/le.2229.1.3 (dostęp: 14.03.2022).pl
dc.description.referencesKielakowie.com, https://kielakowie.com/familygroup.php?familyID=F32485&tree=tree381 (dostęp: 14.03.2022).pl
dc.description.referencesWarszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne, https://cmentarze.um.warszawa.pl/pomnik.aspx?pom_id=1380 (dostęp: 14.03.2022).pl
dc.identifier.eissn2392-2656-
dc.description.number25pl
dc.description.firstpage9pl
dc.description.lastpage27pl
dc.identifier.citation2Resocjalizacja Polskapl
dc.identifier.orcid0000-0002-9187-8649-
Występuje w kolekcji(ach):Resocjalizacja Polska, 2023, nr 25

Pokaż uproszczony widok rekordu Zobacz statystyki


Pozycja ta dostępna jest na podstawie licencji Licencja Creative Commons CCL Creative Commons