Agresja i przemoc szkolna doświadczana przez uczniów i uczennice z lekką niepełnosprawnością intelektualną w trzech formach kształcenia. Studium różnicy płci

Abstract

Agresja i przemoc szkolna na stałe wpisuje się w przestrzeń każdej szkoły. Doświadczanie tego zjawiska wpływa negatywnie na rozwój każdego człowieka. Częstość podlegania jemu zależy od wielu czynników między innymi płci czy pełnosprawności. Wśród dzieci najbardziej narażonych na wiktymizację rówieśniczą są uczniowie i uczennice z lekką niepełnosprawnością intelektualną, które z uwagi na swoje deficyty rozwojowe częściej stają się jej ofiarami. Przeprowadzone badania stanowią próbę odpowiedzi na pytanie: czy istnieją różnice w poziomie doświadczania różnych typów agresji i przemocy szkolnej pomiędzy dziewczynkami i chłopcami z lekką niepełnosprawnością intelektualną uczęszczającym do czwartej, piątej klasy szkoły specjalnej, szkoły ogólnodostępnej i klasy integracyjnej? Uzyskane wyniki badań skłaniają do dyskusji na ile wpływ na doświadczanie agresji i przemocy szkolnej u uczniów i uczennic z lekką niepełnosprawnością intelektualną uczących się w różnych formach organizacji kształcenia ma „efekt płci”, a na ile „efekt niepełnosprawności”? Prezentowane wyniki będą stanowiły podstawę do podjęcia dyskusji na temat jawnych i ukrytych mechanizmów reprodukcji różnicy rodzajowej w instytucjach edukacyjnych.

Aggression and school violence have been a permanent feature of every school. Experiencing this phenomenon negatively affects the development of every person. How often it is experienced depends on many factors, including gender and disability. Among children most exposed to peer victimization, there are students with mild intellectual disabilities who, due to their developmental deficits, are more likely to become victims. The conducted research is an attempt to answer the question whether there are differences in the level of experiencing school aggression and violence between girls and boys with mild intellectual disability attending the fourth and fifth grades of special schools, mainstream schools and integrated classes. The obtained research results lead to a discussion on the extent to which the “gender effect” and “disability effect” influence the experience of aggression and school violence in students with mild intellectual disability learning in various forms of educational organization. The presented results will be the basis for a discussion on overt and covert mechanisms of reproducing the gender difference in educational institutions.