Doświadczenia i wyobrażenia osadzonych związane ze skutecznością dozoru elektronicznego

Abstract

Kara kryminalna z założenia ma pełnić kilka podstawowych funkcji, wśród których ważne miejsce zajmuje funkcja zapobiegająca recydywie. W takiej perspektywie utożsamiana jest z jej skutecznością. Dlatego od lat poszukuje się takich form karania, które gwarantują, że osoba skazana w przyszłości nie powróci na drogę przestępczą. Od 2007 roku w Polsce jest możliwość objęcia przestępcy dozorem elektronicznym. Można zatem uznać, że jest to praktyka stosunkowo młoda, w porównaniu do wykonywania innych kar. Dlatego wiele wątków dotyczących SDE nie jest jeszcze poruszonych. W związku z tym podjęto badania, których celem było poznanie poglądów osób osadzonych w przeszłości objętych i nie objętych dozorem elektronicznym na temat jego skuteczności. W badaniu wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego i zastosowano kwestionariusz ankiety własnego autorstwa. Uczestniczyło w nim 200 mężczyzn osadzonych, z których połowa była objęta dozorem elektronicznym po dokonaniu wcześniejszego przestępstwa. Uzyskane wyniki badania wskazują na znaczne podobieństwo poglądów porównywanych grup osób skazanych na temat tego, w jaki sposób rozumieją dozór elektroniczny i jakie czynniki decydują o jego skuteczności. Niemniej jednak osadzeni, którzy nie mieli doświadczeń związanych z SDE, wskazują więcej wad z objęcia dozorem w porównaniu do osób, które były w SDE, co może świadczyć o ich ocenie bazującej na stereotypach. Niepokój wzbudza to, że osadzeni nie odczuwają znaczącej dolegliwości dozoru elektronicznego, co może wiązać się z jego brakiem skuteczności w ich przypadku.

The criminal penalty should, by definition, perform several basic functions, among which an important place is given to the function of preventing against reoffending. From this perspective, it is synonymous with its effectiveness. Thus, such forms of punishment have been searched for that actually guarantee that the convicted person will not return to criminal activity. In 2007 the possibility of placing the offender under the supervision was introduced. Accordingly, it can be acknowledged that this practice is relatively new, as compared to the execution of other penalties. There are plenty of issues concerning ESS that have not been disclosed yet. Therefore, studies have been undertaken with reference to the convicted persons placed under the electronic supervision in the past and those not placed in order to reveal their attitude towards the effectiveness of ESS. As part of research, a diagnostic survey method has been employed, in addition to author’s own survey questionnaire. There were 200 convicted men who participated in research, half of whom were under electronic supervision due to an earlier court decision. The obtained research results point to a significant similarity of the attitudes of the compared convicted persons as regards the way the electronic supervision is understood and the types of factors influencing its effectiveness. Nonetheless, the convicted persons having no experience with ESS perceive more drawbacks in such a supervision in comparison with the persons who have experienced ESS, which may prove that their assessment is entrenched in stereotypes. It is worrying that convicts do not feel considerable burden caused by electronic supervision, which may imply the lack of its effectiveness in their case.