Resocjalizacyjny potencjał środowiska szkolnego w postępowaniu z nieletnimi

Abstract

Proces socjalizacji, niezależnie od przyjętej wizji resocjalizacji, zawsze osadzony jest w kontekście społecznym i środowiskowym, pełni on bowiem funkcję uczestnictwa człowieka w życiu społecznym, zwłaszcza w lokalnej społeczności. Analiza systemu postępowania z nieletnim wskazuje, że realizacja procedur przewidzianych w u.p.n. uwzględniająca społeczny kontekst jego funkcjonowania prowadzi do modyfikacji dominującego aktualnie modelu opiekuńczego na rzecz modelu odpowiedzialnego. Jego cechą jest angażowanie sił społecznych i ukierunkowanie działań na wychowywanie nieletniego do odpowiedzialności. Ma to miejsce nie tyle w strukturach wymiaru sprawiedliwości, ile w lokalnych sieciach uczestnictwa społecznego, gdzie obserwacja zachowań nieletniego i wczesna diagnoza wskazująca na zagrożenie niedostosowaniem społecznym, jak i symptomy zaburzeń zachowania pozwalają na odpowiednio wczesnym etapie uruchomić działania prewencyjne. Jednym z podmiotów, ustawowo legitymowanym do wdrażania pracy wychowawczo-profilaktycznej są placówki oświatowe. Zarówno w obszarze diagnostyki, jak i wdrażania środków oddziaływania na osoby nieletnie dysponują one merytorycznie przygotowanym personelem, jak i prawnymi narzędziami do implikowania rozmaitych form wychowawczych i terapeutycznych, nie tylko tych orzeczonych przez sąd rodzinny.

The process of socialization, regardless of the adopted vision of social rehabilitation, is always embedded in the social and environmental context, because it performs the function of human participation in social life, especially in the local community. The analysis of the system for dealing with minors shows that the implementation of the procedures provided for in the Act on Proceedings in the Juvenile Cases taking into account the social context of its functioning leads to the modification of the currently dominant caring model in favor of the responsible model. It’s feature is engaging social forces and focus in activities on educating the minor to responsibility. It takes place not so much in the structures of the judiciary as in local networks of social participation, where the observation of the minor’s behavior and early diagnosis indicating a risk of social maladjustment, as well as the symptoms of behavior disorders allow to initiate preventive measures at a nearly stage. One of the entities legally authorized to implement educational and preventive work are educational institutions. Both in the area of diagnostics and implementation of measures influencing minors, they have substantively trained personel and legal tools to imply various educational and therapeutic forms, not only ruled by the family court.