REPOZYTORIUM UNIWERSYTETU
W BIAŁYMSTOKU
UwB

Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji: http://hdl.handle.net/11320/18921
Pełny rekord metadanych
Pole DCWartośćJęzyk
dc.contributor.authorNachlik, Jewhen-
dc.date.accessioned2025-10-02T06:54:42Z-
dc.date.available2025-10-02T06:54:42Z-
dc.date.issued2022-
dc.identifier.citationModernizm polski i ukraiński. Paralele. Studia, redakcja naukowa Mariya Bracka, Jarosław Ławski, Rostysław Radyszewski, Kraków 2022, s. 99-123pl
dc.identifier.isbn978-83-7624-195-1-
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11320/18921-
dc.description.abstractThe article examines the essence and characteristics of the discourse of fate in the literary and ideological quest of the Ukrainian modernist writer Mykhailo Yatskiv (1873–1961), based on the material of his prose (mostly short stories) 1899–1919. In Yatskiv’s prose, the researcher distinguishes works with symbolic-mythological depiction (in particular with personified images of Fate and the fateful plot) and the discourse of fate in neorealistic works (often with separate mythological elements). The writer focuses predominantly on the mysteries of individual human destiny, with social prophecies occurring much less frequently. In Yatskiv’s short stories, we find the topoi of a prophetic dream, predictions of fate, the motif of fate as atonement, and figurative details that fulfill the artistic function of harbingers of future tragedy. The characters in the story “The Fires Are Burning” (1902) have thoughts of a mystical punishment of the individual for his own sins and of the sins of ancestors weighing on the character, behavior, and destiny of descendants. In this story Yatskiv tests the main lexemes conveying the semantics of fate: “доля” (‘share’), “судьба” (‘fate’), “талан” (‘luck’), “льос” (German and Polish: ‘los’) and „льотерія” (‘lottery’). From their use in the story, we can conclude that the writer distinguishes the meanings of these words and uses them differentially to give the desired meaning whether to the author’s narrative and commentary, or to the reflection or colloquial statement of the character. Yatskiv resuscitates ancient and other pagan notions of fate and, in an artistic and conventional, mostly symbolic and mythological form, brings his confused message to the reader: human destiny does not depend or depends little on the individual, and is shaped by external forces – less social and more metaphysical, acting now purposefully, ironically, now completely incomprehensibly or even accidentally, but mostly not in favor of the individual. Yatskiv’s prose is dominated by complaints of a “hard” or mythologically unfavorable fate, on which one feels dependent and on which one mostly cannot have an influence. During the Ukrainian Revolution of 1917–1918, Yatskiv created short stories, imbued with faith in the revival of the Ukrainian state. The reassuring atmosphere of the revolutionary uprising inspired his historical optimism. His authorial discourse of destiny switched from a personal perspective to a social one.pl
dc.language.isoplpl
dc.publisherCollegium Columbinum SJpl
dc.relation.ispartofseriesColloquia Orientalia Bialostocensia;57-
dc.subjectmodernism in Ukrainian literaturepl
dc.subjectMykhailo Yatskivpl
dc.subjectdiscourse of fatepl
dc.subjectmythologismpl
dc.subjectsymbolismpl
dc.subjectneorealismpl
dc.subjectpredicting one’s own destinypl
dc.subjectfate as atonementpl
dc.subjectsocial propheciespl
dc.title„Tajemne przejścia, przez które wędruje ludzkie przeznaczenie”: dyskurs losu w prozie Mychajła Jackowapl
dc.title.alternative“Secret passages through which human destiny wanders”: the discourse of fate in the prose of Mykhailo Yatskivpl
dc.typeBook chapterpl
dc.rights.holder© Uniwersytet w Białymstoku, Białystok 2022pl
dc.rights.holder© Collegium Columbinum, Kraków 2022pl
dc.rights.holder© Mariya Bracka, Jarosław Ławski, Rostysław Radyszewski, Kijów–Białystok 2022pl
dc.description.BiographicalnoteYEVHEN NAKHLIK – prof. dr hab., historyk literatury i krytyk literacki. Badacz literatury ukraińskiej od XVIII wieku do współczesności w szerokim europejskim kontekście literackim, kulturowym i historycznym. Slawista (polonista, rusycysta), komparatysta. Członek korespondent Narodowej Akademii Nauk Ukrainy, członek zwyczajny Towarzystwa Naukowego im. Szewczenki, zasłużony dla nauki i techniki Ukrainy, dyrektor Instytutu im. Iwana Franki Narodowej Akademii Nauk Ukrainy (Lwów). Autor ponad 710 prac naukowych, w tym 15 monografii, wśród których ważne miejsce zajmują publikacje dotyczące literatury polskiej, polsko-ukraińskich kontaktów literackich i typologii. Ponadto jest stałym autorem i członkiem komitetu redakcyjnego „Kijowskich Studiów Polonistycznych”. Brał udział w licznych polsko-ukraińskich konferencjach naukowych w Polsce i na Ukrainie. Jest laureatem wielu ukraińskich nagród naukowych.pl
dc.description.AffiliationInstytut Iwana Franki Narodowej Akademii Nauk Ukrainy, Lwów, Ukrainapl
dc.description.referencesMakowski S., Wernyhora: przepowiednie i legenda, Warszawa 1995.pl
dc.description.referencesWierzbicka A., Język i naród: polski los i rosyjska sud’ba, „Teksty Drugie” 1991, nr 3.pl
dc.description.referencesІльницький М., Формули осягання Яцкова, Львів 2021.pl
dc.description.referencesМатусяк А., Химерний Яцків: Модерністський дискурс у прозі Михайла Яцкова, Вроцлав – Львів 2010.pl
dc.description.referencesМельник О., Модерністський феномен Михайла Яцкова: канон та інтерпретація, Київ 2011.pl
dc.description.referencesНахлік Є., Віражі Франкового духу: Світогляд. Ідеологія. Література, Київ 2019.pl
dc.description.referencesНахлік Є., Доля – Los – Судьба: Шевченко і польські та російські романтики, Львів 2003.pl
dc.description.referencesНахлік Є., Український Вернигора в польському письменстві та малярстві, [в:] Нахлік Є., Творчість Юліуша Словацького й Україна. Проблеми українсько-польської літературної компаративістики, Львів 2010.pl
dc.description.referencesШевченко Т., Бували войни й військовії свари..., [в:] Шевченко Т., Повне зібрання творів: у дванадцяти томах, т. 2: Поезія 1847–1861, Київ 2001.pl
dc.description.referencesШевченко Т., Мені однаково, чи буду..., [в:] Шевченко Т., Повне зібрання творів: у дванадцяти томах, т. 2: Поезія 1847–1861, Київ 2001.pl
dc.description.referencesШевченко Т., Неофіти: Поема, [в:] Шевченко Т., Повне зібрання творів: у дванадцяти томах, т. 2: Поезія 1847–1861, Київ 2001.pl
dc.description.referencesШевченко Т., Один у другого питаєм..., [в:] Шевченко Т., Повне зібрання творів: у дванадцяти томах, т. 2: Поезія 1847–1861, Київ 2001.pl
dc.description.referencesШевченко Т., Подражаніє Ієзекіїлю. Глава 19, [в:] Шевченко Т., Повне зібрання творів: у дванадцяти томах, т. 2: Поезія 1847–1861, Київ 2001.pl
dc.description.referencesЯцків М., Diva, [в:] Яцків М., В царстві сатани: Іронічно-сентиментальні картини, Львів 1900.pl
dc.description.referencesЯцків М., Архитвір, [в:] Яцків М., Смерть бога: Нариси й новелі, Львів [1913].pl
dc.description.referencesЯцків М., Білий коник, [в:] Яцків М., Adagio consolante: з портретом автора і вступним словом [Б. Данчицького] про М. Яцкова, Львів 1912.pl
dc.description.referencesЯцків М., Вечерниці Романа Ничаєнка, [в:] Яцків М., Далекі шляхи: нариси і новелї, Львів 1917.pl
dc.description.referencesЯцків М., Де правда?, [в:] Яцків М., Adagio consolante: з портретом автора і вступним словом [Б. Данчицького] про М. Яцкова, Львів 1912.pl
dc.description.referencesЯцків М., Дївчина з XVIII-ого віка, [в:] Яцків М., Смерть бога: Нариси й новелі, Львів [1913].pl
dc.description.references[Яцків Михайло], До моїх приятелїв, [в:] Яцків М., Чорні крила, Львів 1909.pl
dc.description.referencesЯцків М., Доля молоденької Музи, [в:] Яцків М., Казка про перстень, Львів 1907.pl
dc.description.referencesЯцків М., Душі кланяють ся, [в:] Михайло Я., Душі кланяють ся: оповіданя, Львів 1905.pl
dc.description.referencesЯцків М., Жінка Сарданапаля, [в:] Яцків М., Далекі шляхи: нариси і новелї, Львів 1917.pl
dc.description.referencesЯцків М., З монастиря, [в:] Яцків М., Казка про перстень, Львів 1907.pl
dc.description.referencesЯцків М., З циклю вічних поезий, [в:] Яцків М., В царстві сатани: Іронічно-сентиментальні картини, Львів 1900.pl
dc.description.referencesЯцків М., За горою, [в:] Яцків М., Чорні крила, Львів 1909.pl
dc.description.referencesЯцків М., Зерно гірчиці, [в:] Яцків М., Чорні крила, Львів 1909.pl
dc.description.referencesЯцків М., Зоря благовіщення, “Терем: І. Літературний збірник”, впорядкував Федь Федорців, Львів – Київ 1919.pl
dc.description.referencesЯцків М., Казка про перстень, [в:] Яцків М., Казка про перстень, Львів 1907.pl
dc.description.referencesЯцків М., Муза на чорному коні: Оповідання і новели. Повісті. Спогади і статті, упорядник, автор передмови та приміток Микола Ільницький, Київ 1989.pl
dc.description.referencesЯцків М., Новітня основа, [в:] Яцків М., Смерть бога: Нариси й новелі, Львів [1913].pl
dc.description.referencesЯцків М., Огнї горять: повість, Львів 1902.pl
dc.description.referencesЯцків М., Ой, не ходи, Грицю..., [в:] Яцків М., Плазом меча, Львів 1908.pl
dc.description.referencesЯцків М., Поганство юрби, [в:] Яцків М., В царстві сатани: Іронічно-сентимен-тальні картини, Львів 1900.pl
dc.description.referencesЯцків М., Посуди, [в:] Яцків М., В царстві сатани: Іронічно-сентиментальні картини, Львів 1900.pl
dc.description.referencesЯцків М., Скаменіла країна, “Терем: І. Літературний збірник”, впорядкував Федь Федорців, Львів – Київ 1919.pl
dc.description.references[Яцків Михайло], Слово від автора, [в:] Яцків М., Огнї горять: повість, Львів 1902.pl
dc.description.referencesЯцків М., Смерека, [в:] Яцків М., Казка про перстень, Львів 1907.pl
dc.description.firstpage99pl
dc.description.lastpage123pl
dc.identifier.citation2Modernizm polski i ukraiński. Paralele. Studia, redakcja naukowa Mariya Bracka, Jarosław Ławski, Rostysław Radyszewskipl
dc.conferenceMiędzynarodowa Konferencja Naukowa "Modernizm polski i ukraiński. Warianty narodowe: paralele i dialogi", Białystok-Kijów, 15 października 2021 rokupl
dc.identifier.orcid0000-0001-7701-9795-
Występuje w kolekcji(ach):Międzynarodowa Konferencja Naukowa "Modernizm polski i ukraiński. Warianty narodowe: paralele i dialogi", 15 października 2021

Pliki w tej pozycji:
Plik Opis RozmiarFormat 
J_Nachlik_Tajemne_przejscia_przez_ktore_wedruje_ludzkie_ przeznaczenie.pdf415,33 kBAdobe PDFOtwórz
Pokaż uproszczony widok rekordu Zobacz statystyki


Pozycja jest chroniona prawem autorskim (Copyright © Wszelkie prawa zastrzeżone)