Kształtowanie poczucia tożsamości regionalnej i narodowej przez czasopisma ukazujące się po 1945 roku na Warmii i Mazurach

Abstract

Celem artykułu jest zilustrowanie, jak czasopisma, które ukazywały się w Olsztynie po 1945 roku („Głos Ziemi”, „Wiadomości Mazurskie”, „Kalendarze dla Mazurów i Warmiaków” i „Słowo na Warmii i Mazurach”) kształtowały poczucie tożsamości ówczesnych mieszkańców Okręgu Mazurskiego. W porównaniu z sytuacją sprzed drugiej wojny światowej w II połowie lat 40. ponad 90% mieszkańców Okręgu stanowiła ludność nowa, która przybyła z różnych stron. Jak pokazała kwerenda, nie było w zaprezentowanych periodykach miejsca na zilustrowanie różnorodności społeczeństwa tych ziem. Nie powstawały artykuły, które podejmowałyby problem trudności akceptacji przez rodzimą ludność nowej sytuacji geopolitycznej czy też zróżnicowania narodowościowego. Nie brano pod uwagę potrzeb mieszkańców przybyłych z różnych stron kraju, między innymi z Kresów Wschodnich czy Polski Centralnej. Publikowane na łamach wymienionych czasopism teksty miały utwierdzić czytelników w przekonaniu, że współczesna im rzeczywistość jest jednowymiarowa, podporządkowana jedynej słusznej opartej na nowym systemie, wizji świata i nie wymaga naprawy.

The paper aims at illustrating how journals which were issued in Olsztyn after 1945 (“Głos Ziemi,” “Wiadomości Mazurskie,” “Kalendarze dla Mazurów i Warmiaków,” and “Słowo na Warmii i Mazurach”) shaped the sense of identity of citizens living in the Masurian District. In comparison with the situation before the Second World War in the late forties more than 90% of its citizens were people, who had just moved to this district and came from various places. There wasn’t a place for showing the diversity of society in periodicals as the search query indicated. There were no articles that would deal with the problem of difficulties for the native population to accept the new geopolitical situation or national diversity. The needs of residents from different parts of the country, including the Eastern Borderlands and Central Poland, were not taken into account. The texts published in these magazines were to confirm readers’ belief that their contemporary reality is onedimensional, subordinated to the only valid vision of the world based on the new system and does not require repair.