Państwo kaszubskie w medium literatury. Mity przeszłości i utopie przyszłości

Abstract

Identyfikacja kaszubska zawiera w sobie składniki mitów, projekcji oraz aspiracji kulturowych, które tworzą poczucie odmienności i podmiotowości. Jednym z najbardziej dobitnych motywów identyfikacyjnych w literaturze kaszubskiej jest obraz własnego, niezawisłego państwa, występujący już u pierwszego lidera ideowego Kaszub – Floriana Ceynowy. Motyw ten, w różnym nasileniu, stale powraca przez dziesięciolecia rozwoju literatury kaszubskiej, przyjmując swoje kształty w następujących po sobie pokoleniach literatów, istniejąc również i w najnowszych przykładach artystycznych. Jest on świadectwem najbardziej radykalnych projektów ideowo-politycznych akcentujących emancypacyjny, a czasami nacjonalistyczny wymiar kaszubszczyzny. Dzięki interpretacji literatury można rozpoznać kaszubski stosunek do innych narodów zamieszkujących Pomorze, a także kulturową atmosferę otaczającą kaszubskich liderów-literatów, „sprawdzających” Niemców lub Polaków pod kątem tego, na ile duża jest wśród nich akceptacja dla idei kaszubskiej podmiotowości.

Kashubian identification contains elements of myths, projections and cultural aspirations that create a sense of difference and subjectivity. One of the most strong identification motifs in Kashubian literature is the image of our own independent state, already appearing in the first ideological leader of Kashubia ‒ Florian Ceynowa. This motif, in varying degrees, constantly returns for decades in the development of Kashubian literature, taking its shape in successive generations of writers, also existing in the latest artistic examples. It is a evident of the most radical ideological and political projects stressing the emancipatory and sometimes nationalistic dimension of Kashubia. Thanks to the interpretation of literature, one can recognize the Kashubian attitude to other nations inhabiting Pomerania, as well as the cultural atmosphere surrounding the Kashubian literary leaders who check Germans or Poles how much acceptance of the Kashubian subjectivity is high.