Dyskusja wokół problemu prizonizacji na kanwie badań własnych

Abstract

Przyjmując za Clemmerem (1940), że prizonizacja jest procesem adaptacji do warunków więzienia, który (zwłaszcza w przypadku więźniów długoterminowych) nieuchronnie wiąże się z negatywnymi zmianami zachodzącymi w funkcjonowaniu jednostki, autorzy badania postawili sobie za cel sprawdzenie: czy skazani na 25 lat pozbawienia wolności (N = 124) postrzegają izolację więzienną jako sytuację stresową (autorski kwestionariusz); jaki jest ich poziom lęku (STAI – kwestionariusz do badania lęku-cechy i lęku-stanu); jaki poziom sprężystości psychicznej charakteryzuję tę grupę skazanych (Skala Sprężystości Psychicznej w adaptacji Kaczmarka) oraz jak oceniają oni swoje zdrowie psychiczne (GHQ-28 – Kwestionariusz do Oceny Zdrowia Psychicznego wg Goldberga). Przeprowadzone badania potwierdzają częściowo tezę Clemmera – wraz z długością odbywania kary pozbawienia wolności skazani silniej odczuwają uwięzienie jako sytuację stresową, gorzej też oceniają własne zdrowie psychiczne. Równocześnie badania wykazały, że poziom lęku z czasem u takich osób ulega osłabieniu, a wzrasta ich sprężystość psychiczna, czyli umiejętność konstruktywnego radzenia sobie w niesprzyjających warunkach. Rację należałoby więc także przyznać oponentom Clemmera.

Assuming after Clemmer (1940) that prisonization is a process of adaptation to prison conditions, which (especially in the case of long-term prisoners) inevitably involves negative changes occurring in the functioning of the individual, the authors of the study set themselves the goal of checking whether those sentenced to 25 years in prison (N = 124) perceive prison isolation as a stressful situation (author’s questionnaire); what is their level of anxiety (STAI – questionnaire for studying anxiety-trait and anxiety-state); what level of mental resilience characterizes this group of prisoners (Mental Resilience Scale in Kaczmarek’s adaptation) and how they assess their mental health (GHQ-28 – Goldberg Mental Health Assessment Questionnaire). The research partly confirms Clemmer’s thesis – as the length of imprisonment increases, convicts perceive imprisonment more strongly as a stressful situation, and assess their mental health as worse. At the same time, studies have shown that the level of anxiety over time weakens and their mental resilience, i.e. the ability to cope constructively in adverse conditions, increases. Therefore, one should also admit that Clemmer’s opponents might be right as well.