Wyzwania w pracy socjoterapeutycznej z dziećmi i młodzieżą. Perspektywa prowadzących grupy

Abstract

Socjoterapia jest często oferowana w Polsce jako forma pomocy dla dzieci i młodzieży z trudnościami w funkcjonowaniu psychospołecznym. Praca socjoterapeutów i socjoterapeutek jest oparta na zaufaniu społecznym i wymaga funkcjonowania w wielu złożonych uwarunkowaniach. Celem niniejszej analizy było poznanie perspektywy socjoterapeutów i socjoterapeutek na trudności i wyzwania w ich codziennej pracy socjoterapeutycznej. W tym celu zostało zebranych 37 wypowiedzi pisemnych od socjoterapeutów pracujących w różnych placówkach, głównie szkołach i świetlicach socjoterapeutycznych. Wypowiedzi zostały zanalizowane metodą analizy tematycznej (w podejściu autorstwa Braun i Clarke), pozwalającej na wygenerowanie pięciu tematów, które obejmują doświadczenie wyzwań: 1) wyzwaniem jest uczestnik; 2) dbać o grupę jako efektywne środowisko terapeutyczne; 3) pracować „z otwartym sercem”; 4) balansować między pewnością i niepewnością; 5) pracować mimo poczucia, że „nie wszyscy jadą w tę samą stronę”. Tematy mogą otworzyć dyskusję na temat tego, jak wspierać profesjonalistów/tki w ich codziennej pracy, na przykład przez wprowadzanie działań, które mogą zwiększyć ich poczucie wpływu i kontroli nad procesem socjoterapeutycznym. Jednocześnie praca socjoterapeutyczna jawi się jako wymagająca integrowania różnych celów związanych z kontekstami funkcjonowania uczestnika, grupy i instytucji, w których prowadzona jest socjoterapia.

Sociotherapy is often offered in Poland as a form of help for children and youth with psychosocial difficulties. The work of sociotherapists and sociotherapists relies on social trust and requires functioning in many complex conditions. The aim of this analysis was to discover the perspective of sociotherapists on difficulties and challenges in their everyday sociotherapeutic work. For this purpose, 37 written statements were obtained from sociotherapists working in various institutions, mainly schools and sociotherapeutic community centers. The statements were analyzed by means of thematic analysis (in Braun and Clarke’s approach), allowing to generate five themes that include the experience of challenges: 1) the challenge is the participant; 2) caring for the group as an effective therapeutic environment; 3) working “with an open heart”; 4) balancing between certainty and uncertainty; 5) working despite the feeling that “not everyone is heading in the same direction”. These themes may open up a discussion on how to support the professionals in their daily work, for example by introducing activities that may increase their sense of influence and control over the sociotherapeutic process. At the same time, sociotherapeutic work appears as requiring the integration of different objectives associated with the contexts of functioning of the participant, the group and the institution in which the sociotherapy takes place.