W BIAŁYMSTOKU
Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji:
http://hdl.handle.net/11320/18682Pełny rekord metadanych
| Pole DC | Wartość | Język |
|---|---|---|
| dc.contributor.author | Andruczyk, Krzysztof | - |
| dc.date.accessioned | 2025-09-01T07:39:55Z | - |
| dc.date.available | 2025-09-01T07:39:55Z | - |
| dc.date.issued | 2025 | - |
| dc.identifier.citation | Białostockie Studia Literaturoznawcze, nr 26, 2025, s. 205-226 | pl |
| dc.identifier.issn | 2082-9701 | - |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11320/18682 | - |
| dc.description.abstract | The article is an attempt to analyze the novel Matka Makryna by Jacek Dehnel in the context of the literary reception of its title character – a false Uniate nun who, during in the 19th century, penetrated the collective Polish imagination as national martyr. The author puts forward the thesis that the long-standing presence of Makryna Mieczysławska in Polish literature and historical-literary discourses is a case of appropriating the alleged nun’s voice by male authors and modeling her experience to suit the recipients’ expectations. Thus, Dehnel’s novel is read as polemic dialogue with earlier readings of Makryna’s story, as well as it is the author’s self-reflection on the processes of historical cognition and the hermeneutical possibilities of literary fiction and writerly empathy. | pl |
| dc.language.iso | pl | pl |
| dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku | pl |
| dc.rights | Attribution-ShareAlike 4.0 International (CC BY-SA 4.0) | - |
| dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/ | - |
| dc.subject | contemporary Polish historical novel | pl |
| dc.subject | literary fiction | pl |
| dc.subject | Jacek Dehnel | pl |
| dc.subject | Mother Macrine | pl |
| dc.subject | postmodern novel | pl |
| dc.title | Literackie trajektorie pamięci. Wokół Matki Makryny Jacka Dehnela i recepcji jej bohaterki | pl |
| dc.title.alternative | Literary Trajectories of Memory: Around Jacek Dehnel’s Matka Makryna and the Reception of Its Protagonist | pl |
| dc.type | Article | pl |
| dc.rights.holder | Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe. | pl |
| dc.identifier.doi | 10.15290/bsl.2025.26.11 | - |
| dc.description.Email | k.andruczyk@uwb.edu.pl | pl |
| dc.description.Affiliation | Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Filologiczny | pl |
| dc.description.references | Andruczyk Krzysztof (2019), Współczesny apokryf. Recepcja dziejów polskiego romantyzmu w „Matce Makrynie” Jacka Dehnela, w: Romantyzm w literaturze i kulturze po 1989 roku. Mapowanie recepcji, red. D. Zawadzka, K. Andruczyk, M. Dudzińska i M.J. Roman, Sejny: Wydawnictwo Pogranicze, s. 57–80. | pl |
| dc.description.references | Andruczyk Krzysztof (2023), „I na rozstajach obłędni prorocy...”. Dialog z historią i mitologią polskiego romantyzmu w dramacie „Makryna” Antoniego Waśkowskiego, „Ruch Literacki”, z. 2, s. 207–230. | pl |
| dc.description.references | Bagłajewski Arkadiusz (2025), Demaskacja i empatia. „Matka Makryna” Jacka Dehnela (w kontekście romantycznej legendy o męczennicy), „Pamiętnik Literacki”, z. 1, s. 83–101. | pl |
| dc.description.references | Całek Anita (2016), Biografia jako reprezentacja, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica”, nr 4, s. 25–41. | pl |
| dc.description.references | Całek Anita (2018), Narracje w biografiach fikcyjnych – gra wyobraźni i lęku, „Horyzonty Wychowania”, nr 17, s. 57–70. | pl |
| dc.description.references | Corbin Alain (2020), Wpływ religii, w: Historia ciała, t. 2, red. A. Corbin, przeł. K. Belaid i T. Stróżyński, Gdańsk: słowo/obraz terytoria, s. 47–77. | pl |
| dc.description.references | Dehnel Jacek (2014), Matka Makryna, Warszawa: Wydawnictwo W.A.B, s. 393–399. | pl |
| dc.description.references | Derrida Jacques (2011), Przemoc litery: od Rousseau do Lévi-Straussa, w: J. Derrida, O gramatologii, przeł. B. Banasiak, Łódź: Wydawnictwo Oficyna, s. 145–190. | pl |
| dc.description.references | Eco Umberto (1999), Falsyfikaty i fałszerstwa (z tomu „Granice interpretacji”), w: U. Eco, Czytanie świata, przeł. M. Woźniak, Kraków: Wydawnictwo Znak, s. 24–64. | pl |
| dc.description.references | Janion Maria (1996), Zmierzch paradygmatu, w: M. Janion, Czy będziesz wiedział, co przeżyłeś, Warszawa: Wydawnictwo Sic!, s. 5–36. | pl |
| dc.description.references | Kuciel-Frydryszak Joanna (2023), Chłopki. Opowieść o naszych babkach, Warszawa: Wydawnictwo Marginesy. | pl |
| dc.description.references | Konończuk Elżbieta (2008), W poszukiwaniu dostępu do przeszłości. O powieściach warsztatowych Hanny Malewskiej i Jacka Bocheńskiego, Białystok: Trans Humana. | pl |
| dc.description.references | Krystek Jędrzej (2022), Makryna Mieczysławska w utworach i dokumentach polskiego romantyzmu, Poznań: https://bip.amu.edu.pl/ data/assets/pdf file/0036/393975/Krystek-Jedrzej rozprawa-doktorska.pdf [dostęp 01.02.2025]. | pl |
| dc.description.references | Kuziak Michał (2020), Anhelli Słowackiego – efekt lektury Mickiewiczo-logicznej, „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo”, nr 10(13), s. 51–66. | pl |
| dc.description.references | Lejeune Paul, Pakt autobiograficzny, w: P. Lejeune, Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, przeł. W. Grajewski i in., red. R. Lubas-Bartoszyńska, Kraków: Universitas, s. 21–56. | pl |
| dc.description.references | Łebkowska Anna (1994), Fikcja jako możliwość. Z przemian prozy XX wieku, Kraków: Universitas. | pl |
| dc.description.references | Łebkowska Anna (2003), Narracja biograficzna w fikcji, „Teksty Drugie”, nr 2–3, s. 28–40. | pl |
| dc.description.references | Łebkowska Anna (2010), O pragnieniu empatii w prozie polskiej XX i początku XXI wieku, w: A. Łebkowska, Empatia. O literackich narracjach przełomu XX i XXI wieku, Kraków 2010, s. 37–62. | pl |
| dc.description.references | Łempicki Zygmunt (1966), Romantyczne odczucie świata, w: Z. Łempicki, Renesans, oświecenie, romantyzm i inne studia z historii kultury, Wrocław: Książnica Polska, s. 151–164. | pl |
| dc.description.references | Maj Krzysztof M. (2015), Czas światoodczucia. Imersja jako nowa poetyka odbioru, „Teksty Drugie”, nr 3, s. 368–394. | pl |
| dc.description.references | Maj Krzysztof M. (2019), Światotwórstwo w fantastyce. Od przedstawienia do zamieszkiwania, Kraków: Universitas. | pl |
| dc.description.references | Nycz Ryszard (1995), Intertekstualność i jej zakresy: Teksty, gatunki, światy, w: R. Nycz, Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Kraków: Universitas, s. 79–109. | pl |
| dc.description.references | Opowiadanie Makryny Mieczysławskiej, xieni bazylianek mińskich o ich siedmioletniem prześladowaniu za wiarę przez x. Maksymiliana Ryłłę, x. Aleksandra Jełowickiego, x. Alojzego Leitnera spisane w klasztorze Trojeckiej Góry w Rzymie między 6 listopada a 6 grudnia 1845 roku, Paryż 1846: Księgarnia Katolicka Polska. | pl |
| dc.description.references | Pankowski Marian (1981), Nasz Julo czerwony, w: M. Pankowski, Nasz Julo czerwony i siedem innych sztuk, Londyn: Oficyna Poetów i Malarzy, s. 197–234. | pl |
| dc.description.references | Pigoń Stanisław (1920), List Makryny Mieczysławskiej, „Pamiętnik Literacki”, nr 17/18/1/4, s. 148–152. | pl |
| dc.description.references | Rosenwein Barbara H. (2015), Obawa a emocje w historii, „Teksty Drugie”, nr 1, s. 358–391. | pl |
| dc.description.references | Rosner Katarzyna, Współczesne stanowiska narratywistyczne w filozofii historii a problem relatywizmu. Hayden White, David Carr, w: K. Rosner, Narracja, tożsamość i czas, Kraków: Universitas, s. 75–100. | pl |
| dc.description.references | Rudaś-Grodzka Monika (2013), Sfinks słowiański i mumia polska, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, s. 300–307. | pl |
| dc.description.references | Rynkowski Roman (1994), „Rozmowa z matką Makryną” – genezyjska krucjata przeciw systemom literackim, w: Słowacki mistyczny. Rewizje po latach, red. A. Fabianowski i E. Hoffmann-Piotrowska, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, s. 117–124. | pl |
| dc.description.references | Sikorska-Krystek Aleksandra, Krystek Jędrzej (2020), Źródła ze zbiorów Biblioteki Kórnickiej do historii Makryny Mieczysławskiej, „Pamiętnik Literacki”, z. 3, s. 179–192. | pl |
| dc.description.references | Słowacki Juliusz, (1952), Rozmowa z matką Makryną, z rękop. Muzeum Czartoryskich wydał S. Pigoń, odb. „Pamiętnika Literackiego” z. 3/4, s. 1059–1088. | pl |
| dc.description.references | Smolikowski Paweł (1895–1896), Historia Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego, t. 3–4, Kraków: Spółka Wydawnicza Polska. | pl |
| dc.description.references | Szajnert Danuta (2021), Mutacje apokryfu, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. | pl |
| dc.description.references | Szewczyk Joanna (2019), Kilka uwag o narracjach herstorycznych w prozie polskiej ostatnich lat, „Ruch Literacki”, z. 4, s. 403–420. | pl |
| dc.description.references | Tabaszewska Justyna (2013), Od literatury jako medium pamięci do poetyki pamięci, „Pamiętnik Literacki”, z. 4, s. 53–72. | pl |
| dc.description.references | Tokarczuk Olga (2006), Lalka i perła, Kraków: Wydawnictwo Literackie. | pl |
| dc.description.references | Uniłowski Krzysztof (2012), Kiedy powieść historyczna staje się metaliteraturą, „FA-art”, nr 1–2, s. 28–40. | pl |
| dc.description.references | Urban Jan (1923), Makryna Mieczysławska w świetle prawdy, Kraków: Nakładem „Przeglądu Powszechnego”. | pl |
| dc.description.references | Urban Jan (1934), Pokłosie pracy o Mieczysławskiej, „Przegląd Powszechny”, t. 202, s. 274–287. | pl |
| dc.description.references | Walas Teresa (2002), „Zmierzch paradygmatu” – i co dalej?, w: Jan Błoński... i literatura XX wieku, red. M. Sugiera, R. Nycz, Kraków: Universitas, s. 239–268. | pl |
| dc.description.references | White Hyden (2000), Poetyka pisarstwa historycznego, red. E. Domańska, M. Wilczyński, Kraków: Universitas. | pl |
| dc.description.references | Wójtowicz-Zając Agnieszka (2016), Wehikuły czasu, w: Skład osobowy. Szkice o prozaikach współczesnych, red. A. Nęcka, D. Nowacki, J. Pasterska, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 173–199. | pl |
| dc.description.references | Wszołek Jan (1977), Irena Julia Makryna Mieczysławska, w: Internetowy polski słownik biograficzny, https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/irena-julia-makryna-mieczyslawska [dostęp 12.02.2025 r.]. | pl |
| dc.description.references | Zakrzewski Bogdan (1994), Mickiewicz i Matka Makryna Mieczysławska, w: B. Zakrzewski, „Spowiednicy” Mickiewicza i Fredry, Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, s. 5–43. | pl |
| dc.description.references | Żarnecka Paulina (2022), Męczennica polskości i jej admiratorzy. Krytyka tradycyjnego modelu patriotyzmu w „Matce Makrynie” Jacka Dehnela, „Wielogłos”, nr 3(53), s. 173–193. | pl |
| dc.identifier.eissn | 2720-0078 | - |
| dc.description.volume | 26 | pl |
| dc.description.firstpage | 205 | pl |
| dc.description.lastpage | 226 | pl |
| dc.identifier.citation2 | Białostockie Studia Literaturoznawcze | pl |
| dc.identifier.orcid | 0000-0003-3156-7117 | - |
| Występuje w kolekcji(ach): | Artykuły naukowe (WFil) Białostockie Studia Literaturoznawcze, 2025, nr 26 | |
Pliki w tej pozycji:
| Plik | Opis | Rozmiar | Format | |
|---|---|---|---|---|
| BSL_26_2025_K_Andruczyk_Literackie_trajektorie_pamieci.pdf | 121,65 kB | Adobe PDF | Otwórz |
Pozycja ta dostępna jest na podstawie licencji Licencja Creative Commons CCL
