Rola i znaczenie wstydu w procesie odstąpienia od przestępczości

Abstract

W psychologii przyjmuję się, że wstyd jest emocją, która odgrywa istotną rolę w rozwoju społecznym jednostki, rozwoju mechanizmów samokontroli oraz w kształtowaniu obrazu siebie. Jak podkreśla E. Kurtz, doświadczanie wstydu to doświadczenie odsłaniania się nie tylko przed innymi, ale także przed samym sobą. Zatem świadomy wstyd ma właściwości reintegrujące i przywracające więzi. Zwraca na to uwagę w swej teorii przestępczości, wstydu i reintegracji J. Braithwaite, gdzie dowodzi, że najniższa przestępczość jest tam, gdzie wstyd i poczucie winy odgrywają największą rolę. Żeby wstyd mógł zadziałać, potrzebny jest szczególny jego rodzaj: wstyd reintegrujący. Pozwala on zrozumieć zło, ale nie wyklucza ze społeczności i nie przekreśla człowieka – stwarza zatem znacznie lepsze perspektywy i dla wymiaru sprawiedliwości karnej, i dla jakości życia – jednostek oraz całej społeczności. Zatem wstyd może się stać ważnym czynnikiem w procesie odstąpienia od przestępczości.

In psychology, I assume that shame is an emotion that plays an important role in the social development of the individual, the development of self-control mechanisms and the shaping of self-image. As Kurtz emphasizes, experiencing shame is an experience of revealing itself not only to others, but also to yourself. Therefore, conscious shame has the characteristics of reintegrating and restoring ties. He draws attention to this in his theory of crime, shame and reintegration of J. Braithwaite, where he argues that the lowest crime is where shame and guilt play the greatest role. In order for shame to work, a special kind is needed: a reintegration shame. It makes it possible to understand evil, but it does not exclude people from the community and does not exclude people – thus creates a much better perspective for criminal justice as well as for the quality of life of individuals and the whole community. Thus, shame can become an important factor in the process of abandoning crime.