Pisma rozproszone. Seria II. Tom II: Pisma etnograficzne

Abstract

Prezentowana publikacja to drugi z siedmiu tomów krytycznej edycji pism Zygmunta Glogera (1845–1910), podlaskiego etnografa, historyka i pisarza, znanego przede wszystkim z "Encyklopedii staropolskiej ilustrowanej". Projekt jest realizowany w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki przez Dział Naukowy w Książnicy Podlaskiej i Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku. Ma on na celu zebranie i udostępnienie artykułów, reportaży i innych publikacji Glogera, rozsianych po XIX-wiecznych czasopismach.

Tom drugi, zatytułowany Pisma etnograficzne, cz. II, pod redakcją Anny Alsztyniuk, Patryka Suchodolskiego i Jarosława Ławskiego, kontynuuje publikację tekstów z serii „Biblioteczka Ludowa”. Podobnie jak w tomie pierwszym, teksty te nie miały charakteru naukowego, a ich głównym celem była działalność oświatowa oraz ochrona tradycji ludowych przed wynarodowieniem, które Gloger upatrywał w procesach rusyfikacji i postępującej modernizacji. Gloger często zmieniał i uzupełniał swoje publikacje w kolejnych wydaniach, co sprawia, że pierwotne i finalne wersje znacznie się różnią. Przykładem jest ewolucja tekstu "Kujawiaki, mazurki, wyrwasy i dumki pomniejsze".

W tomie szczególne miejsce zajmują dwa utwory: "Obrzęd weselny polski z pieśniami", będący owocem fascynacji Glogera folklorem, oraz "Pieśni dawne", odzwierciedlające jego zainteresowanie pieśnią ludową jako kluczowym elementem tożsamości narodowej.

Edycję wzbogacają przypisy oraz wstępy Piotra Grochowskiego i Patryka Suchodolskiego, które objaśniają kontekst historyczny i folklorystyczny pism Glogera. W przygotowaniu jest kolejny, trzeci tom, który będzie kontynuował prezentację pism etnograficznych.