Pisma rozproszone. Seria II. Tom I: Pisma etnograficzne

Abstract

Publikacja stanowi pierwszy z siedmiu tomów krytycznej edycji pism Zygmunta Glogera (1845–1910), podlaskiego etnografa, historyka i pisarza, znanego z "Encyklopedii staropolskiej ilustrowanej". Projekt, realizowany przez Książnicę Podlaską i Uniwersytet w Białymstoku, jest kontynuacją wcześniejszej, trzytomowej edycji i ma na celu zebranie oraz udostępnienie jego rozproszonych artykułów z XIX- i XX-wiecznych czasopism. Pierwszy tom, Pisma etnograficzne, cz. I, redagowany przez Jolantę Gadek, Patryka Suchodolskiego i Łukasza Zabielskiego, koncentruje się na tekstach zebranych przez Glogera w ramach serii „Biblioteczka Ludowa”. Zawiera on zbiór folkloru (pieśni, baśni, zwyczaje), który Gloger gromadził podczas licznych podróży. Jego celem nie było stworzenie dzieła naukowego, a przede wszystkim działalność oświatowa i ochrona zanikających tradycji ludowych przed wynarodowieniem, które postrzegał jako efekt rusyfikacji i postępującej modernizacji. W publikacji zawarto także analizy ewolucji dzieł Glogera, które często zmieniały się w kolejnych wydaniach, jak w przypadku Kujawiaków, mazurków, wyrwasów i dumek pomniejszych. Szczególne miejsce w tomie zajmują Baśnie i powieści oraz zbiór opowiadań Ze starych szpargałów śp. Karola Antoniego Żery, które świadczą o próbach Glogera przekształcania tradycji ustnej w formę pisemną, zarówno chłopskiej, jak i szlacheckiej. Edycja została uzupełniona o przypisy objaśniające archaizmy, postacie i miejsca, a także o wstępy autorstwa Jarosława Ławskiego, Marty Wójcickiej oraz Łukasza Zabielskiego. Zmodernizowano również ortografię i interpunkcję.