Potrzeba i możliwości budzenia nadziei u niedostosowanych społecznie w świetle koncepcji poznawczej

Abstract

Artykuł zwraca uwagę na potrzebę kształtowania u jednostek niedostosowanych społecznie nadziei jako struktury poznawczej osobowości. Nadzieja zdefiniowana jest jako systemem przekonań jednostki, iż w przyszłości osiągnie ona pożądany cel z określonym stopniem prawdopodobieństwa. Nadzieja, jako przeciwieństwo lęku, ma istotne znaczenie w formułowaniu motywacji do podejmowania różnorodnych form aktywności oraz decyduje o otwartości człowieka na zmiany. Opierając się na koncepcji poznawczej autorka wskazuje na teoretyczne uwarunkowania nadziei ze szczególnym uwzględnieniem możliwości pracy resocjalizacyjnej ukierunkowanej na przebudowę stylu wyjaśniania sukcesów i porażek, zwiększanie poczucia własnej skuteczności oraz restrukturyzację zniekształceń poznawczych.

This article draws attention to the necessity of developing hope in socially maladjusted individuals as a cognitive structure of personality. Hope is defined as an individual’s system of beliefs that in the future they will achieve a desired target with a certain degree of probability. Hope, as opposed to fear, is important in formulating the motivation required to undertake various forms of activity and decides on a person’s openness to change. On the basis of cognition theory, the author points to the theoretical determinants of hope with particular reference to rehabilitation work aimed at rebuilding the style in which successes and failures are explained, increasing the sense of self-efficacy and restructuring cognitive distortions.