Zaburzenia internalizacyjne i eksternalizacyjne a typ rodziny pochodzenia – analiza teoretyczna i wyniki badań

Abstract

Autorki dokonały analizy teoretycznej i empirycznej mechanizmów zaburzeń adaptacyjnych (internalizacyjnych, eksternalizacyjnych i mieszanych) tkwiących w rodzinie pochodzenia. Jako podstawę dokonanych analiz przyjęły systemowe ujęcie rodziny, a w jej ramach typologiczne jej zróżnicowanie na podstawie koncepcji Davida Fielda (rodzina prawidłowa, chaotyczna, władzy, uwikłana i nadopiekuńcza), a także koncepcję zaburzeń emocjonalnych i behawioralnych Thomasa M. Achenbacha, w której wyodrębnia się zaburzenia internalizacyjne, eksternalizacyjne i mieszane. Dokonano próby analizy zależności pomiędzy typami i wymiarami (syndromami) zaburzeń adaptacyjnych a typami rodziny pochodzenia. Analiza wykazała, że jakość rodziny pochodzenia (wskaźnikowana przez jej typ) w niewielkim stopniu determinuje zróżnicowanie w zakresie typów zaburzeń adaptacyjnych. Zaobserwowano jednak pewne istotne tendencje, które pozwalają wnioskować, że specyficzne formy zaburzeń są powiązane z określonymi cechami rodziny pochodzenia (z uwzględnieniem zróżnicowania wynikającego z ról rodzicielskich: matki i ojca).

The authors conducted theoretical and empirical analysis of mechanisms of adjustment disorders (internalizing, externalizing and mixed) inherent in the family of origin. As the basis for the analyses, a systemic approach to the family was adopted, and within it, typological differentiation based on the concept of David Field (correct, chaotic, power, entangled and overprotective family), as well as the concept of emotional and behavioural disorders of Thomas M. Achenbach, which distinguishes internalizing, externalizing and mixed disorders. An analysis of relations between types and dimensions (syndromes) of adjustment disorders and types of the family of origin was attempted. The analysis showed that the quality of the family of origin (indicated by type) to a small extent determines differences in the types of adjustment disorders. However, certain significant tendencies were observed, which allow to conclude that specific forms of disorders are connected with particular features of the family of origin (taking into account differentiation resulting from parental roles: mother and father).