Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji:
http://hdl.handle.net/11320/18364
Tytuł: | Moje rozrywki. Powieści |
Inne tytuły: | My Entertainments. Novels Mes passe temps. Romans |
Autorzy: | Mostowska, Anna |
Redaktor(rzy): | Ławski, Jarosław |
Słowa kluczowe: | Czarny Romantyzm |
Data wydania: | 2022 |
Data dodania: | 21-lip-2025 |
Wydawca: | Wydawnictwo Prymat. Mariusz Śliwowski |
Seria: | Czarny Romantyzm;51 |
Abstrakt: | The volume entitled Moje rozrywki. Powieści (My Entertainments. Novels) contains the novels and short stories by Anna Mostowska (1759–1813), one of the most active female authors at the turns of the 18th and 19th centuries. Mostowska introduced Gothic elements to Polish literature. She is considered to be a pioneer of this trend and the “Black Romanticism” tend. However, her writing was constantly accused of not being original, unable to create consistent plots and to deepen the psychological characteristics of literary characters and of linguistic ineptitude. Mostowska was a very creative artist: she wrote novels, tragedies, arias, and letters and she created copper plate drawings. Her life was very rich, even dramatic, although we do not know much about it. In terms of a biographical and bibliographical note, it may be described as follows: Born around the year 1762 in Lithuania; daughter of Stanisław Radziwiłł, the Chamberlain of Lithuania, and Karolina nee Pociej, daughter of the Voivode of Troki. She grew up in Lithuania, where, in 1778, she married August Dominik Przezdziecki, the Staroste of Minsk (died in 1782), and moved to the Zasław property near Minsk. Around the year 1787, she remarried, this time Tadeusz Mostowski, who was the first Steward (podstoli) of Wyszogród and the Castellan of Raciąz, during the Great Four Year Sejm he was the publisher of Gazeta Narodowa i Obca and an active member of a patriotic association. At that time, she lived in Warsaw (in the Mostowski Castle in Bielańska Street) and regularly visited the salon of the Czartoryski family. After the victory of the Targowica Confederation, she accompanied her husband in his emigration journey through Saxony and Switzerland to Paris. After returning to Poland in November 1793 she and her husband lived in Tarchomin near Warsaw. This was where, on the 6th of December, the Russian Ambassador J. J. Sievers put Mostowski, who was suspected of contacting the French revolutionists, in house arrest. However, the detention was repealed in February 1794 thanks to the efforts of his wife and king Stanisław August. After the Kosciuszko Uprising, when her husband had been deported to St. Petersburg, she followed him and persuaded the authorities to improve his imprisonment conditions. She stayed in Warsaw until the spring of 1799, and then she moved to France with her husband. After returning to Poland (1802), the couple, whose relationship had been deteriorating for several years, divorced. After that, the writer moved to Vilnius and then settled in Zasław and focused on literary work. She died before 1833, most likely in Zasław. (Dawni pisarze polscy (Historical Polish Writers) vol. 3, Warsaw 2002). During her lifetime, Mostowska published the following works: A collection of short stories entitled Moje rozrywki (My Entertainments) (vol. 1–3, Vilnius 1806), a novel in two volumes Astolda, księżniczka z krwi Palemona, pierwszego księcia litewskiego, czyli nieszczęśliwe skutki namiętności. Powieść oryginalna z historii litewskiej (Astolda, a Princess from the Family of Palemon, the First Prince of Lithuania, or the Disastrous Effects of Passion. An Original Novel from the History of Lithuania) (vol. 1–2, Vilnius 1807), a collection of short novellas Zabawki w spoczynku (Toys at Rest) (Vilnius 1809). After the writer’s death, her works did not enjoy much interest, although some of her works, such as Strach w Zameczku (The Ghost in the Castle) were transformed into drama and musical performances. The first modern edition of her works (Powieści, listy (Novels and Letters), Łódź 2014) was prepared by Dr Monika Urbańska from the University of Lodz. The present edition contains all the known Gothic novels by Mostowska (without the letters to her publisher Józef Zawadzki and to her family). The texts of the writer are preceded by forewords written by: Dr Monika Urbańska: Anna Mostowska – prekursorka romantyzmu (Anna Mostowska – a Pioneer of Romanticism), Professor Michał Kuziak (Warsaw University), Duch opowieści, opowieść o duchach. Mostowska i jej pisarstwo (The Spirit of a Story, a Ghost Story. Mostowska and her works); Dr hab. Magdalena Patro¬ Kucab (University of Rzeszow), Naiwne taktyki manipulacyjne oraz argumenty erystyczne jako ważne i (nie)oczywiste narzędzia komunikowania się postaci w wybranych powieściach Anny Mostowskiej (Naïve manipulative techniques and eristic arguments as important and (non)obvious tools for communication between the characters in selected novels by Anna Mostowska); and Professor Jarosław Ławski (University of Białystok) who wrote the editorial foreword to the volume. The volume contains the Principles of Publication and Bibliography. It has been published under the grant from the National Programme for the Development of Humanities, whose aim is to publish a 12¬ volume edition of forgotten outstanding works from the “Black Romanticism” movement in the Scientific Series of Publications “Black Romanticism” that has been published since 1994 (until 2022, fifty volumes were published). The texts were edited by Dr Krzysztof Rutkowski, a Slavist and specialist in Russian language from the College of Linguistics of the University of Białystok, and the editor was Professor Jarosław Ławski, who is the supervisor of the series and the Head of the Department of Philological Studies “East – West” Faculty of Philology of the University of Białystok. This edition is addressed to students and scientists, and its aim is to change the interpretational stereotypes that emerged around the works of Anna Mostowska. |
Nota biograficzna: | MICHAŁ KUZIAK – prof. dr hab., pracownik Instytutu Literatury Polskiej Uni wersytetu Warszawskiego (Zakład Komparatystyki). Autor książek poświęconych Mickiewiczowi (m.in. Inny Mickiewicz, 2013) i Słowackiemu (Fragmenty o Słowackim, 2001), retoryce (Jak mówić, rozmawiać, przemawiać?, kolejne wydania od 2005), a także wielu artykułów dotyczących literatury romantycznej i współczesnej oraz teorii literatury i komparatystyki literackiej. Ostatnio wydał: Pejzaż myśli. Warszawa Chopina i początek polskiej nowoczesności (2020). Redaktor wielu książek zbiorowych. Członek komitetów redakcyjnych czasopism oraz serii wydawniczych (m. in. „Poznańskich Studiów Polonistycznych” i „Czarnego Romantyzmu”). Obec nie członek Komitetu Nauk o Literaturze PAN. JAROSŁAW ŁAWSKI – eseista, badacz wyobraźni, krytyk literacki; kierownik Katedry Badań Filologicznych „Wschód – Zachód” na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu w Białymstoku. Zainteresowania: literatura polska i powszechna od XVIII do XXI wieku, przemiany wyobraźni, faustyzm i bizantynizm w literaturze, romantyzm, modernizm, poezja Czesława Miłosza, poezja współczesna, związki literatury i geopolityki w Europie Środkowo‑Wschodniej. Redaktor naczelny Naukowych Serii Wydawniczych: „Czarny Romantyzm”, „Przełomy/Pogranicza”, „Colloquia Orientalia Bialostocensia”, „Pisarze Podlasia i Kresów”, Serii Naukowo‑Literackiej „Prelekcje Mistrzów”. Autor m.in. monografii: Mickiewicz – Mit – Historia. Studia (Białystok 2010) oraz Miłosz: „Kroniki” istnienia. Sylwy (Białystok 2014). Ostatnio wydał książki: Śmierć wszystko zmiecie. Studia o czarnym romantyzmie (II) (Gdańsk 2019), Universum Słowackiego. Studia o wyobraźni (Warszawa 2020). Członek Komitetu Nauk o Literaturze PAN. Członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności i NAN Ukrainy. Mieszka w Ełku i Białymstoku. MAGDALENA PATRO‑KUCAB – dr hab. nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa, profesor uczelni w Instytucie Polonistyki i Dziennikarstwa Uniwersytetu Rzeszowskiego. Warsztat naukowy kształciła pod okiem prof. dra hab. Piotra Żbikowskiego. Celem prowadzonych przeze nią szczegółowych studiów staje się przede wszystkim uchwycenie indywidualnych cech analizowanych utworów, jak i obecnych w nich przejawów tendencji charakterystycznych dla literatury oświeceniowej, a także dorobku prezentowanych twórców oraz zjawisk znamiennych dla kultury, obyczajowości, szeroko pojętego życia towarzyskiego i literackiego w XVIII i XIX stuleciu w Polsce. Obecnie jej badania naukowe dotyczą przede wszystkim rekonstrukcji świadomości literackiej i historyczno‑narodowej (głównie na podstawie epistolografii, utworów pochwalnych i panegiryków, mów okolicznościowych itp.) w schyłkowej fazie XVIII w. i w początkach XIX stulecia; listu jako jednego z najstarszych gatunków literackich oraz dokumentu zmagań człowieka z rzeczywistością, a także tekstu rodzącego się z nieobecności adresata i samotności nadawcy; zagadnień z zakresu komparatystyki literackiej; krytyki neoklasycznej (analizuje teksty osiemnasto- i dziewiętnastowieczne przy pomocy pojęć retoryki klasycznej wywodzących się z Retoryki Arystotelesa, prac Cycerona, Kwintyliana i in.) oraz analizy gatunkowej. W ostatnich latach poszerza zakres swoich zainteresowań naukowych głównie o tematy z zakresu retoryki, a także zagadnienia z pogranicza literaturoznawstwa i komunikacji (wykorzystuje instrumentarium retoryczne oraz metody krytyki retorycznej analizy tekstu w badaniach nad gatunkami, także medialnymi). Autorka książek: „…jest to głos Ojczyzny z jej serca i ducha wydobyty”: o późnej twórczości poetyckiej Kazimierza Brodzińskiego (Rzeszów 2011), W kręgu spraw prywatnych i publicznych: korespondencja Alojzego Felińskiego z lat 1795–1820 (Rzeszów 2019), współredaktorka monografii zbiorowych: Polonistyka w Europie: kierunki i perspektywy rozwoju (Rzeszów 2013), „Sofijówka” Stanisława Trembeckiego: konteksty i interpretacje (Rzeszów 2013), W kręgu prasy dawnej i współczesnej: wybrane problemy (Rzeszów 2021) oraz autorka kilkudziesięciu artykułów i studiów. KRZYSZTOF RUTKOWSKI – dr nauk humanistycznych, rusycysta, językoznawca. Historyk języka staro-cerkiewno-słowiańskiego oraz rosyjskiego, miłośnik języków słowiańskich. Autor monografii Leksyka konfesyjna w języku rosyjskim okresu radzieckiego (Białystok 2008) oraz prac poświęconych zagadnieniom polsko-rosyjskiej homonimii międzyjęzykowej w ujęciu diachronicznym. Autor między innymi rozpraw: Od leksykalnej homonimii międzyjęzykowej do paronimii („Studia Wschodniosłowiańskie” 2013/13), Kilka uwag o asymilacji zapożyczeń leksykalnych z zakresu terminologii komputerowej w języku rosyjskim („Białostockie Archiwum Językowe” 2011/11), Leksyka konfesyjna z subiektywno‑pejoratywnym odcieniem znaczeniowym w języku rosyjskim okresu radzieckiego („Przegląd Rusycystyczny” 2002/1). Pracuje w Kolegium Językoznawstwa na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu w Białymstoku. |
Sponsorzy: | Praca naukowa finansowana w ramach programu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2018–2022. |
Opis: | Kontynuacje krytycznych edycji wybitnych, zapomnianych dzieł XIX‑wiecznej polskiej literatury romantycznej w Naukowej Serii Wydawniczej „Czarny Romantyzm” w XII tomach. Wstęp: Monika Urbańska, Michał Kuziak, Magdalena Patro-Kucab Opracowanie tekstu i komentarz edytorski Krzysztof Rutkowski i Jarosław Ławski Redakcja tomu Jarosław Ławski |
URI: | http://hdl.handle.net/11320/18364 |
ISBN: | 978-83-7657-371-7 |
Typ Dokumentu: | Book |
metadata.dc.rights.uri: | https://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/pl |
Właściciel praw: | © Copyright by Uniwersytet w Białymstoku, Białystok 2022 © Copyright by Monika Urbańska, Michał Kuziak, Magdalena Patro-Kucab, Jarosław Ławski, Białystok 2022 Tekst niniejszej monografii jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 3.0 Polska (CC BY-NC 3.0 PL). Postanowienia licencji są dostępne pod https://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/pl |
Występuje w kolekcji(ach): | Książki/Rozdziały (WFil) |
Pliki w tej pozycji:
Plik | Opis | Rozmiar | Format | |
---|---|---|---|---|
A_Mostowska_Moje_rozrywki.pdf | 26,78 MB | Adobe PDF | Otwórz | |
A_Mostowska_Moje_rozrywki_okladka.pdf | 52,16 kB | Adobe PDF | Otwórz |
Pozycja ta dostępna jest na podstawie licencji Licencja Creative Commons CCL