Wpływ zachowania ofiary przestępstwa zgwałcenia na rozstrzygnięcie sądu karnego w polskim systemie wymiaru sprawiedliwości

Abstract

Przedmiotem rozprawy doktorskiej jest pozycja ofiary zgwałcenia w polskim wymiarze sprawiedliwości i jej wiktymologiczne uwarunkowania. Głównym celem badań było zweryfikowanie tego czy,i ewentualnie w jaki sposób, zmieniło się postrzeganie zachowania ofiary zgwałcenia oraz czy zachowanie to ma obecnie wpływ na decyzję sądu karnego. W dysertacji przedstawiono przegląd literatury dotyczącej ewolucji postrzegania roli ofiary w popełnieniu przestępstwa zgwałcenia oraz ochrony procesowej ofiar przestępstw przeciwko wolności seksualnej. Przeprowadzone badania empiryczne doprowadziły do wniosku, że zachowanie ofiary przestępstwa zgwałcenia jest często przedmiotem ustaleń sądu dokonywanych na etapie postępowania sądowego, ale nie ma ono wpływu na rozstrzygnięcie sądu karnego. Badania nad wpływem działań podejmowanych przez ofiary przestępstw zgwałcenia na etapie sądowym postępowania karnego doprowadziły natomiast do wniosku o ograniczonym stosowaniu konsensualnych metod zakończenia postępowania i mediacji w sprawach o zgwałcenie oraz o ograniczonym wpływie braku zgody ofiary na ich stosowanie.

The subject of the dissertation is the position of a victim of rape in the Polish justice system and its victimological conditions. The main aim of the research was to verify whether, and to what extent,the perception of the rape victim's behavior has changed andwhether this behavior now has an impact on the criminal court's decision. The dissertation presents the literature on the evolving perception of the victim's role in the commission of the rape and on the procedural protection of victims of crimes against sexual freedom. The empirical research led to the conclusion that the behavior of the victim of a rape crime is often the subject of the court's findings made at the stage of judicial proceedings, but it does not influence the criminal court's decision. Research on the impact of actions taken by victims of rape offences at the judicial stage of criminal proceedingshas led to the conclusion of the limited use of conviction without a trial and voluntary submission to criminal responsibility; and the limited impact of the lack of the victim's consent on their use.