Redukcja obciążeń fiskalnych a stabilność wzrostu gospodarki polskiej

Abstract

Zasadniczym problemem podnoszonym w pracy jest możliwość przyspieszenia długookresowego tempa wzrostu gospodarczego w Polsce i jak najszybsze zniwelowanie istniejących dysproporcji rozwojowych. Źródeł zdynamizowania polskiej gospodarki autor upatruje w odpowiednio ukierunkowanej polityce fiskalnej państwa. Sformułowana w pracy hipoteza zakłada, iż redukcja obciążeń fiskalnych oraz zmiana struktury dochodów podatkowych może prowadzić do przyspieszenia dynamiki wzrostu gospodarczego w długim okresie. Badania empiryczne wskazują na istnienie silnej negatywnej zależności między opodatkowaniem PIT, CIT oraz obowiązkowymi składkami na ubezpieczenia społeczne a wzrostem gospodarczym w długim okresie. Co więcej, podwyższenie składek na ubezpieczenia społeczne jest dla wzrostu o wiele bardziej niekorzystne, zarówno w krótkim, jak i w długim okresie, niż analogiczny wzrost innych obciążeń podatkowych. Badania empiryczne potwierdzają również, iż siła zniekształceń wywoływanych przez opodatkowanie konsumpcji jest, w porównaniu z innymi rodzajami podatków objętych analizą, najmniejsza. Z tego powodu wzrost obciążeń z tytułu podatku VAT i podatków majątkowych jest najbardziej pożądanym kierunkiem konsolidacji budżetowej. Oznacza to tym samym, iż nasilająca się tendencja do zwiększania udziału podatków pośrednich, w tym VAT, w strukturze dochodów podatkowych krajów UE ma swoje, podyktowane nie tylko względami fiskalnymi, uzasadnienie.

The main problem discussed in the dissertation is the possibility to accelerate the long run economic growth in Poland and reduce the existing developmental disproportions as quickly as possible. The author sees the sources of enhance economic growth in properly oriented fiscal policy. The hypothesis formulated in the work assumes that the tax cuts and changes in tax structures would enhance long run economic growth. The empirical studies suggest a strong negative correlation between PIT, CIT and social security contributions and long-term economic growth. Moreover, increasing social security contributions is much more negative for the growth than an analogous increase of other taxes, both in the short-term and long-term perspective. Empirical results supports theoretical findings that taxing consumption appears to have significantly less adverse effects on GDP than taxing income. For that reason, consolidation through an increase in property taxes and VAT is most favourable of all tax base consolidations as regards long run GDP growth. It means that the growing tendency to increase the participation of indirect taxes (including VAT) in the tax revenue structure of EU countries is justified, and not by fiscal reasons alone.