REPOZYTORIUM UNIWERSYTETU
W BIAŁYMSTOKU
UwB

Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji: http://hdl.handle.net/11320/17220
Pełny rekord metadanych
Pole DCWartośćJęzyk
dc.contributor.authorKuzyka, Julia-
dc.date.accessioned2024-09-09T10:43:11Z-
dc.date.available2024-09-09T10:43:11Z-
dc.date.issued2024-
dc.identifier.citationBiałostockie Studia Literaturoznawcze, nr 24, 2024, s. 107-127pl
dc.identifier.issn2082-9701-
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11320/17220-
dc.description.abstractThe aim of the article is to demonstarte the relationship of the witch-doctor, a Podlasie healer, with nature. It presents a lexicographical analysis of the word szeptucha, centred primarily around Jan Karłowicz’s definition proposed in the dictionary of Polish dialects. Next, it discusses the relationship between witch-doctors and nature on the basis of the autobiographical prose Jak wiedźma Agrypicha znachorstwa mnie uczyła [How the witch Agripicha taught me the healing witchcraft] by Nadzieja Bittel-Dobrzyńska, which is connected with the historical and geographical motherland of witch-doctors: the Vilnius region, the Polish-Belarusian borderland and Podlasie.pl
dc.language.isoplpl
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu w Białymstokupl
dc.rightsAttribution-ShareAlike 4.0 International (CC BY-SA 4.0)pl
dc.rights.urihttps://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.enpl
dc.subjectwitch-doctorpl
dc.subjectPodlasiepl
dc.subjectnaturepl
dc.subjectreligionpl
dc.subjectmagicpl
dc.subjectNadzieja Bittel-Dobrzyńskapl
dc.titleSzeptucha i Natura. Od analizy leksykograficznej do opowieści Nadziei Bittel-Dobrzyńskiejpl
dc.title.alternativeThe Witch-doctor and Nature. From Lexicographical Analysis to the Story of Nadzieja Bittel-Dobrzyńskapl
dc.typeArticlepl
dc.rights.holderUznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe (CC BY-SA 4.0)pl
dc.identifier.doi10.15290/bsl.2024.24.07-
dc.description.Emailjuliakuzyka@gmail.compl
dc.description.AffiliationWydział Filologiczny, Uniwersytet w Białymstokupl
dc.description.referencesAssmann Jan (2009), Kultura pamięci, w: Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, przeł. A. Kryczyńska-Pham, red. M. Saryusz-Wolska, Kraków: Wydawnictwo Universitas, s. 59–99.pl
dc.description.referencesBagińska Sylwia (2024), Leczą z chorób za „co łaska”. Szeptuchy pomogły wielu osobom, „dziennik.pl”, 14 marca 2024, https://magia.dziennik.pl/artykuly/9459528,lecza-z-chorob-za-co-laska-szeptuchy-pomogly-wielu-osobom.html [dostęp 12.05.2024].pl
dc.description.referencesBarcz Anna (2012), Przyroda – bliska czy daleka? Ekokrytyka i nowe sposoby poetyki odpowiedzialności za przyrodę w literaturze, „Antrophos?”, nr 18–19, https://open.icm.edu.pl/server/api/core/bitstreams/fa82e796-a4f1-4d90-8f51-62bfa8868506/content [dostęp 28.04.2024].pl
dc.description.referencesBittel-Dobrzyńska Nadzieja (1991), Jak wiedźma Agrypicha znachorstwa mnie uczyła, Gdańsk: Oficyna Wydawnicza „Graf”.pl
dc.description.referencesCharyton Małgorzata Anna (2010), Szeptuchy – tradycja żywa. Współcześni uzdrowiciele ludowi na Podlasiu, w: Nie czas chorować? Zdrowie, choroba i leczenie w perspektywie antropologii medycznej, red. D. Penkala-Gawęcka, Poznań: Biblioteka Telegte Wydawnictwo, s. 119–140.pl
dc.description.referencesCharyton Małgorzata Anna (2011), Współczesna medycyna ludowa na Podlasiu – oczyma szeptuch, w: Medicina Magica. Oblicza medycyny niekonwencjonalnej, red. A. Anczyk, Sosnowiec: Wydawnictwo Instytutu Medycyny i Zdrowia Środowiskowego i Autorzy, s. 57–84.pl
dc.description.referencesCharyton Małgorzata Anna (2013), Szeptuchy – w roli głównej, „Medyk Białostocki” https://www.umb.edu.pl/aktualnosci%286%29/szeptuchy - w roli glownej [dostęp 31.03.2024].pl
dc.description.referencesCzachur Waldemar (2018), Lingwistyka pamięci. Założenia, zakres badań i metody analizy, w: W. Czachur, Pamięć w ujęciu lingwistycznym. Zagadnienia teoretyczne i metodyczne, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, s. 7–55.pl
dc.description.referencesPodlaskie szeptuchy. Kim są znachorki i uzdrowicielki z regionu północno-wschodniej Polski? Poznaj ich tajemnice, „Gazeta Współczesna”, 10 lutego 2024, https://wspolczesna.pl/podlaskie-szeptuchy-kim-sa-znachorki-i-uzdrowicielki-z-regionu-polnocnowschodniej-polski-poznaj-ich-tajemnice/ar/c15-13409072 [dostęp 12.05.2024].pl
dc.description.referencesDomańska Ewa (2013), Humanistyka ekologiczna, „Teksty Drugie”, nr 1–2, s. 13–32.pl
dc.description.referencesFiedorczuk Julia (2015), Cyborg w ogrodzie. Wprowadzenie do ekokrytyki, Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.pl
dc.description.referencesGóra Aleksander W. (1995), Bocian w słowiańskich wyobrażeniach ludowych, „Etnolingwistyka”, nr 7, s. 33–46.pl
dc.description.referencesGrębecka Zuzanna (2006), Słowo magiczne poddane technologii, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.pl
dc.description.referencesGrzelak Eliza (2022), Nowy Eden. Wpływ ogrodnika i jego dzieła – ogrodu na proces zmian klimatycznych, „Porównania”, nr 1, s. 63–77.pl
dc.description.referencesJarosz Marta (2024), Szeptuchy z Podlasia. Kim są i jak działają kobiety, które zastępują lekarzy wielu Polakom?, „Rzeczpospolita”, 9 lutego, https://kobieta.rp.pl/zdrowie/art39806451-szeptuchy-z-podlasia-kim-sa-i-jak-dzialaja-kobiety-ktore-zastepuja-lekarzy-wielu-polakom [dostęp 12.05.2024].pl
dc.description.referencesKarłowicz Jan (1901), Słownik gwar polskich, t. 2, Kraków: Wydawnictwo Akademia Umiejętności.pl
dc.description.referencesKoniusz Elżbieta (2001), Polszczyzna z historycznej Litwy w „Słowniku gwar polskich” Jana Karłowicza, Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.pl
dc.description.referencesKronenberg Anna (2014), Geopoetyka jako przykład zielonego czytania i pisania, „Teksty Drugie”, nr 5, s. 294–320.pl
dc.description.referencesKusek Robert (2013), Autor! Autor!, czyli o powrocie „zniedołężniałego bóstwa starej krytyki”, w: Dziewięć odsłon literatury brytyjskiej. Wiek XX po współczesność, red. M. Bleinert, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielońskiego, s. 51–69.pl
dc.description.referencesOłubiec-Opatowska Ewa, Czarniecka-Skubina Ewa (2017), Żywieniowe tradycje świąteczne – dawniej i współcześnie, „Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula”, nr 3, s. 74–89.pl
dc.description.referencesPłonka-Syroka Bożena (2007), Jędrzej Śniadecki wobec brownizmu – kontekst kulturowy i podstawy teoretyczne jego praktyki interpretacyjnej, w: B. Płonka-Syroka, Niemiecka medycyna romantyczna, Warszawa: Wydawnictwo DiG, s. 445–459.pl
dc.description.referencesPacukiewicz Marek (2007), „Samowolna litera”. Literatura pomiędzy „niemyślącym” a „irracjonalnym”, w: Antropologia kultury – antropologia literatury: na tropach koligacji, red. A. Gomóła, E. Jaworski, E. Kosowska, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 132–141.pl
dc.description.referencesProrok Katarzyna (2018), Kapusta. Brassica oleracea, w: Słownik stereotypów i symboli ludowych, t. 2: Rośliny: warzywa, przyprawy, rośliny przemysłowe, red. J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 80–121.pl
dc.description.referencesRak Maciej (2017), Z dziejów Słownika gwar polskich Jana Karłowicza. Kartoteka i działania wydawnicze, „LingVaria”, nr 2, s. 263–288.pl
dc.description.referencesRak Maciej (2020), Jan Aleksander Ludwik Karłowicz (1836–1903), w: Etnografowie i ludoznawcy polscy: sylwetki, szkice biograficzne, red. K. Ceklarz, J. Święch, Kraków: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, s. 77–82.pl
dc.description.referencesRembiszewska Dorota Krystyna, Siatkowski Janusz (2020), Niezabudka, wasilek, wołoszka – o dylematach w rozstrzyganiu pożyczek i reliktów dawnej wspólnoty na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim, „Gwary Dziś”, vol. 12, s. 163–177.pl
dc.description.referencesSadanowicz Ewelina (2018), Szeptuchy jako specyficzne zjawisko znachorskie pogranicza na Podlasiu, „Pogranicze. Studia Społeczne”, t. 32, s. 190–207.pl
dc.description.referencesSadanowicz Ewelina (2020), Prawosławne praktyki religijne na Podlasiu w perspektywie antropologii postsekularnej, w: Małe miasta: duchowość pozakanoniczna, red. M. Zemło, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, s. 271–286.pl
dc.description.referencesSaniewska Diana (2015), W klinice i na wojnie. Frenezja ciała w Pamiętnikach doktora Józefa Franka, w: Emocje – literatura – medycyna, red. D. Saniewska, Kraków: Wydawnictwo Libron – Filip Lohner, s. 49–66.pl
dc.description.referencesSaunders Max (2008), Life-Writing, Cultural Memory, and Literary Studies, w: Cultural Memory Studies. An International and Interdisciplinary Handbook, red. A. Erll, A. Nunning, S.B. Young, Berlin: Wydawnictwo Walter de Gruyter GmbH & Co. KG, s. 321–332.pl
dc.description.referencesSlapšak Svetlana (2013), How to read cabbage: structuralism, semiotics, historical anthropology, przeł. B. Slapšak, w: Zelje in spolnost: iz zgodovinske antropologije hrane. Studija o kultni, ritualni in kulturni vlogi zelja , Študentska založba Beletrina, https://www.jakrs.si/fileadmin/datoteke/Nova spletna stran/Predstavitvena_gradiva/Vzorcni_prevodi/Posamicni_vzorcni_prevodi/Svetlana Slapsak/Svetlana_Slapsak_How_to_read_cabbage_structuralism_semiotics_historical_anthropology_English_Bozidar_Slapsak.pdf [dostęp 20.04.2024].pl
dc.description.referencesZawadzka Danuta (2019), Filomaci w pamięci narodowej i regionalnej – na przykładzie podlaskich członków towarzystw wileńskich, „Polonistyka. Innowacje”, nr 9, s. 15–33.pl
dc.description.referenceshttps://polona.pl/item-view/ef7d79f2-edf5-41e2-942e-4c9e47ac9133?page=303 [dostęp 30.03.2024].pl
dc.description.referenceshttps://sjp.pwn.pl/sjp/szeptucha;5605077.html [dostęp 8.01.2024].pl
dc.description.referenceshttps://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/11603/edition/18873/content, s. 194 [dostęp 26.05.2024];pl
dc.description.referenceshttps://wierszalin.pl/wziolowstapienie/ [dostęp 2.05.2024].pl
dc.identifier.eissn2720-0078-
dc.description.volume24pl
dc.description.firstpage107pl
dc.description.lastpage127pl
dc.identifier.citation2Białostockie Studia Literaturoznawczepl
dc.identifier.orcid0009-0007-6986-5052-
Występuje w kolekcji(ach):Białostockie Studia Literaturoznawcze, 2024, nr 24

Pliki w tej pozycji:
Plik Opis RozmiarFormat 
BSL_24_2024_J_Kuzyka_Szeptucha_i_Natura_Od_analizy_leksykograficznej.pdf133,81 kBAdobe PDFOtwórz
Pokaż uproszczony widok rekordu Zobacz statystyki


Pozycja ta dostępna jest na podstawie licencji Licencja Creative Commons CCL Creative Commons