REPOZYTORIUM UNIWERSYTETU
W BIAŁYMSTOKU
UwB

Proszę używać tego identyfikatora do cytowań lub wstaw link do tej pozycji: http://hdl.handle.net/11320/16441
Pełny rekord metadanych
Pole DCWartośćJęzyk
dc.contributor.authorRoszczynialska, Magdalena-
dc.date.accessioned2024-04-24T11:10:07Z-
dc.date.available2024-04-24T11:10:07Z-
dc.date.issued2023-
dc.identifier.citationBiałostockie Studia Literaturoznawcze, nr 23, 2023, s. 139-155pl
dc.identifier.issn2082-9701-
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11320/16441-
dc.description.abstractThe article discusses Andrzej Muszyński’s autobiographical book Dom ojców [House of Fathers] in the context of geological turn. In the first part, the author maps the centro-peripheral conditions of the Olkusz land. In the second part, using methods of environmental history, the author shows how, in the era of the Anthropocene and global challenges related to polycrisis, to establish a relationship with the local community. The article discusses how, by transcending the historical conditions of plebeianism, the writer finds a non-antagonistic identity and a positive relationship with his rural heritage. Muszyński reaches into deep time, into the vertical scale, to find the foundation of identity in prehistory. He finds support in a sense of connection with species of humans living on the Kraków-Częstochowa Upland since the Pleistocene, as well as with other organic and mineral actors of the Upland. The author introduces the category of the Anthropocene narrative of the Jurassic. She also utilizes the concept of geontology.pl
dc.language.isoplpl
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu w Białymstokupl
dc.rightsAttribution-ShareAlike 4.0 International (CC BY-SA 4.0)-
dc.rights.urihttps://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.en-
dc.subjectAndrzej Muszyńskipl
dc.subjectKraków-Częstochowa Uplandpl
dc.subjectOlkusz landpl
dc.subjectgeological turnpl
dc.subjectAnthropocenepl
dc.subjectAnthropocene narrativepl
dc.subjectgeontologypl
dc.titleHistoria lokalna w dobie antropocenu. Geopaleontologiczna narracja Domu ojców Andrzeja Muszyńskiegopl
dc.title.alternativeLocal History in the Anthropocene Era: Geopaleontological Narrative of Andrzej Muszyński’s Dom ojcówpl
dc.typeArticlepl
dc.rights.holderUznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe (CC BY-SA 4.0)pl
dc.identifier.doi10.15290/bsl.2023.23.09-
dc.description.Emailmagdalena.roszczynialska@up.kraków.plpl
dc.description.AffiliationWydział Nauk Humanistycznych, Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowiepl
dc.description.references„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” (2023), t. 11: „Języki antropocenu”, red. P. Szaj.pl
dc.description.referencesBakke Monika (2020), Gdy stawka jest większa niż życie. Sztuka wobec mineralno-biologicznych wspólnot, „Teksty Drugie”, nr 1, s. 165–185.pl
dc.description.referencesBarcz Anna (2019), Pod ziemią. Antropoceniczne narracje na przykładzie Dracha Szczepana Twardocha i Miedzianki Filipa Springera, w: Poetyki ekocydu. Historia–natura–konflikt, red. A. Ubertowska, D. Korczyńska-Partyka, E. Kuliś, Warszawa: Instytut Badań Literackich, s. 155–177.pl
dc.description.referencesBiernacki Andrzej (2004),„Szczery w chęciach – skory w czynie”. Aleksandra Przeździeckiego starania i marzenia w sprawie Ojcowa, w: Zróżnicowanie i przemiany środowiska przyrodniczo-kulturowego Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, t. 2, red. J. Partyka, Ojców: Ojcowski Park Narodowy, s. 311–314.pl
dc.description.referencesBińczyk Ewa (2018), Epoka człowieka, Warszawa: PWN.pl
dc.description.referencesBonneuil Christophe (2015), The geological turn. Narratives of the Anthropocene, w: The Anthropocene and the Global Environmental Crisis: Rethinking Modernity in a new Epoch, red. C. Hamilton, F. Gemenne, Ch. Bonneuil, London – New York: Routledge, s. 15–31.pl
dc.description.referencesBonneuil Christophe, Fressoz Jean-Baptize (2020), Naukowcy i antropos. Antropocen czy oligantropocen?, „Teksty Drugie”, nr 1, s. 186–203.pl
dc.description.referencesCzapliński Przemysław (2019), Śmierć, śmierć, inne życie, w: Chłopska (nie)pamięć. Dziedzictwo chłopskości w polskiej literaturze i kulturze, red. G. Wołowiec, D. Krawczyńska, G. Grochowski, Kraków: Universitas, s. 15–34.pl
dc.description.referencesCzyżak Agnieszka (2019), Mutacje gatunkowe czy przekroczenie konwencji – wokół zagadnień prozy wiejskich przestrzeni, „Zagadnienia Rodzajów Literackich”, z. 3, s. 51–64.pl
dc.description.referencesDeLougherey Elizabeth (2019), Zwyczajna przyszłość. Kreacja światów międzygatunkowych antropocenu, przeł. P. Wojtas, w: Poetyki ekocydu. Historia–natura–konflikt, red. A. Ubertowska, D. Korczyńska-Partyka, E. Kuliś, Warszawa: Instytut Badań Literackich, s. 313–344.pl
dc.description.referencesDomańska Ewa (2013), Humanistyka ekologiczna, „Teksty Drugie”, nr 1–2, s. 13–32.pl
dc.description.referencesDziechciarz Olgerd (2003), Przewodnik po ziemi olkuskiej. Sławni, mniej sławni, niesławni, Olkusz: Olkuskie Stowarzyszenie Kulturalne Brama.pl
dc.description.referencesEdensor Tim (2004), Tożsamość narodowa, kultura popularna i życie codzienne, przeł. A. Sadza, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.pl
dc.description.referencesFarrier David (2021), Za milion lat od dzisiaj. O śladach, jakie zostawimy, przeł. A. Gomola, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.pl
dc.description.referencesGradziński Michał, Szelerewicz Mariusz (2004), Jaskinie Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej – liczba i rozmieszczenie, w: Zróżnicowanie i przemiany środowiska przyrodniczo-kulturowego Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, t. 1, red. J. Partyka, Ojców: Ojcowski Park Narodowy, s. 69–82.pl
dc.description.referencesKot Małgorzata, Berto Claudio, Krajcarz Maciej T., Moskal-del Hoyo Magdalena, Gryczewska Natalia, Szymanek Marcin, Marciszak Adrian, Stefaniak Krzysztof, Zarzecka-Szubińska Katarzyna, Lipecki Grzegorz, Wertz Krzysztof, Madeyska Teresa (2022),Frontiers of the Lower Palaeolithic expansion in Europe: Tunel Wielki Cave (Poland), „Scientific Raports” 12, https://www.nature.com/articles/s41598-022-20582-0.pl
dc.description.referencesKowalczykowa Alina (1994), Pejzaż [hasło], w: Słownik literatury polskiej XIX w., red. J. Bachórz, A. Kowalczykowa, wyd. 2, Wrocław – Warszawa: Ossolineum, s. 688–690.pl
dc.description.referencesKuleczka Pola (2004), „Podróż naturalistów” słowem malowana, w: Zróżnicowanie i przemiany środowiska przyrodniczo-kulturowego Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, t. 2, red. J. Partyka, Ojców: Ojcowski Park Narodowy, s. 199–204.pl
dc.description.referencesMacfarlane Robert (2020), Podziemia. W głąb czasu, przeł. J. Konieczny, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.pl
dc.description.referencesMoore Jason W. (2021), Narodziny Taniej Natury, przeł. K. Hoffmann, w: Antropocen czy kapitałocen? Natura, historia i kryzys kapitalizmu, red. J. W. Moore, przeł. K. Hoffmann, P. Szaj, W. Szwebs, Poznań: Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, s. 97–136.pl
dc.description.referencesMuszyński Andrzej (2013), Miedza, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.pl
dc.description.referencesMuszyński Andrzej (2013), Południe, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.pl
dc.description.referencesMuszyński Andrzej (2015), Cyklon, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.pl
dc.description.referencesMuszyński Andrzej (2015), Podkrzywdzie, Kraków: Wydawnictwo Literackie.pl
dc.description.referencesMuszyński Andrzej (2017), Fajrant, Kraków: Wydawnictwo Literackie.pl
dc.description.referencesMuszyński Andrzej (2020), Bez. Ballada o Joannie i Władku z jurajskiej doliny, Kraków: Wydawnictwo Literackie.pl
dc.description.referencesMuszyński Andrzej (2022), Dom ojców, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.pl
dc.description.referencesMuszyński Andrzej (2022), Praduszki. Co łączy neandertalczyka i pamięć o zmarłych?, „Tygodnik Powszechny”, nr 45, https://www.tygodnikpowszechny.pl/praduszki-co-laczy-neandertalczyka-i-pamiec-o-zmarlych-180864.pl
dc.description.referencesMuszyński Andrzej (2023), Koncertina, Warszawa: Wydawnictwo Cyranka.pl
dc.description.referencesNowak Janusz (2004), Ojców za Zawiszów, Krasińskich i Czartoryskich 1878–1945, w: Zróżnicowanie i przemiany środowiska przyrodniczo-kulturowego Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, t. 2, red. J. Partyka, Ojców: Ojcowski Park Narodowy, s. 119–121.pl
dc.description.referencesNycz Ryszard (2010), Możliwa historia literatury, „Teksty Drugie”, nr 5, s. 179–180.pl
dc.description.referencesPicin Andrea, Hajdinjak Mateja, Nowaczewska Wioletta, Benazzi Stefano, Urbanowski Mikołaj, Marciszak Adrian, Fewlass Helen, Bosch Marjolein D., Socha Paweł, Stefaniak Krzysztof, Żarski Marcin, Wiśniewski Andrzej, Hublin Jean-Jacques, Nadachowski Adam, Talamo Sahra (2020), New perspectives on Neanderthal dispersal and turnover from Stajnia Cave (Poland), „Scientific Raports” 10, https://www.nature.com/articles/s41598-020-71504-x.pl
dc.description.referencesPovinelli Elizabeth A. (2017), Geontologies: The Concept and Its Territories, „e-flux journal” nr 81, s. 64–72, https://www.e-flux.com/journal/81/123372/geontologies-the-concept-and-its-territories/.pl
dc.description.referencesRoś Jerzy (2009), Olkusz – Srebrne Miasto: regionalny mit a rzeczywistość archeologiczna, historyczna i muzealna, „Ilcusiana”, nr 1, s. 23–30.pl
dc.description.referencesRybicka, Elżbieta (2014), Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków: Universitas.pl
dc.description.referencesRybicka Elżbieta (2017), Biopamięć (pomiędzy etnobotaniką a bioregionalizmem), w: Regionalizm literacki – historia i pamięć, red. Z. Chojnowski, E. Rybicka, Kraków: Universitas.pl
dc.description.referencesRybicka Elżbieta (2021), Peryferie pokazują język. O geolingwistycznych aspektach prozy ostatniej dekady, „Białostockie Studia Literaturoznawcze”, nr 19, s. 81–105.pl
dc.description.referencesSheikh Shela (2017), Translating Geontologies, „The Avery Review”, nr 21, s. 97–112, https://averyreview.com/issues/21/translating-geontologies.pl
dc.description.referencesSprawozdanie z podróży naturalistów odbytej w r. 1854 do Ojcowa, https://polona.pl/item-view/6201cfc8-71fe-4b16-8c90-c51687f6624d?page=4.pl
dc.description.referencesStaszic Stanisław (1815), O ziemiorództwie Karpatów i innych gór i równin Polski, Warszawa: Drukarnia Rządowa, https://polona.pl/preview/fa6bc881-d0b6-4ec2-99eb-8abd78426cea.pl
dc.description.referencesWężyk Franciszek (1833), Okolice Krakowa. Poema, wyd. 3, Kraków: Nakładem i drukiem Józefa Czecha.pl
dc.description.referenceshttps://czestochowa.wyborcza.pl/czestochowa/7,48725,26294121,sensacyjne-doniesienia-o-odkryciach-w-jaskini-na-jurze-bobolus.html.pl
dc.description.referenceshttps://przeglad.olkuski.pl/chopin-w-ojcowie/.pl
dc.description.referenceshttps://www.ojcow.pl/aktualnosci/kosci-neandertalskiego-dziecka-z-przed-115-tys-lat-temu-z-jaskini-ciemnej-mozna-juz-ogladac.pl
dc.description.referenceshttps://www.onet.pl/informacje/onetkrakow/teren-gmin-jak-po-gradobiciu-zniknely-rzeki-teraz-zapada-sie-ziemia/hbn31wz,79cfc278.pl
dc.description.referenceshttps://www.youtube.com/watch?v=u9 PgmUven4.pl
dc.description.referenceshttps://www.zghboleslaw.pl/pl/aktualnosci/likwidacja-kopalni/91-wody-rejonu-olkuskiego.pl
dc.identifier.eissn2720-0078-
dc.description.volume23pl
dc.description.firstpage139pl
dc.description.lastpage155pl
dc.identifier.citation2Białostockie Studia Literaturoznawczepl
dc.identifier.orcid0000-0003-2529-5100-
Występuje w kolekcji(ach):Białostockie Studia Literaturoznawcze, 2023, nr 23

Pliki w tej pozycji:
Plik Opis RozmiarFormat 
BSL_23_2023_M_Roszczynialska_Historia_lokalna_w_dobie_antropocenu.pdf118,42 kBAdobe PDFOtwórz
Pokaż uproszczony widok rekordu Zobacz statystyki


Pozycja ta dostępna jest na podstawie licencji Licencja Creative Commons CCL Creative Commons