W poszukiwaniu rozwiązań dylematów dostępu do dóbr wspólnych - inspiracje teoretyczne

Abstract

The article describes the nature of common-pool resources which are characterised by rivalrous consumption of the goods and no practical possibility to exclude somebody from consuming goods. The CPR theory analyses situations when the users (called the 'appropriators') adopt various strategies to maximise their individual out come, or when they decide to cooperate to maximise collective outcome and overcome the CPR dilemma. One of the goals of the text is to find, whether there is a connection between institutional efficiency and the social agency. Design principles introduced by E. Ostrom let us think, such a connection may be present.

Artykuł opisuje naturę dóbr wspólnych (common-pool resources), charakteryzujących się rywalizacyjną konsumpcją, jak również brakiem praktycznej możliwości wykluczenia kogokolwiek z użytkowania dobra. Teoria CPR stosowana jest do analizowania strategii użytkowników dóbr, którzy mogą decydować się na maksymalizację indywidualnej korzyści lub też podejmą się współpracy celem uzyskania korzyści zbiorowej i przezwyciężenia dylematu dóbr wspólnych (np. znanego z literatury "wspólnego pastwiska"). Jednym z celów niniejszego tekstu jest poszukiwanie zależności pomiędzy efektywnością instytucji a społeczną podmiotowością. "Instytucjonalne pryncypia" zaproponowane przez Elinor Ostrom pozwalają twierdzić, że taka zależność może być obecna.