From orality to the Internet: transformations of religious communication in Polish miracular communities

Abstract

This chapter describes the transformation of religious communication related to the use of media (speech, print, the Internet) by the Polish miracular communities. The analysis covers the period from the end of the Second World War to contemporary times. The media coverage of miraculous phenomena created by journalists has been completely omitted in the text, as they cannot be included in these communities. The first part of the chapter presents the type of Polish miracular religiosity, which is directed towards miraculous events. Next, the most important post-war miracles and apparitions (Lublin 1949, Zabłudów 1965, and Oława 1983–2002) and the use of media to promote religious content are described. The analysis shows that initially, direct verbal communication dominated, sometimes enriched by writing, usually in the form of letters. Only the apparitions of Oława in the 1980s began to be propagated on a mass scale using the printed word, on occasion supported by audio cassettes. In the third part, the contemporary use of the Internet is analysed. It follows that the Internet is used mainly by the miracular communities for informational rather than participatory purposes, resulting from computer-mediated communication disadvantages.

Tekst przedstawia przekształcenia przekazu religijnego, związanego z wykorzystywaniem różnych mediów (mowa, druk, internet), przez środowiska mirakularne. Analizie został poddany okres od końca drugiej wojny światowej do czasów współczesnych. Całkowicie świadomie został zaś w badaniach pominięty przekaz medialny zjawisk mirakularnych, tworzony przez dziennikarzy, bowiem nie można ich zaliczyć do tych środowisk. Pierwsza część tekstu charakteryzuje typ polskiej religijności mirakularnej, czyli takiej, która jest nakierowana na zdarzenia cudowne. Następnie, przedstawiono najważniejsze powojenne cuda i objawienia (Lublin 1949, Zabłudów 1965 i Oława 1983-2002) oraz wykorzystywanie mediów do propagowania treści religijnych. Z przeprowadzonej analizy wynika, że początkowo dominował bezpośredni przekaz werbalny, niekiedy wzbogacany przez piśmienny, najczęściej w postaci listów. Dopiero objawienia oławskie z lat 80. na masową skalę zaczęły być propagowane przy pomocy słowa drukowanego, okazjonalnie wspomaganego kasetami magnetofonowymi. W części trzeciej, przeanalizowano współczesne wykorzystanie internetu. Wynika z nich, że jest on używany głównie przez środowiska mirakularne do celów informacyjnych, a nie partycypacyjnych, co jest konsekwencją słabości zapośredniczonego przekazu elektronicznego.