Problematyka fortyfikacyjna w opisach do wojskowej mapy Galicji, tzw. Mapy Miega (1779–1783)

Abstract

Mapa Miega jest częścią tzw. Josephinische Landesaufnahme, czyli mapy wojskowej całej monarchii habsburskiej wykonanej w latach 1763–1787 w skali 1:28 800. Mapie towarzyszą opisy zawierające informacje przydatne do celów wojskowych na danym terenie, jak m.in. stan dróg, przeszkody wodne, ukształtowanie terenu i kompleksy leśne. W opisach uwzględniono także obiekty umocnione, w tym zamki, mury miejskie, założenia bastionowe (zamków i miast), fortyfikacje ziemne (głównie szańce z okresu konfederacji barskiej). Opisy dają obraz fortyfikacji zastanych przez Austriaków w momencie zagarnięcia Galicji w pierwszym rozbiorze Rzeczypospolitej w 1772 r. Ich ocena nie jest wysoka, gdyż większość była przestarzała, pochodziła z XVII wieku lub wcześniejszych stuleci. Tylko jedna informacja (o Wieliczce) dotyczy założenia fortyfikacyjnego, powstałego już pod panowaniem austriackim.

The Mieg map is part of the so-called Josephinian land survey (Josephinische Landesaufnahme), a military map of the entire Habsburg monarchy made between 1763 and 1787 in a scale of 1:28 800. The map in this scale is very accurate; it consists of 413 sections and is accompanied by descriptions containing information in tabular form for particular towns in a given section. Owing to the military character of the map, special attention was paid in the descriptions to the information useful for possible military operations in a given area, such as the condition of roads, water obstacles, terrain, and forest complexes. The descriptions also focused on infrastructure that could serve military purposes, such as all masonry structures (“solid buildings”), including churches, monasteries, and castles, while the “comments” section sometimes included formulated concepts for the use of such structures, taking into account natural conditions, to create positions useful in possible military operations. Obviously, the authors of descriptions noted all fortification facilities, apart from the said castles also city walls, bastion structures (of castles and towns/cities), earth fortifications (mainly ramparts from the period of the Confederation of Bar). The descriptions are at times rather terse and at times more elaborate, which probably corresponds to the military value and potential use attributed to them by the authors. The descriptions also provide a picture of the fortification infrastructure found by the Austrians when they seized Galicia in the First Partition of the Polish-Lithuanian Commonwealth in 1772. The value ratings of most of them are not high, as they are mostly obsolete objects from the 17th century or older. In fact, only one piece of information (for Wieliczka) concerns the fortification foundation already created under Austrian rule.