Nieodpłatność w prawie podatkowym

Abstract

Rozprawa doktorska dotyczy pojęcia nieodpłatności rozumianego szeroko jako wszelkie nieodpłatne zdarzenia i zjawiska o charakterze gospodarczym oraz czynności prawne dokonane pod tytułem darmym, które stanowią z woli ustawodawcy przedmiot opodatkowania. Zakreślony obszar badawczy obejmuje nie tylko nieodpłatnie osiągnięty przez podatnika dochód w rozumieniu ustaw o podatkach dochodowych, lecz również nieodpłatny przyrost majątku, podatkowe skutki zdarzeń o charakterze nieodpłatnym na gruncie podatków od towarów i usług i podatku akcyzowym. Omówione w pracy zostały akty normatywne prawa podatkowego, które pomimo tego, że nie odnoszą się wprost do zdarzeń lub czynności nieodpłatnych, takim pojęciem posługują się lub do niego się odwołują. Zakresem tematyki badawczej zostały objęte również zdarzenia nieodpłatne w obrocie transgranicznym w postaci nabycia spadków (darowizn) przez osoby fizyczne i prawne. Przedmiotem badań w rozprawie jest pojęcie nieodpłatności, które nierozerwalnie związane jest z kategorią prawną podatku i które go definiuje. Analiza w tym zakresie została dokonana w pracy w kontekście innych danin, w szczególności opłaty publicznoprawnej. Praca składa się z pięciu rozdziałów głównych oraz podrozdziałów. Każdy rozdział rozpoczyna się uwagami ogólnymi, wprowadzającymi w omawianą w danej części tematykę, kończy się zaś zwięzłym podsumowaniem poczynionych rozważań.

The doctoral dissertation concerns the concept of gratu-ity, broadly understood as all unpaid events and phe-nomena of an economic nature, as well as legal actions performed free of charge, which, at the will of the legi-slator, constitute the subject of taxation. The outlined research area includes not only the income earned by the taxpayer free of charge within the meaning of the Income Tax Acts, but also free property gain, the tax effects of free events on the basis of taxes on goods and services and excise duty. The doctoral dissertation discusses normative acts of tax law which, despite the fact that they do not refer directly to unpaid events or activities, use or refer to such a concept. The scope of the research topics also covered free events in cross-border trade in the form of acquisition of inheritances (donations) by natural and legal persons. The subject of research in the dissertation is the concept of gratuity, which is inextricably linked with the legal category of tax and which defines it. The analysis in this respect was made in the study in the context of other levies, in particular the public law fee. The work consists of five main chapters and sub-chapters. Each chapter begins with general remarks, introducing the topics discussed in a given part, and ends with a concise summary of the considerations made.