Intertextuality and Topography in Igor Ostachowicz’s Noc żywych Żydów

Abstract

Konfrontacja ze śladami żydowskimi, zarówno w sensie dosłownym, jak i w przenośni, stała się tropem powojennej kultury polskiej. Najczęściej ujawnia się ona na styku życia i śmierci, teraźniejszości i przeszłości, zapomnienia i pamiętania, a wywołuje ją miejsce – prawdziwe lub wyimaginowane – symbolizujące nieobecność społeczności żydowskiej w Polsce. W powieści Noc żywych Żydów (2012) Igor Ostachowicz, podążając tym właśnie tropem, tworzy projekt pamięci rekonstruującej społeczność żydowską wojennej Warszawy. W artykule analizowana jest rola topografii miasta w projekcie Ostachowicza na tle innych narracyjnych reprezentacji śladów żydowskich w stolicy Polski: My Żydzi Polscy (1944) Juliana Tuwima i film Mary koszmary (2007) Yael Bartany. Autorka ukazuje, w jaki sposób Ostachowicz wykorzystuje kategorie czasu i przestrzeni, aby utrwalić pamięć o Żydach warszawskich.