Osobliwości leksykalne „Marii” Antoniego Malczewskiego

Abstract

Z przeglądu słownictwa "Marii" Malczewskiego wynikają pewne ogólniejsze spostrzeżenia. Tekst powieści poetyckiej jest związany językowo i tematycznie z Kresami. Pamiętajmy: poeta rysuje nam obraz XVII-wiecznej Ukrainy. W warstwie leksykalnej daje się więc zauważyć stylizację archaiczną i regionalną. Wyraźnie zaznaczają się tu zindywidualizowane połączenia metaforyczne, wyrazy archaiczne, w XIX wieku już nieużywane, słownictwo regionalne oraz rzadkie. Są wreszcie formy, które nie należały już do ówczesnego języka ogólnego, a u twórców kresowych uwarunkowane były stylistycznie. Pozostaje to w bezpośrednim związku z romantyczną koncepcją budowania określonej atmosfery utworu oraz tworzenia kolorytu epoki stanowiącej tło wydarzeń. Dobór odpowiedniego słownictwa jest istotnym elementem realizacji takiego zamierzenia.