O niektórych formach zaimków osobowych

Abstract

Omówione tu zostały obce naturalnej mowie potocznej połączenia przyimka z wygłosowym -ń, np.: zeń, weń, a także powstałe w wyniku analogii nań, zań, przezeń itp. Formy te będące śladem po starym bierniku zaimka jь rozwinęły się wskutek absorpcji i perintegracji jeszcze w prasłowiańszczyźnie z połączeń przyimkowo-zaimkowych sъn jь, vъn jь. Nastąpiło tu przesunięcie granicy morfologicznej spowodowane utożsamianiem przez mówiących -n stojącego w wygłosie przyimka z nagłosem formy zaimkowej. Procesy te były na tyle głębokie, że nie tylko owo -n- stojące w wygłosie przyimka, ale również sam przyimek stały się elementem nowej formy zaimkowej, zaś po dawnym zaimku jь pozostało jedynie zmiękczenie. Z historycznego punktu widzenia te. enklityczne formy zaimków mogą być używane wyłącznie w bierniku liczby pojedynczej rodzaju męskiego.