Dziewiętnastowieczne słowniczki gwarowe z Polski północno-wschodniej. Cz. 2

Abstract

Znamy cztery słowniczki gwarowe, zawierające materiał z Polski północno-wschodniej, który został zebrany w drugiej połowie XIX wieku. Są to: Antoniego Wagi Abecadłowy spis wyrazów ludowego języka w okolicach Łomży, Wizny i przyległych („Biblioteka Warszawska. Pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi", t.2, 1860, s. 748-760), Ludwika Czarkowskiego Słownik gwary ludowej w Ziemi Drohickiej („Rocznik Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie”, 1908, s. 110-128), rękopiśmienne dziełko Aleksandra Osipowicza Słowniczek gwary augustowskiej, (Nowowiejski 2009), wreszcie Zygmunta Glogera Słownik gwary ludowej w okr(ęgu) Tykocińskim („Prace Filologiczne”, t. IV, 1893, s. 795-904). Są to opracowania różnej wielkości: od ok. 250 haseł u Wagi, przez 1125 u Czarkowskiego i ok. 1300 u Osipowicza po ok. 2000 u Glogera, czyli w klasyfikacji Kazimierza Woźniaka są to słowniki małe (Woźniak 2000: 32). Po drugie, obejmują różne fragmenty regionu, od Augustowszczyzny i Suwalszczyzny przez Podlasie środkowe i pogranicze mazowiecko-podlaskie aż po południową Białostocczyznę. Różni je także charakter i profesjonalizm opracowania. Zrekonstruowane słowniczki Osipowicza i Czarkowskiego ukazały się drukiem w 2009 roku w opracowaniu zatytułowanym Dziewiętnastowieczne słowniczki gwarowe z Polski północno-wschodniej. W prezentowanym obecnie opracowaniu przedstawiamy i omawiamy dwa kolejne, mianowicie tykociński słowniczek Glogera i łomżyński słowniczek Wagi (z Przedmowy).